Νέες συνήθειες φέρνει στο εργασιακό περιβάλλον ο κορωνοϊός. Στην Alpha Bank, οι δύο ομάδες εργαζομένων που απασχολούνται στα δύο data center στα οποία βασίζεται η λειτουργία των συστημάτων της τράπεζας «απαγορεύεται» να έχουν (φυσικές) επαφές μεταξύ τους.
Στη Wind Hellas, οι μηχανικοί και όσοι πρέπει να βρεθούν εντός των χώρων όπου φιλοξενούνται οι κρίσιμες υποδομές, πρώτα απολυμαίνονται, στη συνέχεια ντύνονται με τις ειδικές στολές προστασίας και μετά εισέρχονται στον χώρο. Η στολή, τα γάντια κ.λπ., μετά τη χρήση τους στην υποδομή, απορρίπτονται.
Η διανομή φαγητού
Στην εταιρεία διανομής φαγητού Wolt, μια νέα υπηρεσία προστέθηκε στο μενού, εκείνη της «παράδοσης χωρίς επαφή» (no contact delivery). Το φαγητό διανέμεται στην πόρτα ή στην είσοδο της πολυκατοικίας χωρίς επαφή με τον πελάτη, ενώ στους διανομείς της εταιρείας συστήνεται να μην έχουν πολλές επαφές με τους εστιάτορες και να απολυμαίνουν τακτικά τα χέρια τους.
Τέλος, στον ΔΕΣΦΑ τροποποιήθηκε το πρόγραμμα βάρδιας του κέντρου ελέγχου και κατανομής φορτίου στο Πάτημα Ελευσίνας και του κέντρου ελέγχου στη Ρεβυθούσα, ώστε οι εργαζόμενοι να εργάζονται 12 ώρες ανά βάρδια, αντί 8 ώρες που ήταν μέχρι πρόσφατα. Ετσι εξοικονομείται μία επιπλέον βάρδια που παραμένει διαθέσιμη στο σπίτι της σε περίπτωση που προκύψει κάποια ανάγκη. Επιπλέον, η εταιρεία έχει επιβάλει στους τεχνικούς την απευθείας μετάβαση από το σπίτι τους στον χώρο εργασίας.
Από απόσταση
Η πιο μεγάλη αλλαγή που φέρνει ο κορωνοϊός, όμως, και η οποία πρόκειται πλέον να διατηρηθεί, είναι εκείνη της τηλεργασίας. Οι τεχνολόγοι την έχουν οραματιστεί εδώ και δεκαετίες, κυρίως ως μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (μείωση μετακινήσεων κ.λπ.), αλλά μόλις τα τελευταία χρόνια γίνεται πραγματικότητα. Τα πρώτα δειλά βήματα έγιναν αμέσως μετά την κρίση του 2008, με κύριο στόχο τον περιορισμό του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, όπως μικρότεροι επαγγελματικοί χώροι, λιγότερες θέσεις εργασίας κ.λπ.
Τώρα η μετάβαση αυτή, λόγω κορωνοϊού, γίνεται βιαίως. Από τις πρώτες επιχειρήσεις που έστειλε τους εργαζομένους στο σπίτι τους ήταν η Wind. Σχεδόν το 50% του προσωπικού της άρχισε να εργάζεται από το σπίτι. Χθες ο ΟΤΕ ανακοίνωσε ότι από την ερχόμενη Δευτέρα 16 Μαρτίου περίπου 13.000 εργαζόμενοι του ομίλου, ήτοι το 80% του συνολικού προσωπικού, θα εργαστούν από απόσταση. Το ίδιο αποφάσισε και ο όμιλος Intracom, ενώ το ίδιο πράττουν ή σκέπτονται να πράξουν χιλιάδες επιχειρήσεις με δραστηριότητες κυρίως στον τομέα παροχής υπηρεσιών.
Δεν ισχύει το ίδιο στον τομέα παραγωγής, όπου η παρουσία προσωπικού είναι σχεδόν απαραίτητη. Στην «Παπαστράτος», για παράδειγμα, που αποτελεί τη δεύτερη μονάδα παραγωγής στον κόσμο των Iqos sticks, μετά εκείνη που διαθέτει όμιλος στην Μπολόνια της Ιταλίας, εκπονούνται ασκήσεις λειτουργίας της επιχείρησης με προσωπικό ασφαλείας. Ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη της επιχείρησης, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να διατηρηθεί η παραγωγή στα σημερινά επίπεδα με εργασία από απόσταση, παρότι οι ασκήσεις που διενεργούνται προβλέπουν την εξ αποστάσεως εργασία για το 80% του προσωπικού.
Ανάρπαστοι οι Η/Υ
Αυτή η μετάβαση προς την τηλεργασία έχει ήδη φέρει τις πρώτες ελλείψεις. Οπως επισημαίνουν οι άνθρωποι της αγοράς, πλέον δεν υπάρχουν φορητοί Η/Υ ούτε για δείγμα. «Τους τελευταίους 100 (φορητούς Η/Υ) που είχε σε απόθεμα η εταιρεία τούς έδωσε χθες σε δύο επιχειρήσεις, χωρίς μάλιστα καν να κοιτάξουν τις τιμές πώλησης, όπως συνέβαινε στο παρελθόν», λέει ο επικεφαλής της εταιρείας πληροφορικής Byte Computer Σπύρος Βυζάντιος.
Ομάδες διαχείρισης κρίσεων
Τα πιο συνήθη μέτρα που λαμβάνουν οι περισσότερες επιχειρήσεις κατά του κορωνοϊού είναι οι τακτικές προληπτικές (ή και κατασταλτικές πλέον) μικροβιοκτονίες σε εργασιακούς χώρους, η τοποθέτηση απολυμαντικών τζελ στις θέσεις εργασίας, η προτροπή όσων δεν αισθάνονται καλά να παραμένουν σε κατ’ οίκον περιορισμό, η προληπτική καραντίνα των 14 ημερών όσων έρχονται από το εξωτερικό κ.ά. Ολα αυτά, μάλιστα, γίνονται χωρίς απαραιτήτως την ύπαρξη κάποιου σχεδίου επιχειρησιακής συνέχειας (business continuity plan, BCP).
Oι πιο μεγάλες επιχειρήσεις κατά κανόνα διαθέτουν τέτοια σχέδια και ειδικά οι τραπεζικές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά τα σχέδια δεν προβλέπουν την κατάσταση «πολιορκίας» που επιφέρει μια πανδημία. Συνήθως τα σχέδια αυτά, όπως σημειώνει ο επικεφαλής πιστοποιήσεων της TUV Hellas Γιάννης Οικονομίδης, αφορούν γεγονότα καταστροφής με μικρή χρονική διάρκεια, όπως είναι οι πυρκαγιές, οι σεισμοί κ.λπ. Τα γεγονότα αυτά δεν συγκρίνονται με την πανδημία του κορωνοϊού, που συνιστά μια μεγάλης χρονικής διάρκειας εξωτερική παρέμβαση, που πιθανόν να διαρκέσει ακόμη και μήνες.
Ετσι, τα διάφορα σχέδια επιχειρησιακής συνέχειας (BCP) κρίνονται ανεπαρκή και αναθεωρούνται μέρα με τη μέρα και ώρα με την ώρα. Σύμφωνα με τον επικεφαλής εταιρικής επικοινωνίας της Wind Γιώργο Τσαπρούνη, στην εταιρεία του σε καθημερινή βάση συνεδριάζει η ομάδα διαχείρισης κρίσεων, που είναι επιφορτισμένη με την επιχειρησιακή συνέχεια της επιχείρησης. Η ομάδα αυτή λειτουργεί από την περασμένη εβδομάδα και λαμβάνει τις αποφάσεις τις οποίες υποχρεούνται να ακολουθούν όλοι ανεξαιρέτως.
Αντίστοιχες πρακτικές ακολουθούν σχεδόν όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις, όπως και οι πολυεθνικές.
Η Wind είναι από τις πρώτες εταιρείες που εφάρμοσαν μέτρα προστασίας από τον κορωνοϊό και, όπως αναφέρει ο κ. Τσαπρούνης, μόνο την περασμένη Τρίτη, το σύστημα (Skype Business) που αξιοποιεί η εταιρεία κατέγραψε 130 ώρες τηλεδιάσκεψης μεταξύ των εργαζομένων της. Και ο αριθμός αυτός θα βαίνει συνεχώς προς τα επάνω για τις επόμενες εβδομάδες.