H άνοδος των σπρεντ των ελληνικών ομολόγων την περασμένη Τρίτη ήταν ανησυχητικά απότομη. Από το 2,5% της προηγούμενης μέρας έφτασαν στο 3,6%. Ο κορωνοϊός χτύπησε τους ελληνικούς τίτλους με μεγαλύτερη ένταση απ’ ό,τι σε άλλες χώρες, παρότι η Ελλάδα είχε πάρει συγκριτικά γρηγορότερα και αυστηρότερα μέτρα.
Ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης έθεσε το θέμα στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ισως είχε έρθει η ώρα για μια δεύτερη προσπάθεια ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, μετά την αντίστοιχη του καλοκαιριού του 2018, όταν ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας είχε συναντήσει τοίχο. Αλλωστε, Μητσοτάκης, Στουρνάρας και Πατέλης συζητούσαν το θέμα από την περασμένη Παρασκευή.
Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, αποφάσισε να επικοινωνήσει ο ίδιος με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ. Το έκανε την Τετάρτη το πρωί. Ακολούθησε μια επιστολή, με τα επιχειρήματα υπέρ της ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Η Ελλάδα, ανέφερε η επιστολή, λειτουργεί με πειθαρχία στα δημοσιονομικά της, ακολουθεί τις κατευθύνσεις στις οποίες έχει δεσμευθεί. Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει μια διπλή κρίση: αυτήν του κορωνοΐου, όπως οι υπόλοιποι, αλλά και του προσφυγικού. Ολοι οι λόγοι συντρέχουν για να στηριχθεί από την ΕΚΤ. Η κ. Λαγκάρντ επιφυλάχθηκε, κατά τις πληροφορίες, να κάνει πρώτα ένα γύρο επαφών.
Το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επρόκειτο να συνεδριάσει κανονικά χθες. Ομως, η πίεση των γεγονότων επέσπευσε τη σύγκλησή του, για προχθές το βράδυ. Οι κεντρικοί τραπεζίτες ειδοποιήθηκαν για την κρίσιμη συνεδρίαση. Τελικά, το βαρύ πυροβολικό της ΕΚΤ επιστρατεύθηκε και η απόφαση για το Pandemic Emergency Purchase Programm, για την αγορά κρατικών και εταιρικών ομολόγων 750 δισ. ευρώ ανακοινώθηκε μετά τα μεσάνυχτα, ενώ η Ευρώπη κοιμόταν.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος επιχειρηματολόγησε υπέρ της ένταξης και της Ελλάδας στο ΡΕΡΡ και παραδόξως κανείς δεν αντέδρασε. Η απόφαση για την Ελλάδα πέρασε χωρίς συζήτηση: «Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δίνει στην Ελλάδα ειδικό waiver, έτσι ώστε οι τίτλοι που εκδίδονται από την ελληνική κυβέρνηση θα μπορούν να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το έκτακτο πρόγραμμα» ανέφερε η ανακοίνωση της ΕΚΤ. Εγινε, δηλαδή, κάτι ανάλογο με αυτό που είχε γίνει στο Eurogroup τη Δευτέρα, όπου αποφασίστηκε να μην ισχύσει για το 2020 ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ. Το πολιτικό μήνυμα, σχολιάζουν κυβερνητικές πηγές, είναι ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζεται πλέον σαν τις άλλες χώρες.
Η Ελλάδα μπήκε στο πρόγραμμα κανονικά με την ποσόστωση που της αναλογεί, κάπου 12 δισ. ευρώ. Το μέγεθος είναι πολύ σημαντικό για τα ελληνικά δεδομένα, δεδομένου ότι το μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους είναι στα χέρια του επίσημου τομέα και μόνο κάπου 50 δισ. ευρώ είναι τα ομόλογα που βρίσκονται στην αγορά.
Κάπως έτσι οι αποδόσεις των ελληνικών τίτλων πήραν χθες την κατιούσα. Από το 4%, όπου είχε φτάσει αυτή του δεκαετούς, αρχικά υποχώρησε στο 2% και στη συνέχεια στο 2,3%.