Σε αναγκαστική διαθεσιμότητα θα τεθούν περισσότεροι από 1.000 ξενοδοχοϋπάλληλοι μόνον στην περιοχή της Αθήνας, εξαιτίας των εργασιών ανακαίνισης που προωθούν τα ξενοδοχεία Hilton, «Μεγάλη Βρεταννία», President και «Ηλέκτρα».
Μάλιστα, όσον αφορά στο ξενοδοχείο President η πλήρης αναστολή της λειτουργίας του δεν θα πρέπει να θεωρείται άσχετη με τη νέα πραγματικότητα που δημιούργησε στον τουριστικό κλάδο το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου. Αν και στο ενημερωτικό δελτίο που κατέθεσε η εταιρεία στο ΧΑΑ αναφερόταν σαφώς ότι θα προτιμηθεί η λύση της κατ’ όροφον ανακατασκευής, η μειωμένη τουριστική κίνηση ως απότοκο της τρομοκρατικής επίθεσης και της πολεμικής απάντησης προσφέρει το κατάλληλο πεδίο για την αναπροσαρμογή των επενδυτικών σχεδίων των τουριστικών μονάδων σε μία πιο «δραστική» λογική.
Ο κύκλος εκσυγχρονισμού της ξενοδοχειακής υποδομής, εν όψει 2004, θέτει σε προφανή κίνδυνο τις υπάρχουσες θέσεις απασχόλησης στον κλάδο. Ιδιαιτέρως, μάλιστα, όταν οι ενδεχόμενες «απώλειες» προέρχονται από ουσιαστικά προγραμματισμένες εργασίες εκσυγχρονισμού των υποδομών και όχι εξαιτίας της υποβόσκουσας ανησυχίας ή πεποίθησης για τον περιορισμό του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα.
Πάντως, οι εξελίξεις στον ξενοδοχειακό κλάδο έχουν κινητοποιήσει τη συνδικαλιστική ομοσπονδία των ξενοδοχοϋπαλλήλων αλλά και τη νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με την πρώτη, έστω και μικρού βεληνεκούς, κρίση της θητείας της.
Ηδη, ο υφυπουργός Εργασίας Λευτέρης Τζιόλλας προγραμματίζει για τις αρχές της εβδομάδας τριμερή σύσκεψη με τη συμμετοχή των ξενοδόχων που προγραμματίζουν αναστολή λειτουργίας και της ομοσπονδίας των εργαζομένων. Στόχος του υπουργείου, το οποίο προσανατολίζεται στην ενεργοποίηση ειδικών προγραμμάτων κατάρτισης για την ενίσχυση του εισοδήματος των ξενοδοχοϋπαλλήλων, είναι η διαμόρφωση μιας συμφωνίας αποδεκτής απ’ όλες τις πλευρές η οποία δεν θα εξασφαλίζει μόνον αριθμητικά τις θέσεις απασχόλησης αλλά, στην πράξη, θα εξασφαλίζει ότι το υπάρχουν εργατικό δυναμικό θα επανέλθει στις θέσεις που κατέχει μετά την ολοκλήρωση των εργασιών.
Επί του παρόντος, σε αδιέξοδο βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις της ομοσπονδίας ξενοδοχοϋπαλλήλων με τη διοίκηση του ξενοδοχείου Hilton σχετικά με τους όρους διαθεσιμότητας του προσωπικού που απασχολείται στη μονάδα. Η βασική διαφωνία των δύο πλευρών εντοπίζεται στην πρόθεση της διοίκησης του ξενοδοχείου να διατηρήσει το δικαίωμα απόλυσης του 2% του προσωπικού μηνιαίως, όπως ορίζεται στην εργατική νομοθεσία. Η διοίκηση του ξενοδοχείου, που πριν από λίγο διάστημα έδωσε κίνητρα εθελουσίας εξόδου σε μεγάλο αριθμό εργαζομένων, προτείνει να τεθεί σε διαθεσιμότητα το προσωπικό (λαμβάνοντας το 50% των αποδοχών του για το πρώτο τρίμηνο και το 75% για τον υπόλοιπο χρόνο), χωρίς όμως να δεσμεύεται για την επαναπρόσληψη του συνόλου των σημερινών εργαζομένων. Αντιθέτως, η Ομοσπονδία προτείνει, για το σύνολο των μονάδων που θα αναστείλουν τη λειτουργία τους, να υπάρξουν προσωποπαγείς ρήτρες που θα προβλέπουν την επαναπρόσληψη των ιδίων εργαζομένων, ενώ εμφανίζεται πρόθυμη να συζητήσει το ποσοστό επί του μισθού το οποίο θα χορηγείται στους εργαζομένους κατά τη διάρκεια της διαθεσιμότητάς τους, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες κάθε ομίλου. Παράλληλα, ζητείται να χορηγείται το σύνολο των αποδοχών στους εργαζομένους που βρίσκονται σε προσυνταξιοδοτικό στάδιο ώστε να μην έχουν επιπτώσεις στο ύψος των συντάξεών τους.
Οι επιτελείς του υπουργείου Εργασίας δεν κρύβουν την αισιοδοξία τους για τη δυνατότητα επίτευξης μιας «καλής συμφωνίας» μεταξύ επιχειρήσεων και εργαζομένων. Παράλληλα, όμως, διάχυτη είναι η ανησυχία για τα νέα μέτωπα που είναι πιθανόν να ανοίξουν ως «παράπλευρες συνέπειες» της 11ης Σεπτεμβρίου και του κύκλου ύφεσης στην οικονομία. Ως τέτοια μέτωπα, εκτός από τους άμεσα εκτεθειμένους κλάδους του τουρισμού (πρακτορεία, ξενοδοχειακές και επισιτιστικές μονάδες) και των αερομεταφορών, ανέφεραν τις διαφημιστικές και ναυτιλιακές επιχειρήσεις, αλλά και βιομηχανίες με έντονη διασύνδεση με ξένες επιχειρήσεις, κυρίως αμερικανικών συμφερόντων.
Υπάρχουν όμως και ορισμένα θετικά στοιχεία στο γενικότερο σκηνικό που διαμορφώνεται. Τα τελευταία χρόνια δεν παρατηρείται κλείσιμο επιχειρήσεων, αλλά δεν καταγράφεται και άνοιγμα μεγάλων βιομηχανικών μονάδων, επισημαίνει ο κ. Παγκαρλιώτας. «Εχει πολλά χρόνια να εγκαινιασθεί εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η περιοχή δεν πριμοδοτείται από τους αναπτυξιακούς νόμους, έναντι του γειτονικού Κιλκίς, όπου καθημερινά μετακινούνται περί τους 15.000 κατοίκους της Θεσσαλονίκης για να εργασθούν στις μονάδες της περιοχής». Θετικό, επίσης, θεωρείται το γεγονός ότι κατά τη δεκαετία 1990 – 2000 η μισθωτή απασχόληση αυξήθηκε κατά 23,41%, δημιουργήθηκαν, δηλαδή, νέες θέσεις μισθωτής εργασίας, γεγονός που σημαίνει, όπως είπε ο κ. Παγκαρλιώτας, ότι εξακολουθεί και λειτουργεί ένας ισχυρός παραγωγικός ιστός στην περιοχή. Την ίδια περίοδο, οι αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό αυξήθηκαν μόλις κατά 1,51%, εμφανίσθηκαν, δηλαδή, 839 θέσεις αυτοαπασχόλησης, ενώ οι αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό αυξήθηκαν κατά 14,50%, δηλαδή κατά 3.645 άτομα.