Τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ είναι διατεθειμένη να «ρίξει» η κυβέρνηση στην αγορά για τη διάσωση της απασχόλησης και όμως, οι επιχειρήσεις φαίνεται πως γυρίζουν την πλάτη στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία». Τα στοιχεία του πρώτου διαστήματος είναι απογοητευτικά, με το οικονομικό επιτελείο να αφήνει πλέον ανοικτό το ενδεχόμενο επιπλέον διορθωτικών παρεμβάσεων, προκειμένου να κάνει ελκυστικότερο προς τους εργοδότες ένα πρόγραμμα που στον πυρήνα του στηρίζει την ευελιξία στη αγορά εργασίας.
Εκπρόσωποι των επιχειρήσεων απ’ όλους τους κλάδους ξεκαθαρίζουν μιλώντας στην «Κ» ότι εν μέσω μιας περιόδου έντονης αβεβαιότητας, η δέσμευση για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας λειτουργεί αποτρεπτικά. Η υποχρέωση κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών στον ονομαστικό μισθό, ακόμη και μετά τη βελτιωτική ρύθμιση της τελευταίας στιγμής, αποτελεί ένα ακόμη πρόσκομμα.
Οπως άλλωστε και το γεγονός ότι το πρόγραμμα δεν προσφέρει στους εργοδότες ένα ισχυρό οικονομικό αντιστάθμισμα, για να ενταχθούν σε αυτό. Κι όσο υπάρχει ως δυνατότητα το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την εκ περιτροπής εργασία, λύσεις όπως αυτές που δίνει το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» θα έρχονται πάντα δεύτερες στις επιλογές τους, σημειώνουν.
Συγκρίνοντας τις δύο δυνατότητες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην αγορά εργασίας, διαπιστώνει κανείς ότι το καθεστώς εκ περιτροπής απασχόλησης, που ισχύει πολύ πριν από την επέλαση της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας, είναι πιο φθηνό για τον εργοδότη. Καλύπτει μόνο το κόστος της πραγματικής απασχόλησης, ενώ ο μηχανισμός «Συν-Εργασία» καλεί την επιχείρηση στο πλαίσιο της αλληλεγγύης να πληρώσει επιπλέον 12% με 16%.
Η εκ περιτροπής εργασία έχει περιορισμένες δεσμεύσεις, κυρίως όσον αφορά την προστασία της απασχόλησης. Οσο για τις προϋποθέσεις υλοποίησης, πλέον, με όλες τις επιχειρήσεις να βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, είναι πιθανότατα εξίσου εύκολο να προσφύγει κάποια επιχείρηση στη λύση της εκ περιτροπής. Βέβαια, προβλέπεται μια πιο γραφειοκρατική διαδικασία από αυτή της απλής αίτησης προς την ΑΑΔΕ και το σύστημα «Εργάνη» που απαιτείται για την ένταξη στον μηχανισμό «Συν-Εργασία».
Ομοιότητες – διαφορές
Ας δούμε αναλυτικά, με τη βοήθεια του δικηγόρου – εργατολόγου Γιάννη Καρούζου, τις ομοιότητες και διαφορές:
Εκ περιτροπής εργασία: Πρέπει να καταλαμβάνει υποχρεωτικά όλους τους εργαζομένους της επιχείρησης ή όλους τους εργαζομένους ενός τμήματος της επιχείρησης το οποίο εμφανίζει μειωμένη δραστηριότητα.
«Συν-Εργασία»: Ο εργοδότης μπορεί να μειώνει τον χρόνο εργασίας έως και 50% σε οποιοδήποτε μέρος των εργαζομένων, δηλαδή για μέρος ή για το σύνολο των εργαζομένων του.
Εκ περιτροπής: Επιφέρει και προϋποθέτει τη μετατροπή της σύμβασης εργασίας του μισθωτού.
«Συν-Εργασία»: Η μείωση του χρόνου εβδομαδιαίας εργασίας δεν επιφέρει μετατροπή της σύμβασης εργασίας των εργαζομένων, που θα συνεχίσουν να έχουν σύμβαση πλήρους απασχόλησης.
Εκ περιτροπής: Μπορεί να εφαρμοστεί είτε με συμφωνία εργαζομένου και εργοδότη είτε με μονομερή απόφαση του εργοδότη, εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
«Συν-Εργασία»: Εφαρμόζεται μονομερώς από τον εργοδότη ανάλογα με τις λειτουργικές του ανάγκες.
Εκ περιτροπής: Θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες τον μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας.
«Συν-Εργασία»: Ο εργοδότης μπορεί να προβαίνει σε μείωση του χρόνου εβδομαδιαίας εργασίας μέχρι και 50% χωρίς περαιτέρω προϋποθέσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα μειώσει το ωράριο των μισθωτών του.
Εκ περιτροπής: Οι αποδοχές του εργαζομένου είναι ευθέως ανάλογες του χρόνου απασχόλησής του. Για παράδειγμα, εάν ο ονομαστικός μεικτός μισθός για πλήρη απασχόληση είναι 1.000 ευρώ, έπειτα από μείωση του ωραρίου κατά 50%, το ποσό προ φόρου μειώνεται στα 423 ευρώ.
«Συν-Εργασία»: Οι αποδοχές του εργαζομένου συμπληρώνονται από το κράτος, που καταβάλλει την οικονομική ενίσχυση βραχυχρόνιας εργασίας. Ετσι, για παράδειγμα, εάν ο ονομαστικός μεικτός μισθός πλήρους απασχόλησης είναι 1.000 ευρώ, έπειτα από 50% μείωση του ωραρίου ο εργαζόμενος λαμβάνει 423 ευρώ (προ φόρου) από τον εργοδότη και άλλα 254 ευρώ από το κράτος, ήτοι σύνολο 677 ευρώ.
Εκ περιτροπής: Η ασφάλιση του εργαζομένου είναι ευθέως ανάλογη του χρόνου απασχόλησής του. Ο εργαζόμενος χάνει ολόκληρες ημέρες ασφάλισης για την περίοδο που δεν εργάζεται.
«Συν-Εργασία»: Η ασφάλιση του εργαζομένου καλύπτεται στο 100% –και για τον χρόνο που δεν εργάζεται– στο ύψος του αρχικού ονομαστικού μισθού του από τον εργοδότη και το κράτος. Ο μισθωτός δεν χάνει ασφαλιστικό χρόνο.
Εκ περιτροπής: Πρέπει να τηρείται η διαδικασία διαβούλευσης με τους εργαζομένους.
«Συν-Εργασία»: Επιβάλλεται με το διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη μονομερώς χωρίς να απαιτείται διαδικασία διαβούλευσης.
Εκ περιτροπής: Προϋποθέτει σημαντικό περιορισμό των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, σε τέτοιο μεγάλο βαθμό ώστε να τεκμαίρεται πως, αν δεν εφαρμόσει σύστημα εκ περιτροπής εργασίας, αυτή θα πρέπει να κλείσει.
«Συν-Εργασία»: Μοναδική προϋπόθεση είναι οι επιχειρήσεις να έχουν εμφανίσει τους μήνες της πανδημίας μείωση τουλάχιστον 20% του κύκλου εργασιών ΦΠΑ ή των ακαθάριστων εσόδων τους εφόσον απαλλάσσονται από ΦΠΑ, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες πέρυσι.
Εκ περιτροπής: Κατά το χρονικό διάστημα της μονομερούς επιβολής της δεν μπορεί να γίνει απόλυση.
«Συν-Εργασία»: Προστατευμένος από απόλυση είναι ο μισθωτός που εντάσσεται στο σχήμα, ενώ οι συνάδελφοί του μπορούν την ίδια περίοδο να απολυθούν.
Εκ περιτροπής: Ο εργοδότης πληρώνει το ασφάλιστρο του εργαζομένου για την περίοδο που εκείνος εργάζεται. Για παράδειγμα, για μισθωτό με ονομαστικό μεικτό μισθό πλήρους απασχόλησης 1.000 ευρώ, μετά τη μείωση του ωραρίου κατά 50%, το ασφάλιστρο του εργοδότη ανέρχεται σε 121,65 ευρώ και του εργαζομένου 76,65 ευρώ, σύνολο 198,3 ευρώ.
«Συν-Εργασία»: Σε περίπτωση μείωσης του ωραρίου κατά 50%, ο εργοδότης καλύπτει το 100% των εργατικών εισφορών και το 70% των εργοδοτικών επί του ονομαστικού μισθού. Για παράδειγμα, μισθωτός με μεικτό μισθό πλήρους απασχόλησης 1.000 ευρώ, μετά τη μείωση του ωραρίου κατά 50%, το ασφάλιστρο του εργαζομένου ανέρχεται στα 153,3 ευρώ, το ασφάλιστρο του εργοδότη στα 170,31 ευρώ (έναντι 243,3 ευρώ χωρίς επιδότηση) και η επιδότηση του κράτους κατά 60% στην εργοδοτική εισφορά στα 72,99 ευρώ. Συνολικά ο εργοδότης πληρώνει σε εργατικές και εργοδοτικές εισφορές 323,61 ευρώ μετά την επιδότηση 60%. Από τον Αύγουστο και μετά, μάλιστα, θα πληρώνει 396,6 ευρώ εφόσον ισχύσει ο νόμος που περιορίζει την επιδότηση των εισφορών έως το τέλος Ιουλίου.