Αυξάνονται οι πιέσεις για τον διαχωρισμό της ιδιοκτησίας ανάμεσα στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και τα συστήματα εκκαθάρισης και διακανονισμού των χρηματιστηριακών πράξεων.
Το θέμα αυτό αποκτά όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον, λόγω των προτάσεων που γίνονται για την εξαγορά του 50% του μετοχικού κεφαλαίου της Clearstream – που είναι ένα από τα δύο μεγαλύτερα διασυνοριακά συστήματα εκκαθάρισης πράξεων. Σήμερα, το ήμισυ του μετοχικού κεφαλαίου Clearstream ελέγχεται από τράπεζες, ενώ το υπόλοιπο 50% κατέχει το Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης. Εάν το Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης κερδίσει τη μάχη αυτή, τότε το ιδιοκτησιακό καθεστώς των συστημάτων εκκαθάρισης από χρηματιστηριακούς παράγοντες θα ενισχυθεί.
Τον Οκτώβριο, ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου, Ντον Κρούκσανκ, υποστήριξε ότι με την κατάργηση της τρέχουσας διάσπασης της εκκαθάρισης και διακανονισμού των πράξεων ανάμεσα στα συστήματα κάθε ευρωπαϊκής χώρας -τα οποία ελέγχουν σε μεγαλύτερο βαθμό τα χρηματιστήρια- θα επιτευχθεί η εξοικονόμηση περίπου 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Το Χρηματιστήριο του Λονδίνου δεν κατέχει το δικό του σύστημα εκκαθάρισης πράξεων, κάτι που σημαίνει ότι δεν επωφελείται από τα κέρδη των εν λόγω δραστηριοτήτων. Ως εκ τούτου, οι απόψεις του κ. Κρούκσανκ δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν.
Ωστόσο, οι απόψεις άλλων δεν μπορούν τόσο εύκολα να αγνοηθούν. Οι αρμόδιοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί θεμάτων αθέμιτου ανταγωνισμού εκφράζουν την ανησυχία τους για τα «κάθετα σιλό», τα οποία συνδυάζουν τις δραστηριότητες των χρηματιστηρίων με εκείνες των συστημάτων εκκαθάρισης και διακανονισμού. Αυτήν την εβδομάδα, το ευρωπαϊκό ελεγκτικό όργανο διαφάνειας (European Shadow Financial Regulatory Committee) επιδίωξε την οργάνωση επίσημων διαδικασιών για τέτοιας φύσεως ρυθμίσεις.
Ομοίως, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απασχολείται με την κάθετη ενοποίηση. Στόχος της είναι η ελεύθερη επιλογή εκείνων που συμμετέχουν στις χρηματιστηριακές αγορές όσον αφορά στον παράγοντα που επεξεργάζεται τις συναλλαγές τους, ασχέτως εάν το χρηματιστήριο στο οποίο διαπραγματεύονται μετοχές, κατέχει το δικό του σύστημα εκκαθάρισης και διακανονισμού πράξεων.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες και οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να ενεργήσουν για να υπερασπίσουν τη θέση τους. Γιατί να μην επιδιώξει η Ευρώπη τον διακανονισμό της επόμενης ημέρας, την υιοθεσία του οποίου επιδιώκουν οι ΗΠΑ μέχρι το 2005, είτε σε διασυνοριακό είτε σε τοπικό επίπεδο. Ομοίως, το κόστος επεξεργασίας των πράξεων θα πρέπει να φθάσει τα επίπεδα των ΗΠΑ – τα οποία είναι σήμερα χαμηλά, χάρις στην ενοποίηση που έγινε με την αποφασιστική παρέμβαση της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Fast Retailing