Οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, οι ιδιωτικοποιήσεις για την απελευθέρωση πόρων και την αύξηση της παραγωγικότητας, η αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, η προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων και η αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της Ελλάδας για την ανάπτυξη της οικονομίας μετά το 2004, είναι πέντε πάρα πολύ σημαντικά θέματα, τα οποία θα χαρακτηρίσουν την επόμενη τετραετία διακυβέρνησης της χώρας και θα καθορίσουν τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Κατά κοινή ομολογία, η τετραετία αυτή θα είναι απαλλαγμένη από τα μεγάλα προβλήματα του παρελθόντος και ειδικότερα τα κρίσιμα εθνικά θέματα, αφήνοντας για τη νέα κυβέρνηση όλο το έδαφος ανοικτό να ασχοληθεί με τις μεταρρυθμίσεις στην κοινωνία και την οικονομία, προκειμένου να συγκλίνει πραγματικά η Ελλάδα με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, από πλευράς εισοδήματος, παρεχόμενων υπηρεσιών και νοοτροπίας.
Εθνικός στόχος
Εάν η έλλειψη των εθνικών προβλημάτων είναι το θετικό σημείο της τετραετίας που θα ξεκινήσει με τις εκλογές του Μαρτίου, το αρνητικό είναι ότι θα εκλείπει ο εθνικός στόχος των Ολυμπιακών Αγώνων (πράγμα που λειτουργούσε ως δύναμη προώθησης) και κυρίως δεν θα υπάρχει όλος αυτός ο πακτωλός των χρημάτων από το τρίτο κοινοτικό πακέτο, το οποίο θα συρρικνώνεται σταδιακά έως το 2006.
Την τετραετία 2004-2008, επίσης, θα κριθούν πάρα πολλά πράγματα σχετικά με την ευρωπαϊκή επιλογή της Ελλάδας, τους προσανατολισμούς της ίδιας της Ευρωπαικής Ενωσης (των 25 πλέον κρατών-μελών) και τις προοπτικές των αγορών των Βαλκανίων, με πρώτες βέβαια τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία που θα αξιολογηθούν από την Ε.Ε. το 2007.
Φορολογική μεταρρύθμιση
Θέματα μείζονος σημασίας, τα οποία θα προσδιορίσουν τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, την πορεία των ελληνικών και ξένων επενδύσεων, το επίπεδο της απασχόλησης και των εισοδημάτων, δηλαδή σε τελευταία ανάλυση το επίπεδο ευημερίας του ελληνικού λαού, εάν σε όλα αυτά προσθέσουμε και τα θέματα που αφορούν την παιδεία ή την υγεία. Θα ήταν καλό, λοιπόν, τα δύο μεγάλα κόμματα που διεκδικούν στις 7 Μαρτίου τη διακυβέρνηση της χώρας, να διατυπώσουν τις προγραμματικές τους προτάσεις και τις κατευθύνσεις της πολιτικής που προτίθενται να εφαρμόσουν για τα θέματα της ελληνικής οικονομίας, προκειμένου να κατανοήσουν και οι παραγωγικές τάξεις, εργαζόμενοι και επιχειρηματίες, προς τα πού πάνε τα πράγματα.
Η φορολογική μεταρρύθμιση και η μείωση των συντελεστών φορολόγησης κερδών και εισοδημάτων είναι, για παράδειγμα, ένα κρίσιμο θέμα, το οποίο θα επηρεάσει σημαντικότατα τις επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν τα προσεχή χρόνια στην ελληνική οικονομία. Θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα ευνοήσει έναν νέο κύκλο ανόδου των τιμών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, αυξάνοντας έτσι τα περιουσιακά στοιχεία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Η Ελλάδα την τελευταία τριετία αδυνατεί να προσελκύσει το μεγάλο ξένο κεφάλαιο, για να πραγματοποιήσει άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα. Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα από τη στιγμή που κερδίζουν τις ροές αυτές άλλες ανερχόμενες οικονομίες, όπως η Τσεχία, η Ουγγαρία ή ακόμη και η Τουρκία. Το αποτέλεσμα είναι να μην αναπτύσσονται περαιτέρω η επιχειρηματική δραστηριότητα και τα εισοδήματα στην ελληνική αγορά. Χάνονται έτσι σημαντικές θέσεις απασχόλησης.
Οι ιδιωτικοποιήσεις είναι ένα άλλο μεγάλο θέμα, το οποίο θα αντιμετωπίσουν τα δύο μεγάλα κόμματα μετά τις εκλογές. Αργά ή γρήγορα. Είναι ένα ζήτημα που συνδυάζεται τόσο με την ανάγκη να απελευθερωθούν οικονομικοί πόροι και να αυξηθεί η παραγωγικότητα όσο και με την ανάγκη να συγκεντρώσει χρήματα το ελληνικό κράτος για να αντιμετωπίσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα που επανήλθαν τα τελευταία δύο χρόνια απειλητικά για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Διαρθρωτικές αλλαγές
Τι θα γίνει λοιπόν σε αυτόν τον τομέα των διαρθρωτικών αλλαγών, που αφορούν και δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους ή εκατοντάδες χιλιάδες μετόχους του Χρηματιστηρίου; Το ερώτημα είναι εάν η επόμενη κυβέρνηση, όποια και αν είναι αυτή, θα πωλήσει ένα κρίσιμο ποσοστό των δημοσίων επιχειρήσεων στον ιδιωτικό τομέα (μαζί εννοείται με τη διοίκηση) ή όχι. Θα ευνοήσει τις συγχωνεύσεις των μεγάλων επιχειρήσεων; Θα προτιμήσει Ελληνες ή ξένους στρατηγικούς εταίρους; Πώς θα αντικατασταθούν τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις τα επόμενα χρόνια; Θα αυξηθούν τα κονδύλια για την έρευνα και την τεχνολογία, που κατέχουμε στην Ε.Ε. την τελευταία θέση με μεγάλη διαφορά; Ουδείς γνωρίζει τη στιγμή αυτή, και όμως το ζήτημα για τις προοπτικές της οικονομίας στο νέο διεθνές περιβάλλον είναι καθοριστικής σημασίας.
Οπως τεράστιο είναι το θέμα της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος σε μακροπρόθεσμη και βιώσιμη βάση. Πότε εμείς θα συνταξιοδοτηθούμε, ρωτούν δύο γενιές εργαζομένων σήμερα, εκδηλώνοντας τη σχετική ανασφάλεια που επικρατεί για τα όρια ηλικίας και το ύψος των συντάξεων μετά 10 ή 20 χρόνια. Θα ενοποιηθούν τα ασφαλιστικά ταμεία; Ποια;