Για γρήγορες αποφάσεις και αποτελεσματικές διαδικασίες, ώστε να τεθούν άμεσα σε εφαρμογή τα σχετικά προγράμματα, θα πιέσει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στο Eurogroup της Παρασκευής, όπου θα συζητηθούν τα υπόλοιπα δύο, μετά την προληπτική γραμμή του ESM, ευρωπαϊκά εργαλεία ενάντια στον κορωνοϊό: τα δάνεια του Sure για τη στήριξη των εργαζομένων και οι εγγυήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για κεφάλαια κίνησης επιχειρήσεων. Η προληπτική γραμμή του ESM για την αντιμετώπιση των άμεσων και έμμεσων υγειονομικών συνεπειών της πανδημίας θα μπει στο τραπέζι των υπουργών Οικονομικών, που θα συνεδριάσουν ως Δ.Σ. του Μηχανισμού το πρωί της ίδιας μέρας, προκειμένου να επικυρώσουν τις αποφάσεις του Eurogroup της περασμένης εβδομάδας.
Ειδικώς για το Sure η κυβέρνηση διεκδικεί, πέραν της γρήγορης εφαρμογής του, να γίνει η κατανομή των πόρων όχι μόνο με βάση την κλείδα συμμετοχής στον κοινοτικό προϋπολογισμό, αλλά και ανάλογα με την προβλεπόμενη οικονομική επίπτωση της πανδημίας στις οικονομίες των χωρών-μελών. Ετσι, δεδομένου ότι η Ελλάδα, με βάση τις πρόσφατες ανοιξιάτικες προβλέψεις της Κομισιόν, θα είναι η πλέον πληττόμενη χώρα (προβλέπεται ύφεση 9,7% το 2020), θα μπορεί να προσβλέπει σε υψηλότερη αποζημίωση από το 1,4 δισ. ευρώ, που κανονικά θα της αναλογούσε. Εκτιμάται ότι το ποσό θα είναι πάνω από 1,5 δισ. ευρώ.
Το Sure είναι ίσως αυτή τη στιγμή το πλέον ενδιαφέρον πρόγραμμα για την κυβέρνηση, δεδομένου ότι έχει έτοιμο σχέδιο για να αξιοποιήσει. Πρόκειται για το σχέδιο στήριξης των εργαζομένων που θα μεταπέσουν σε καθεστώς μειωμένης απασχόλησης για ένα διάστημα. Το Δημόσιο θα καλύπτει μέρος της απώλειας εισοδήματος που θα υποστούν, στο πρότυπο του γερμανικού Kurzarbeit.
Σε ό,τι αφορά τη χορήγηση εγγυήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η αξιοποίησή τους εναπόκειται στις επιχειρήσεις που θα υποβάλουν αίτημα δανειοδότησης. Η αρχική πρόθεση ήταν να δοθούν οι εγγυήσεις κυρίως για δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις (25 δισ. ευρώ εγγυήσεις, οι οποίες με μόχλευση θα κινητοποιήσουν δάνεια 250 δισ. ευρώ), κάτι που η κυβέρνηση είχε θεωρήσει ότι θα ευνοήσει τα ελληνικά συμφέροντα, αφού η ελληνική οικονομία κυριαρχείται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ωστόσο, συζητείται και ενδεχόμενο να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής του μέτρου, ώστε να περιλάβει και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, πλεονέκτημα θα έχουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αν και ίσως υπάρχουν κάποιες ελληνικές που θα μπορούσαν να επωφεληθούν, έχοντας μάλιστα περισσότερα εχέγγυα από τις μικρομεσαίες για να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση.
Οι λεπτομέρειες για τα δύο αυτά προγράμματα θα συζητηθούν το απόγευμα της Παρασκευής στο Eurogroup, με την ελπίδα να υπάρξει συμφωνία και να τεθούν τον Ιούνιο σε εφαρμογή. Θα προηγηθεί Euroworking Group σήμερα.
Η γραμμή του ESM
Tην Παρασκευή, πριν από το Eurogroup, εξάλλου, οι υπουργοί Οικονομικών θα συνεδριάσουν ως διοικητικό συμβούλιο του ESM, προκειμένου να εγκρίνουν την απόφαση του Eurogroup της περασμένης εβδομάδας για την πιστωτική γραμμή του ESM.
Για το θέμα αυτό, η κυβέρνηση φαίνεται πως καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πράγματι δεν θα συνοδεύεται από αυστηρούς μνημονιακούς όρους και επομένως αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να τη χρησιμοποιήσει στο μέλλον. Ο κ. Σταϊκούρας είπε, μιλώντας χθες στον ΣΚΑΪ, ότι «σήμερα δεν την έχει ανάγκη», αλλά τα σημερινά δεδομένα μπορεί αλλάξουν στο τέλος του 2020, το 2021 και το 2022, οπότε και μπορεί να χρησιμοποιηθεί. «Είναι άλλο ένα όπλο», είπε. Πρόσθεσε ότι η αιρεσιμότητα δεν θα έχει σχέση με μακροοικονομικά μεγέθη, αλλά θα υπάρχει εποπτεία και θα αφορά την αξιοποίηση των πόρων για υγειονομικούς σκοπούς, άμεσα ή έμμεσα.
«Δεν υφίσταται ζήτημα μακροοικονομικής εποπτείας», σημείωνε χθες στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, προσθέτοντας ότι η παρακολούθηση αυτή γίνεται ούτως ή άλλως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Το ίδιο στέλεχος ξεκαθάριζε πως ούτε επιπλέον επισκέψεις των δανειστών προβλέπονται, οι οποίες στην περίπτωση της Ελλάδας, λόγω καθεστώτος ενισχυμένης εποπτείας, είναι ανά τρίμηνο. Θα υπάρχουν, όμως, πιθανώς επιπλέον δημοσιεύσεις εκθέσεων, ανέφερε.