Στη δίνη του ρευστού οικονομικού περιβάλλοντος που διαμορφώνουν διεθνώς το εκρηκτικό μείγμα εξάπλωσης του κορωνοϊού και η ραγδαία πτώση της τιμής του αργού πετρελαίου, εισέρχεται και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ, με τη διοίκηση του Ταμείου και αρμόδια κυβερνητικά στελέχη να εκφράζουν τις πρώτες ανησυχίες για τις επιπτώσεις στα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης αλλά και στα προϋπολογιζόμενα έσοδα για το Δημόσιο.
«Επενδύσεις δεν γίνονται μέσω τηλεδιάσκεψης και εάν ήταν να πάρουμε τώρα δεσμευτικές προσφορές, θα υπήρχε σαφώς πρόβλημα», δηλώνει στην «Κ» αρμόδιο στέλεχος, μεταφέροντας την αγωνία του ΤΑΙΠΕΔ για τις εξελίξεις που διαμορφώνονται σε διεθνές επίπεδο και τον αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία και στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.
Αλλωστε και σε πρακτικό επίπεδο τα πράγματα έχουν δυσκολέψει και στο ΤΑΙΠΕΔ, η διοίκηση του οποίου εφαρμόζει από Δευτέρα το μέτρο της τηλεργασίας για το σύνολο των απασχολουμένων. Τις τελευταίες εβδομάδες εξάλλου οι επαφές με επενδυτές και η παροχή πληροφόρησης καθώς και η συλλογή παραστατικών για τις περιπτώσεις που απαιτείται, γίνονται διαδικτυακά. Τελικές συμφωνίες ωστόσο δεν μπορούν να ληφθούν μέσω skype – όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά και εκπρόσωποι της επενδυτικής πλευράς.
Οι επενδυτές εξάλλου σε διεθνές επίπεδο αναπροσαρμόζουν τα πλάνα τους βάσει των εξελίξεων, καθώς η αβεβαιότητα δεν βοηθάει για λήψη αποφάσεων τοποθέτησης κεφαλαίων. Το θετικό της υπόθεσης για τις αποκρατικοποιήσεις είναι ότι στο σύνολό τους βρίσκονται σε φάση που δεν απαιτούνται επενδυτικές αποφάσεις, οπότε δεν τίθεται και θέμα παρατάσεων, τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα δεδομένα και τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του ΤΑΙΠΕΔ. Αποκρατικοποιήσεις ωστόσο που αναμένεται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα, όπως των ΕΛΠΕ ή του ΑΔΜΗΕ, μεταφέρονται αναγκαστικά προς τα πίσω, ενώ η εκτίμηση του υπουργείου Ενέργειας είναι ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο που έχει προγραμματιστεί η ιδιωτικοποίηση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ το τοπίο θα έχει ξεκαθαρίσει.
«Η μετοχή των ΕΛΠΕ τον Σεπτέμβριο ήταν 9,4 ευρώ και την περασμένη Παρασκευή υποχώρησε στα 4,9 ευρώ», αναφέρουν αρμόδιες πηγές περιγράφοντας την αβεβαιότητα στην οποία καλούνται να πάρουν αποφάσεις.
ΑΔΜΗΕ
Η χαρακτηριστικότερη ίσως περίπτωση αποκρατικοποίησης θύμα του κορωνοϊού είναι αυτή του ΑΔΜΗΕ που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, καθώς πέραν του γενικότερου κλίματος σε αυτήν εμπλέκονται κατά βάση δύο επενδυτές από τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο και έχουν κατεβάσει ρολά. Πρόκειται για την κινεζική State Grid που συμμετέχει με ποσοστό 24% στον ΑΔΜΗΕ και με ενισχυμένα δικαιώματα στο μάνατζμεντ και την ιταλική Terna, τον διαχειριστή του ηλεκτρικού συστήματος μεταφοράς της γειτονικής χώρας, του οποίου το ενδιαφέρον για τον ελληνικό διαχειριστή επανέκαμψε μετά τις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση. Το υπουργείο Ενέργειας είχε ανοίξει κύκλο διαπραγματεύσεων τόσο με την κινεζική εταιρεία, η οποία διατηρεί εκ της σύμβασης με το ελληνικό Δημόσιο προτιμησιακό δικαίωμα σε περίπτωση που αποφασίσει να πουλήσει ποσοστό από τη συμμετοχή του στον ΑΔΜΗΕ, όσο και με την ιταλική Terna. Ο υφυπουργός Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς υποχρεώθηκε να αναβάλει το ταξίδι που είχε προγραμματίσει στην Κίνα στα τέλη Φεβρουαρίου. Οι εξελίξεις δεν βοηθούν για τον προγραμματισμό της επίσκεψης στην Κίνα, οι συζητήσεις συνεχίζονται μέσω τηλεδιασκέψεων, αλλά για να οριστικοποιηθούν θα πρέπει να υπάρξει και φυσική συνάντηση των δύο πλευρών.
Αντίστοιχα κυλάει η κατάσταση και με την ιταλική Terna, αφού οι μετακινήσεις από και προς Ιταλία καθίστανται απαγορευτικές λόγω κορωνοϊού. Η κυβέρνηση φέρεται πρωτίστως να ενδιαφέρεται για τη διεύρυνση του μετοχικού σχήματος στον ΑΔΜΗΕ με τη συμμετοχή τρίτου ευρωπαϊκού διαχειριστή έναντι της αύξησης της κινεζικής συμμετοχής. Η State Grid από την πλευρά της ενδιαφέρεται κυρίως μέσω αυτής της διαδικασίας να μην απολέσει δικαιώματα που έχει στο μάνατζμεντ του ΑΔΜΗΕ και αυτό φαίνεται να έχει τεθεί ως «κόκκινη γραμμή» από κινεζικής πλευράς. Η κυβέρνηση δεν επιδιώκει σε καμία περίπτωση ρήξη με τη State Grid, ωστόσο φέρεται να έχει ξεκαθαρίσει την πρόθεσή της για είσοδο τρίτου επενδυτή.
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζει μια σειρά από σενάρια που θα καταλήγουν σε αυτόν τον σχεδιασμό, χωρίς αναταράξεις και συγκρούσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις κρίσιμων έργων για το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ. Τα σενάρια αυτά λαμβάνουν υπόψη τους και τον σκόπελο του προτιμησιακού δικαιώματος της State Grid αλλά και τον σκόπελο της Κομισιόν, η οποία θα πρέπει να δώσει εκ νέου την έγκρισή της στην περίπτωση που η κινεζική εταιρεία διευρύνει το μερίδιό της στον ΑΔΜΗΕ. Η πώληση μετοχών της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών, εταιρείας που συμμετέχει με ποσοστό 51% στον ΑΔΜΗΕ και ελέγχεται 100% από το ελληνικό Δημόσιο, προσφέρει παράθυρο διαφυγής από το προτιμησιακό δικαίωμα της State Grid και είναι ένα από τα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο Ενέργειας.
ΔΕΠΑ
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ τα πράγματα έχουν ως εξής: Η περίπτωση της ΔΕΠΑ Υποδομών δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει θέμα παρατάσεων, καθώς βρίσκεται στο στάδιο του ελέγχου των φακέλων που έχουν καταθέσει τα εννέα επενδυτικά σχήματα που εκδήλωσαν ενδιαφέρον στην πρώτη φάση του διαγωνισμού. Για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, αν και το υπουργείο Ενέργειας και το ΤΑΙΠΕΔ εκτιμούν ότι δεν συντρέχουν λόγοι παράτασης της προθεσμίας υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος, που έχει μεταφερθεί έπειτα από μία πρώτη αναβολή για τις 23 Μαρτίου, κάτι τέτοιο δεν αποκλείεται. Ηδη θέμα παράτασης έχουν θέσει δύο ενδιαφερόμενοι επενδυτές.