Την πρώτη σύσκεψη για τον προϋπολογισμό του 2004 συγκαλεί στα μέσα της άλλης εβδομάδας ο κ. Χριστοδουλάκης. O νέος προϋπολογισμός κινείται σε προεκλογική τροχιά και θα αναλάβει να ενσωματώσει ένα κομμάτι από τις προεκλογικές υποσχέσεις της «χάρτας» για την πραγματική σύγκλιση. Αγκάθια στη σύνταξη του νέου προϋπολογισμού αποτελούν, το νέο μισθολόγιο και τα αναδρομικά του οικογενειακού επιδόματος.
Ο προϋπολογισμός του 2004 αναφέρουν στο Γενικό Λογιστήριο θα συναντήσει αρκετές δυσκολίες στην κατάρτισή του. Αν και τα δημοσιονομικά του περιθώρια για παροχές είναι ανύπαρκτα, θεωρείται βέβαιο ότι η προεκλογική περίοδος θα σηματοδοτήσει μια πολιτική ανοικτών θυρών και υποσχέσεων, που κάποτε θα πρέπει να ικανοποιηθούν. Οι ίδιες πηγές κάνουν λόγο για μεγάλη αντίθεση ανάμεσα στους στόχους που θέτει το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης και στους αριθμούς του προϋπολογισμού που θα διαμορφωθούν μετά τον υπολογισμό των αναγκών που δημιουργεί η προεκλογική περίοδος. Θεωρητικά ο κ. Χριστοδουλάκης εμφανίζεται να αντιδρά στις δημοσιονομικές εκτροπές. Στην πράξη όμως εφαρμόζονται πρακτικές που υπονοεύουν ακόμη και τις ελάχιστες αντοχές του προϋπολογισμού, καθώς φαίνεται να επαναλαμβάνεται το σκηνικό του 2000, όπου κύριο μέλημα ήταν η επανεκλογή της κυβέρνησης. Τότε αντικείμενο του πόθου ήταν το Χρηματιστήριο, σήμερα είναι η «πραγματική σύγκλιση» ή καλύτερα η σκιά της, που για να σχεδιαστεί έστω και στην ήσσονα μορφή της χρειάζεται δαπάνες και πρόσθετα κονδύλια.Με βάση τα πρώτα σχέδια για τον προϋπολογισμό του 2004 τα έσοδα θα αυξηθούν με ρυθμό 5,5% από 5,1% εφέτος. Οι δαπάνες θα προβλέπεται να αυξηθούν με ένα ρυθμό 6%, ενώ το ονομαστικό ΑΕΠ θα διαμορφωθεί περίπου στο 7,5%.
Το δημοσιονομικό έλλειμμα υπολογίζεται να κινηθεί στο 0,9% του ΑΕΠ από 1,2 – 1,5% εφέτος.
Ιδιαίτερα βάρη για τον προϋπολογισμό του 2004 είναι ο πρόσθετες δαπάνες του νέου μισθολογίου, που ανέρχονται στα 160 εκ. ευρώ, αλλά και τα 400 εκ. ευρώ από τα αναδρομικά του οικογενειακού επιδόματος.
Στη σύνταξη του νέου προϋπολογισμού θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν και οι πολλές ανισορροπίες που έχουν δημιουργηθεί στον υπό εκτέλεση προϋπολογισμό. Τα πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Οικονομικών έδειχναν τον προϋπολογισμό στην κόψη του ξυραφιού με το έλλειμμα να αυξάνεται κατά 75% και να εκτινάσσεται στα 6,7 δισ. ευρώ, έναντι 3,8 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2002. Οι εξελίξεις αυτές όσο και αν ξορκίζονται από το οικονομικό επιτελείο, δημιουργούν ανησυχία για τις εξελίξεις.
Οι δαπάνες στο πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου 2003 εμφανίσθηκαν να να ξεφεύγουν επικίνδυνα και να αυξάνονται με ρυθμό 12,3% (έναντι στόχου 5,2%), ενώ τα έσοδα βρέθηκαν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, αυξανόμενα κατά 2,8% αντί του προϋπολογιζόμενου 5,6%.
H μικρή αύξηση των εσόδων αποτελεί δείγμα της εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας μεγάλων στρωμάτων Ελλήνων φορολογουμένων. Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) παραμένουν καθηλωμένα, αντανακλώντας το σοβαρό πρόβλημα στην υλοποίοηση των έργων του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, αλλά και στην απορρόφηση των πόρων από το B΄ ΚΠΣ. Τα συγκεκριμένα έσοδα στο πρώτο πεντάμηνο του 2003 ανήλθαν στα 613 εκ. ευρώ έναντι 1,9 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2002 (μείωση 68%).