Ετος ευνοϊκών προοπτικών, αλλά και σημαντικών προκλήσεων, για την παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία χαρακτήρισε το 2004 ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, Νικόλαος Γκαργκάνας, σε χθεσινή ομιλία του στο Ελληνογαλλικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο.
Ο κ. Γκαργκάνας είπε ότι η κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας άρχισε να βελτιώνεται σημαντικά πέρυσι και ιδίως στο τέλος του έτους. Απέδωσε τη βελτίωση αυτή εν μέρει στην υποχώρηση των γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων, αλλά τόνισε ότι συνέβαλαν ιδιαίτερα δύο ακόμη παράγοντες, ο περιορισμός της αρνητικής επίδρασης από την απότομη πτώση των χρηματιστηριακών αξιών μετά τον Μάρτιο του 2000 στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επιχειρηματικές επενδύσεις και η εξασθένηση των πληθωριστικών πιέσεων, που επέτρεψε στις νομισματικές αρχές και στις κυβερνήσεις σε όλες σχεδόν τις μεγάλες χώρες ή οικονομικές περιοχές του κόσμου να προχωρήσουν σε χαλάρωση της κατεύθυνσης της πολιτικής τους.
Ανάκαμψη
Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος υπογράμμισε ότι «η νομισματική πολιτική υποβοήθησε σημαντικά την υγιή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, χωρίς να παρεκκλίνει από τον πρωταρχικό της σκοπό, που είναι παντού η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών». Σχολιάζοντας την παράλληλη «εκτεταμένη χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής», είπε ότι «αυτή είναι πιθανόν να συνέβαλε επίσης, βραχυχρόνια, στην ενίσχυση της ιδιωτικής και δημόσιας δαπάνης, αν και θα πρέπει να προστεθεί ότι, σε μερικές τουλάχιστον περιπτώσεις, ξεπέρασε τα όρια της συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης και συνεπώς εγκυμονεί κινδύνους για το μέλλον».
Ο κ. Γκαργκάνας είπε ότι η επιτάχυνση της ανάκαμψης είναι ιδιαίτερα εμφανής και ισχυρή στις ΗΠΑ, στις περισσότερες από τις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας καθώς και σε πολλές από τις χώρες που σύντομα θα ενταχθούν στην Ε.Ε. Ικανοποιητικές χαρακτήρισε τις επιδόσεις της Βρετανίας, της Αυστραλίας και πολλών από τις χώρες που προήλθαν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης. Ομως υπογράμμισε ότι «από την άλλη πλευρά, η ανάκαμψη στη Ζώνη του Ευρώ είναι λιγότερο έντονη και παραμένει σε γενικές γραμμές ασθενέστερη από ό,τι στις άλλες οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες ή περιοχές του κόσμου».
Απέδωσε τη βραδύτερη ανάπτυξη της Ζώνης του Ευρώ στην καθυστέρηση της εφαρμογής του προγράμματος των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (αποφάσεις Λισσαβώνας) και στη μη εκμετάλλευση της ανάπτυξης της περιόδου 1998-2000 για την ουσιαστική βελτίωση της δημοσιονομικής τους κατάστασης (μείωση του δημοσίου χρέους).
Στις βασικές προκλήσεις για την παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία, ο κ. Γκαργκάνας περιέλαβε τις μεγάλες ανισορροπίες στο ισοζύγιο πληρωμών των κυριοτέρων χωρών ή οικονομικών περιοχών και ιδιαίτερα το μεγάλο και διευρυνόμενο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ και την αυξανόμενη πολυπλοκότητα και ανομοιογένεια στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ενωση των «25», που δυσκολεύει. «Ιδιαίτερα σημαντική για την Ε.Ε., και ειδικότερα για τη Ζώνη του Ευρώ, είναι η πρόκληση για τη δημοσιονομική εξυγίανση», είπε ο κ. Γκαργκάνας, «ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής πολιτικής, να βελτιωθεί το μίγμα οικονομικής πολιτικής και, πιο μακροπρόθεσμα, να αντιμετωπιστεί το δημοσιονομικό κόστος της γήρανσης του πληθυσμού». Υπογράμμισε ότι «ο σημερινός συνδυασμός χαμηλού ρυθμού οικονομικής ανόδου και υψηλών δημόσιων δαπανών δεν είναι διατηρήσιμος» και τόνισε την ανάγκη να γίνουν οι μεταρρυθμίσεις που έχουν αποφασιστεί με τους Γενικούς Προσανατολισμούς της Οικονομικής Πολιτικής και τη σύνοδο κορυφής της Λισσαβώνας.
«Πρέπει να δημιουργήσουμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση τις αναγκαίες συνθήκες για βιώσιμη και αλληλέγγυη ανάπτυξη, ώστε να αποτελέσει τελικά μια ισχυρή ενιαία οικονομία που θα μπορεί να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που ανακύπτουν από την παγκοσμιοποίηση», κατέληξε ο κ. Γκαργκάνας.