Οι Ελληνες δεν ενδιαφέρονται ούτε για επενδύσεις ούτε για αποταμίευση. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την διεθνή έρευνα (Investment Barometer) που πραγματοποιείται δύο φορές το χρόνο και παρέχει τις πληροφορίες για την επενδυτική συμπεριφορά των καταναλωτών στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Από την έρευνα που δημοσιεύει κατ’ αποκλειστικότητα στην Ελλάδα η «Ο.Κ.», προκύπτει ότι είναι μικρότερο στην Ελλάδα το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν ότι είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν περισσότερα από 50.000 ευρώ.
Στην Ελλάδα το 40% των καταναλωτών δηλώνουν ότι στους επόμενους δώδεκα μήνες θα επενδύσουν λιγότερα χρήματα. Το 44% δηλώνει ότι θα επενδύσει όσα και στο παρελθόν, και το 16% θεωρεί ότι θα επενδύσει περισσότερα χρήματα, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος της Ευρώπης είναι 38%, 44% και 12%. Τα επενδυτικά προϊόντα που θα κερδίσουν έδαφος από όσους θα αυξήσουν τις επενδύσεις τους είναι οι βραχυπρόθεσμες καταθέσεις και οι μετοχές.
Οι μετοχές, οι βραχυπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις και οι ασφάλειες ζωής είναι τα κύρια επενδυτικά προϊόντα στη Δυτική Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα προτιμώνται πολύ λιγότερο.
Πρώτα οι καταθέσεις
Στην Ελλάδα όσοι επιθυμούν να επενδύσουν, προσανατολίζονται στις καταθέσεις που παραμένει η πρώτη επιλογή, ακολουθεί η απάντηση «άλλο είδος επένδυσης» που ίσως υποκρύπτει ακίνητα, τα ομόλογα και μετά οι μετοχές. Σημειώνεται ότι το 33% των ερωτηθέντων δηλώνουν «καμιά προτίμηση σε συγκεκριμένη μορφή επένδυσης». Είναι φανερό ότι στη χώρα μας οι ασφάλειες ζωής δεν είναι από τα προτιμητέα προϊόντα, όπως επίσης και τα προγράμματα συνταξιοδότησης.
Τα τελευταία δύο χρόνια, ελάχιστα έχουν αλλάξει στη συμπεριφορά των Ευρωπαίων επενδυτών παρά τις ποικίλες επενδυτικές επιλογές. Ανεξάρτητα από την ηλικία, το οικιακό εισόδημα και το επίπεδο εκπαίδευσης των επενδυτών, ένας στους δύο ανθρώπους επιλέγει βραχυπρόθεσμες καταθέσεις, συνεπώς αυτή συνεχίζει να είναι η δημοφιλέστερη μορφή επένδυσης. Εναντι των Ευρωπαίων επενδυτών, κατά μέσο όρο οι Αμερικανοί επενδυτές έχουν περισσότερα κεφάλαια και οι περισσότεροι από αυτούς αναμένεται να επενδύσουν όλο και περισσότερο τα χρήματά τους στο χρηματιστήριο. Αυτά είναι τα συμπεράσματα του Investment Barometer, μιας αντιπροσωπευτικής έρευνας από τον όμιλο GfK σε συνεργασία με τη Wall Street Journal.
Μικρή στροφή στις μετοχές
Οι Ευρωπαίοι επενδυτές συνεχίζουν να υιοθετούν μια προσεκτική μέθοδο και περιμένουν προφανώς τα χρηματιστήρια να «συνέλθουν». Συνδεδεμένο με το γεγονός ότι τα επιτόκια είναι εξαιρετικά χαμηλά, αυτό έχει οδηγήσει το 55% περίπου των επενδυτών να βάζουν μερικά από τα χρήματά τους στις βραχυπρόθεσμες καταθέσεις. Μια εξίσου δημοφιλής μορφή επένδυσης αποδείχθηκε η ασφάλεια ζωής, με 30% των επενδυτών να επιλέγουν τέτοιες επενδύσεις. Οπως στα προηγούμενα δύο έτη, περίπου 15% των επενδυτών τοποθετούν αυτήν την περίοδο τα χρήματά τους σε προγράμματα συνταξιοδότησης, ενώ σχεδόν ένας στους δέκα επέλεξε να επενδύσει σε ομόλογα.
Εχει υπάρξει μόνο μια μικρή αλλαγή στη συμπεριφορά των επενδυτών, όταν οι επενδύσεις συνδέονται άμεσα με το χρηματιστήριο. Το ποσοστό των Ευρωπαίων που έδειξαν ότι είχαν επενδύσει, επίσης, τα χρήματα στις μετοχές έχει ανέλθει από 12% την άνοιξη του 2001 σε 14% την άνοιξη του 2003.
Στην Ιταλία, ειδικότερα, αυτή η μορφή επένδυσης έχει συναντήσει μια σημαντική αύξηση τους τελευταίους έξι μήνες, από 18% σε 23%. Στην Ευρώπη συνολικά, εντούτοις, η δημοτικότητα των αμοιβαίων κεφαλαίων (βασισμένα σε μετοχές) έχει εξασθενήσει τα τελευταία δύο χρόνια. Εκτιμώντας ότι την άνοιξη του 2001 ένας στους επτά επίσης χρησιμοποιούσε αυτήν τη μορφή επένδυσης, σήμερα τη χρησιμοποιεί μόνο ένας στους δέκα. Οι επενδυτές εμφανίζονται περισσότερο κριτικοί απέναντι στις τράπεζες και τις συστάσεις τους, αντίθετα ακολουθούν τις δικές τους προτιμήσεις στις επενδυτικές επιλογές.
«Πιστοί» στη Wall
Εναντι της Ευρώπης, η διάθεση μεταξύ των Αμερικανών προσωπικών επενδυτών είναι ελαφρώς θετικότερη, με το 45% να δείχνει ότι τα κεφάλαιά τους ανέρχονται άνω των 50.000 ευρώ. Στην Ευρώπη, μόνο το 11% ισχυρίστηκε ένα τέτοιο νούμερο. Παρά τη φτωχή απόδοση του χρηματιστηρίου, 50% των Αμερικανών επενδυτών εξακολούθησαν να είναι πιστοί στο χρηματιστήριο και τοποθέτησαν τα χρήματά τους σε αυτό και σε αμοιβαία κεφάλαια (βασισμένα σε μετοχές).
Στην Ευρώπη, ένας στους τέσσερις επενδυτές έχει ένα χαρτοφυλάκιο σε αυτούς τους τύπους επενδύσεων. Το 26% των Αμερικανών επενδυτών λένε ότι εάν είχαν να «παίξουν» με 50.000 ευρώ, θα τα επένδυαν στο χρηματιστήριο και σε αμοιβαία κεφάλαια (βασισμένα σε μετοχές).
Βραχυπρόθεσμες καταθέσεις
Εντούτοις, οι Αμερικανοί επίσης όλο και περισσότερο επιλέγουν τις βραχυπρόθεσμες καταθέσεις ως επιλογή επένδυσης. Αυτήν την περίοδο, αυτό είναι μια ραγδαία εξέλιξη, με το 37% των ερωτώμενων να δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν αυτόν τον τύπο επένδυσης, πράγμα το οποίο αντιπροσωπεύει αύξηση εννέα ποσοστιαίων μονάδων το φθινόπωρο 2002.
Μια άλλη ευδιάκριτη ανάπτυξη είναι ο αριθμός Αμερικανών επενδυτών που αναμένουν να αποταμιεύσουν κατά μέρος ένα υψηλότερο ποσοστό του εισοδήματός τους στο μέλλον. Το 43% υπέθεσε ότι θα «αποταμιεύσει λίγο ή σημαντικά περισσότερο» κατά τη διάρκεια των επόμενων δώδεκα μηνών. Στην Ευρώπη, μόνο 12% των ερωτώμενων σκέφτηκαν ότι αυτό θα συνέβαινε, ενώ 44% σκέφτηκαν ότι θα αποταμίευαν το ίδιο ποσό όπως το προηγούμενο έτος. Ενας στους τρεις Ευρωπαίους θεώρησε ότι θα αποταμιεύσει αρκετά λιγότερα στο μέλλον.