Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις οκτώ χώρες στις οποίες παραχώρησε η Ουάσιγκτον εξαίρεση έξι μηνών από το εμπάργκο κατά του Ιράν, ειδικά για τις αγορές πετρελαίου. Οι υπόλοιπες είναι οι Ιαπωνία, Ιταλία, Ινδία, Κίνα, Ταϊβάν, Τουρκία και Νότια Κορέα.
Στελέχη της εγχώριας πετρελαϊκής βιομηχανίας, πάντως, παραμένουν επιφυλακτικά ως προς τις επιπτώσεις που θα έχει αυτή η εξαίρεση για τα ΕΛΠΕ και για τη Motor Oil. «Πρέπει να δούμε τι ακριβώς σημαίνει αυτή η προσωρινή εξαίρεση και κατά πόσον θα ξανανοίξει το διεθνές τραπεζικό σύστημα για τον σκοπό αυτό, κάτι που δεν είναι καθόλου δεδομένο», σχολιάζουν. Σε κάθε περίπτωση, τα ελληνικά διυλιστήρια έχουν εδώ και καιρό διαμορφώσει το πρόγραμμα των προμηθειών τους έχοντας ως δεδομένο το εμπάργκο και έχουν βρει εναλλακτικούς προμηθευτές αργού.
Οι εξαιρέσεις φαίνεται πως είχαν ουσιαστικό αντίκτυπο στις τιμές του «μαύρου χρυσού», που υποχωρούσαν χθες, με το αργό ΗΠΑ να κυμαίνεται στα 63,43 δολάρια το βαρέλι και το Brent στα 73,29 δολάρια το βαρέλι. Η παγκόσμια αγορά έχει, άλλωστε, προεξοφλήσει την επαναφορά του εμπάργκο, ενώ οι δύο σημαντικότερες πετρελαιοπαραγωγοί χώρες, Ρωσία και Σαουδική Αραβία, έχουν αυξήσει την παραγωγή τους για να καλύψουν το κενό. Δεν υπάρχει, ωστόσο, κάτι ανάλογο που να μετριάσει τον αντίκτυπο του εμπάργκο για το ίδιο το Ιράν.
Από τον Μάιο, οπότε ο Τραμπ απέσυρε μονομερώς τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η Τεχεράνη έχει χάσει περίπου 2 δισ. δολάρια έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου.
Εξάλλου, η Ε.Ε., που από την αρχή εξέφρασε την πρόθεση να διατηρήσει ενεργή τη συμφωνία και το εμπόριο με το Ιράν, δεν έχει έως τώρα καταφέρει να θέσει σε λειτουργία το όχημα ειδικού σκοπού που έχει σχεδιάσει για να συνεχίσει τις εμπορικές της συναλλαγές με το Ιραν.
Καμία χώρα δεν δέχεται να γίνει έδρα του εν λόγω οχήματος, καθώς όλες οι χώρες της Ε.Ε. που προσέγγισε η επίτροπος Εξωτερικής Πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι, διστάζουν και θεωρούν καίριας σημασίας την πρόσβαση στο αμερικανικό σύστημα. Στο μεταξύ, η κατάσταση στο Ιράν επιδεινώνεται καθημερινά. Οι κυρώσεις που ανακοίνωσε χθες το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών πλήττουν 50 ιρανικές τράπεζες, 200 ιδιώτες, μεγάλο αριθμό πλοίων που σχετίζονται με τη ναυτιλία του Ιράν και τον ενεργειακό του τομέα και περισσότερα από 65 ιρανικά αεροσκάφη.
Από τον Απρίλιο, το ριάλ έχει υποτιμηθεί κατά 70% έναντι του δολαρίου και ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί στο 16%. Οι εισαγωγές, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 50% της κατανάλωσης από τα μεσαία και τα εύπορα στρώματα, έχουν μειωθεί δραματικά. Οσα προϊόντα εξακολουθούν να εισάγονται έχουν απαγορευτικά υψηλές τιμές. Ρεπορτάζ του Bloomberg αναφέρει ενδεικτικά την περίπτωση ακριβών καταστημάτων όπως το Mango, που άλλοτε έλαμπαν από πολυτέλεια και τώρα έχουν μείνει άδεια και σκονισμένα. Η ανασφάλεια που επικρατεί τους τελευταίους μήνες προκάλεσε, άλλωστε, ένα κύμα φρενήρους κατανάλωσης τον Αύγουστο, όταν οι Ιρανοί στοιβάζονταν μαζικά σε καταστήματα με εισαγόμενα προϊόντα και αγόραζαν μεγάλες ποσότητες από πάνες για μωρά, χαρτί τουαλέτας ή ελαιόλαδο.
Οι Αρχές αναγκάστηκαν να προειδοποιήσουν ότι θα αντιμετωπίσουν τη Δικαιοσύνη όσοι επιχειρήσουν να κρύψουν τα προϊόντα τους ώστε να τα πουλήσουν ακριβότερα όταν θα έχουν επιδεινωθεί οι συνθήκες. Απαγόρευσαν, άλλωστε, τις εξαγωγές ορισμένων ειδών πρώτης ανάγκης όπως το τσάι, το γάλα σκόνη και το βούτυρο, ώστε να αποτρέψουν τις ελλείψεις τροφίμων. Παράλληλα, ανέστειλαν τις εισαγωγές ειδών πολυτελείας προκειμένου να κρατήσουν συνάλλαγμα σε δολάρια. Σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg αναφέρεται σε περιπτώσεις Ιρανών που έχουν αναγκαστεί να αφαιρέσουν από τη διατροφή τους το κρέας, καθώς η τιμή του έχει διπλασιαστεί και φτάνει πλέον στα 4 δολάρια το κιλό. Σημειωτέον ότι το μηνιαίο εισόδημα ενός μέσου νοικοκυριού στην Τεχεράνη δεν υπερβαίνει τα 225 δολάρια.