Τα συστατικά της παγκόσμιας ύφεσης είναι εδώ

Τα συστατικά της παγκόσμιας ύφεσης είναι εδώ

3' 9" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πριν ακόμα από τις 11 Σεπτεμβρίου είχαν αρχίσει να εκφράζονται ολοένα εντονότεροι φόβοι ότι, με αφετηρία τις ΗΠΑ, η παγκόσμια οικονομία μπορούσε να εισέλθει σε μιαν ύφεση πρωτόγνωρη για τα μεταπολεμικά χρόνια, με ένα εύρος, βάθος και διάρκεια που παραπέμπουν στη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930. Γνώμες που θεμελίωναν αυτούς τους φόβους στα χαρακτηριστικά υπερσυσσώρευσης της παρούσας κάμψης και στο διεθνή συγχρονισμό του κύκλου, είχε παρουσιάσει το FORUM στις 2.9.2001. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον μετατόπισαν όμως τη συζήτηση στην άμεση αντιμετώπιση των καταστροφικών τους επιπτώσεων και στην «πατριωτική» κινητοποίηση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας αλλά και για τη στήριξη της οικονομίας. Οι έκτακτες δαπάνες για αποζημιώσεις και οι επιστροφές φόρων που πρότεινε ο πρόεδρος Μπους εύκολα θεωρήθηκαν «κεϊνσιανή» πολιτική, χωρίς να μετρηθεί και τόσο λεπτομερώς η δυνατή τους επίδραση. Δεν φαίνεται ωστόσο να έχουν αρθεί οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν σε μιαν ύφεση, ίσως μάλιστα να εντείνονται με την επιδείνωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών.

Ο καθηγητής οικονομικών στο ΜΙΤ Πέτερ Τέμιν και ο αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Ιστορίας στο King’s College του βρετανικού Κέιμπριτζ Χανς-Γιόαχιμ Φοτ πιστεύουν ότι και τώρα, όπως και το 1929, λανθασμένες πολιτικές αποφάσεις μπορούν να μετατρέψουν την ύφεση σε οικονομική καταστροφή, και εντοπίζουν τρεις παράγοντες που λειτούργησαν τότε και μπορούν και πάλι να αποδειχθούν αποφασιστικοί: την πολιτική εκμετάλλευση της κρίσης σε συνδυασμό με τον εκλογικό κύκλο, την ανασφάλεια, και την περιοριστική νομισματική πολιτική. Δεν προδικάζουν την έκβαση, αλλά επισημαίνουν ότι στα ερωτήματα για την αλλαγή στη διάρθρωση της χρηματοδότησης, που περιορίζει τα περιθώρια δράσης των κεντρικών τραπεζών, για τον πληθωριστικό στόχο και για τον ρόλο των κρατικών δαπανών, τα οποία εγείρουν οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών, δεν έχουν δοθεί πειστικές απαντήσεις.

Από τον Μίλτον Φρίντμαν, που βραβεύθηκε με το Νόμπελ το 1976 για τη θεωρητική ανάλυση που δείχνει ότι μια ιδιωτική οικονομία είναι βασικά σταθερή, όσο δεν εμποδίζεται από κυβενητικές ενέργειες, δεν θα περίμενε κανείς τώρα να αποδεχθεί κρατικές παρεμβάσεις. Αλλά η σαρκαστική απόρριψη των δημοσιονομικών μέτρων της κυβέρνησης Μπους για την αντιμετώπιση της κρίσης και η συνοπτική επαναδιατύπωση των αρχών του απόλυτου οικονομικού φιλελευθερισμού σε μια τελευταία του συνέντευξη, όσο κι αν πιστεύει ότι η ύφεση θα ξεπερασθεί σύντομα, οδηγούν στα ίδια ακριβώς ερωτήματα.

Σε γενικές γραμμές, τα προαναφερόμενα περιγράφουν με ακρίβεια τη σκοπιμότητα των ιδιωτικοποιήσεων. Ωστόσο, οι ακόλουθες παρατηρήσεις του ανώτατου στελέχους της BCG είναι εξίσου σημαντικές ίσως και πιο ουσιαστικές για την επιτυχία μιας ιδιωτικοποίησης. «Αν μία επιχείρηση είναι ζημιογόνος, η άμεση ιδιωτικοποίησή της δεν αποτελεί πάντα την καλύτερη επιλογή. Με επιτυχία στέφονται κατά κανόνα οι ιδιωτικοποιήσεις εταιρειών με σχεδιασμένη προοπτική, όπως ήταν η πρόσφατη ιδιωτικοποίηση της αγοράς αλουμινίου της Ισπανίας καθώς και του γερμανικού Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Είναι αναγκαίο οι ιδιωτικοποιήσεις να δομούνται με τρόπο τέτοιο, που να υποχρεούται ο στρατηγικός επενδυτής ή -ακόμη καλύτερα- να έχει κίνητρο να δεσμευθεί στην μακροπρόθεσμη ανάπτυξή της, μέσω της υλοποίησης νέων επενδύσεων, αντί να την εκμεταλλευθεί για να αποκομίσει άμεσα οικονομικά οφέλη. Αν δεν υπάρχει κίνητρο ανάπτυξης της επιχείρησης, ελλοχεύει ο κίνδυνος ο στρατηγικός επενδυτής να διαχωρίσει και να πουλήσει τα περιουσιακιά στοιχεία της αξίας -όπως είναι συνήθως η ακίνητη περιουσία της- αφήνοντας τις υπόλοιπες δραστηριότητές της να φθίνουν». Ο Dr Βρεττός επισημαίνει επίσης ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιδιώκουν τη δημιουργία συνθηκών «δημοπρασίας» των εταιρειών που ιδιωτικοποιούνται φροντίζοντας παράλληλα οι εν λόγω διαγωνισμοί να είναι πραγματικά ανοικτοί σε ξένους επενδυτές. Ετσι, διασφαλίζεται η προσέλκυση των πλέον σοβαρών επενδυτών και η μέγιστη πιθανότητα δημιουργίας προστιθέμενης αξίας στο μέλλον για την ιδιωτικοποιημένη επιχείρηση. Τέλος, είναι μέρος της τέχνης των ιδιωτικοποιήσεων να δομηθεί έτσι μία συμφωνία ώστε να μην περάσουμε από συνθήκες ενός κρατικού μονοπωλίου σε ένα ιδιωτικό μονοπώλιο. Αν η ιδιωτικοποίηση σημαίνει ότι ένας τομέας παροχής υπηρεσιών ή πραγωγής αγαθών ελέγχεται από μια εταιρεία ή αν έχει δημιουργηθεί ολιγοπώλιο, τότε πολλά από τα προαναφερόμενα οφέλη -κυρίως για τους καταναλωτές- δεν πρόκειται να υλοποιηθούν.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή