Στην κατάρρευση της εγχώριας αγοράς εργασίας και στην κάθετη πτώση των εποχικών προσλήψεων τον Απρίλιο, μήνα που κατ’ εξοχήν καταγράφεται σημαντική αύξηση, οδήγησε το lockdown που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ τον Απρίλιο του 2019 πραγματοποιήθηκαν 282.181 προσλήψεις, φέτος, σύμφωνα με τα μηνιαία στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», καταγράφηκαν μόλις 48.555, δηλαδή 233.626 λιγότερες.
Η απαγόρευση των απολύσεων συγκράτησε κάπως τις ισορροπίες, με αποτέλεσμα το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων να παραμείνει θετικό, με μόλις 7.205 νέες θέσεις εργασίας. Τον Απρίλιο του 2019 το θετικό ισοζύγιο ήταν της τάξης των 110.895 νέων θέσεων εργασίας, με αποτέλεσμα να προκύπτει αρνητική επίδοση κατά 103.690 λιγότερες θέσεις εργασίας μέσα σε ένα χρόνο.
Από το 2012
Αναλυτικά, η πρωτόγνωρη κατάρρευση των εποχικών προσλήψεων οδήγησε το ισοζύγιο του πρώτου 4μήνου του 2020 σε αρνητικό πρόσημο για πρώτη φορά μετά τη μεγάλη κρίση του 2012. Το πρώτο 4μηνο φέτος χάθηκαν 27.149 θέσεις εργασίας. Η αμέσως προηγούμενη χρονιά με αρνητικό πρόσημο στα ισοζύγια απασχόλησης ήταν το 2012, όταν το πρώτο 4μηνο είχαν χαθεί 32.691 θέσεις εργασίας. Πριν από το 2012, αρνητικό πρόσημο στα ισοζύγια απασχόλησης είχε καταγραφεί μόνο το 2011 (είχαν χαθεί 29.523 θέσεις εργασίας) και το 2009, όταν χάθηκαν 13.697 θέσεις εργασίας. Σε όλες τις υπόλοιπες χρονιές από το 2001 μέχρι σήμερα το πρόσημο είναι θετικό, ενώ από το 2014 και μετά αυξανόταν προοδευτικά ανά έτος.
Οι ελάχιστες, σε σχέση με το παρελθόν, προσλήψεις που πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο ήταν σε ποσοστό 66,82% με όρους πλήρους απασχόλησης (32.445 από τις συνολικά 48.555 προσλήψεις), μόλις 14.147 προσλήψεις πραγματοποιήθηκαν με μερική απασχόληση και άλλες 1.963 με εκ περιτροπής εργασία.
Μετατροπές συμβάσεων
Στον αντίποδα, ανησυχία προκαλούν –κυρίως για το τι θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες, όταν θα αρθούν σταδιακά οι περιορισμοί που έχει επιβάλει το υπουργείο Εργασίας– τα στοιχεία για τις μετατροπές συμβάσεων, όπου καταγράφεται έκρηξη. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Απρίλιο καταγράφηκαν 4.206 μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρη απασχόληση σε εκ περιτροπής με συμφωνία εργαζομένου και εργοδότη, όταν τον Απρίλιο του 2019 είχαν καταγραφεί 528 μετατροπές – αύξηση 800%. Δηλαδή, οκταπλασιάστηκαν οι μετατροπές από πλήρη σε εκ περιτροπής απασχόληση με συμφωνία εργαζομένου – εργοδότη. Αντίστοιχα, τον Μάρτιο καταγράφηκαν 2.810 μετατροπές έναντι 532 τον Μάρτιο του 2019.
Σημαντικά έχουν αυξηθεί και οι μετατροπές συμβάσεων από πλήρη σε εκ περιτροπής απασχόληση με μονομερή απόφαση του εργοδότη. Καταγράφηκαν 1.371 τέτοιες μετατροπές τον περασμένο Απρίλιο έναντι 69 τον Απρίλιο του 2019 – αύξηση 2.000%. Αντίστοιχα, τον περασμένο Μάρτιο είχαν καταγραφεί 1.731 μονομερείς μετατροπές συμβάσεων σε εκ περιτροπής έναντι 292 τον Μάρτιο του 2019. Μικρότερη είναι η αύξηση των μετατροπών από πλήρη σε μερική απασχόληση. Συγκεκριμένα, καταγράφηκαν 2.920 μετατροπές (απαιτείται η συμφωνία του εργαζομένου) έναντι 2.607 τον Απρίλιο του 2019. Αντίστοιχα, τον Μάρτιο του 2020 μετρήθηκαν 3.449 μετατροπές από πλήρη σε μερική έναντι 2.516 τον Μάρτιο του 2019.
Ποιοι έκαναν προσλήψεις
Οσον αφορά τις προσλήψεις, οι κλάδοι του τουρισμού και του επισιτισμού, που μέχρι πρότινος ήταν πρωταθλητές στις προσλήψεις κατά τους μήνες έναρξης της τουριστικής περιόδου, φέτος απείχαν καθολικά. Ετσι, πρωταθλητής στις ροές μισθωτής απασχόλησης αναδεικνύεται ο κλάδος με τις δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας (2.129 νέες θέσεις εργασίας) και ακολουθεί το λιανικό εμπόριο με 1.929 νέες θέσεις εργασίας. Στον αντίποδα, χαμένες θέσεις μετρούν το χονδρικό εμπόδιο (-307 θέσεις εργασίας) αλλά και η βιομηχανία τροφίμων που καταγράφει -317 θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση, είναι πια εμφανές ότι η έλευση της πανδημίας της COVID-19, κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, επηρέασε δυσμενώς το ισοζύγιο ροών μισθωτής απασχόλησης, ακυρώνοντας οποιεσδήποτε προσλήψεις κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και ιδίως τις προγραμματισμένες εποχικές προσλήψεις στον τομέα της εστίασης και του τουρισμού.
Χθες δημοσιεύθηκαν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία της ανεργίας τον Φεβρουάριο, και έδειξαν ότι πριν από την εμφάνιση της πανδημίας η αποκλιμάκωση της ανεργίας διατηρούσε δυναμική τάση. Ετσι, το ποσοστό ανήλθε σε 16,1% έναντι 18,4% του Φεβρουάριο 2019 (μείωση -2,3%).