Ποιος ευθύνεται για την αποτυχία του διαγωνισμού πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ; Μα προφανώς ο πρόεδρος της επιχείρησης Mανόλης Παναγιωτάκης, που δεν ήταν αρκετά ευέλικτος για να δεχθεί κάποια από τις προσφορές που υπεβλήθησαν, διαρρέει το υπουργείο Ενέργειας. Και τρέχει τώρα ο υπουργός κι οι συνεργάτες του, ΣΥΡΙΖΑ κι αυτοί, όπως κι ο κ. Παναγιωτάκης, αλλά πιο ευέλικτοι, να βρουν μια φόρμουλα να πωληθούν οι λιγνιτικές ώστε να μη ζητήσει την πώληση υδροηλεκτρικών η Κομισιόν. Φταίνε λοιπόν οι χειρισμοί του Παναγιωτάκη, γιατί όλα τα υπόλοιπα ήταν καλώς καμωμένα. Ας δούμε λοιπόν τι έκαναν οι… ευέλικτοι. Στην αρχή, οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ ήταν το ιερό δισκοπότηρο. Κι αφού από τη μια υπήρχε η υποχρέωση να μειωθεί το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας κι από την άλλη δεν ήθελαν να εκποιήσουν το δισκοπότηρο, έβαλαν τη ΔΕΗ να πουλάει στη χονδρική την παραγωγή της, κάτω του κόστους. Με τα περίφημα ΝΟΜΕ (τις δημοπρασίες ισχύος), η ΔΕΗ έχει μπει μέσα 1 δισ. ευρώ μέχρι στιγμής και ο λογαριασμός ανεβαίνει κάθε ημέρα που περνάει. Το πρόβλημα με την εμπνευσμένη απόφαση των ευέλικτων είναι πως αν και η ΔΕΗ πουλάει με ζημία, δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι μείωσης του μεριδίου της και οι μόνοι που κερδίζουν είναι οι εξαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας και οι καταναλωτές ρεύματος των γειτονικών χωρών.
Αφού διαπίστωσαν ότι με τα ΝΟΜΕ το μόνο που θα καταφέρουν είναι να καταρρεύσει ταχύτερα η ΔΕΗ, αποφάσισαν, ευέλικτοι γαρ, να αναγορεύσουν σε άγιο δισκοπότηρο Νο 2 τις υδροηλεκτρικές μονάδες και να πουλήσουν το Νο 1. Οι λιγνιτικές, από πετράδι του στέμματος, εξέπεσαν σε ρυπογόνα σαπάκια, που πρέπει να τα ξεφορτωθεί η ΔΕΗ για το καλό της. Και επειδή ο Παναγιωτάκης δεν είναι ευέλικτος και δεν του έχουν εμπιστοσύνη, προκήρυξαν τον διαγωνισμό με διαδικασίες εποπτείας και ελέγχου από την Κομισιόν, που θα έκαναν τους παλαιούς αποικιοκράτες να αισθάνονται ιεραπόστολοι. Αλλά στο υπουργείο είναι ευέλικτοι. Αν πρόκειται για το καλό της ΔΕΗ, αν έτσι προλάβει τις εξελίξεις του 21ου αιώνα, ας γίνει ο διαγωνισμός με όρους του 19ου.
Ο διαγωνισμός ξεκίνησε και παραδόξως ο δύσκαμπτος Παναγιωτάκης έκανε όσα έπρεπε να κάνει εντός χρονοδιαγράμματος. Οι ευέλικτοι, από την πλευρά τους, θα έπρεπε να υποβάλουν αίτημα στην Κομισιόν για τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος. Τα ΑΔΙ είναι η αμοιβή που εισπράττουν όλοι οι παραγωγοί ηλεκτρισμού για τη διατήρηση των μονάδων τους σε ετοιμότητα. Θα ήταν ένα πρόσθετο έσοδο για τις προς πώληση μονάδες, το οποίο θα προσμετρούσαν οι επενδυτές για να υποβάλουν τις προσφορές τους. Η Κομισιόν ανέμενε το αίτημα τον Απρίλιο. Το έστειλαν τον Νοέμβριο, κι όταν έφτασε η ώρα της υποβολής των προσφορών, τα ΑΔΙ δεν είχαν εγκριθεί.
Τώρα, επειδή είναι ευέλικτοι, θα ξανατρέξουν τον διαγωνισμό, με ελαστικότερους όρους, ώστε να χωρέσουν οι αιρέσεις που έθεταν κάποιοι επενδυτές στις προσφορές τους: να αναλάβει για μία 6ετία η ΔΕΗ το 70% των ενδεχόμενων ζημιών των μονάδων, το τέλος λιγνίτη, αλλά και το επιπλέον μισθολογικό κόστος που θα προκύψει, επειδή οι εργαζόμενοι αυτών των μονάδων θα είναι πλέον ιδιωτικοί υπάλληλοι και δεν θα υπόκεινται στους περιορισμούς του μισθολογίου της ΔΕΗ. Οι επενδυτές δεν το ζητούν τυχαία αυτό. Προκειμένου το υπουργείο Ενέργειας να αμβλύνει τις αντιδράσεις, περιέλαβε ως όρο στον διαγωνισμό ότι για μία 6ετία δεν θα αλλάξει τίποτα στο εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων στις μονάδες που πωλούνται. Αν αυτό θέλετε, ας μας πληρώσει κάποιος το κόστος που προκύπτει, είπαν οι επενδυτές. Το υπουργείο αποφάσισε να τους ικανοποιήσει, στέλνοντας τον λογαριασμό στον δύσκαμπτο Παναγιωτάκη. Είπαμε, στο υπουργείο είναι ευέλικτοι και διατεθειμένοι να κάνουν ό,τι χρειάζεται προκειμένου να προστατεύσουν το άγιο δισκοπότηρο Νο 2.
Ο πρόεδρος της ΔΕΗ δεν είναι άμοιρος ευθυνών για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η επιχείρηση. Για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι μέσα σε λίγους μήνες κατέστησε κερδοφόρες τις προς πώληση μονάδες. Αν είναι έτσι, γιατί δεν το είχε κάνει νωρίτερα, γιατί δεν το έκανε για όλες τις μονάδες, για όλη την επιχείρηση; Εν πάση περιπτώσει, ο πρόεδρος μιας οποιασδήποτε εταιρείας είναι υπάλληλος. Αν δεν κάνει τη δουλειά του, ο μέτοχος τον αντικαθιστά. Εκτός αν είναι αρκετά ευέλικτος και τον κρατάει στη θέση του για να του φορτώσει τις ευθύνες απώλειας και του δισκοπότηρου Νο 2.