Περισσότερες εξαγωγές και λιγότερες εισαγωγές με την εξαίρεση των καυσίμων χαρακτήρισαν το πρώτο ενδεκάμηνο του 2003, σύμφωνα με τα στοιχεία για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδας. Τα έσοδα από τον τουρισμό σημείωσαν κάμψη, που όμως υπεραντισταθμίστηκε από τα έσοδα από τις μεταφορές, στις οποίες περιλαμβάνεται και η ναυτιλία.
Στην περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2003 το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων μειώθηκε και το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε. Ομως αυξήθηκαν οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγή καυσίμων, διευρύνθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων και περιορίστηκε το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταβιβάσεων, με αποτέλεσμα το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών να παρουσιάσει ελαφρά άνοδο (κατά 43 εκατ. ευρώ) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2002 και να διαμορφωθεί σε 7.057 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές εκτός καυσίμων αυξήθηκαν κατά 468 εκατ. ευρώ και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 337 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 805 εκατ. ευρώ. Ομως οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 481 εκατ. ευρώ.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε λόγω σημαντικής ανόδου των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες (ναυτιλία κ.λπ.) παρά την μείωση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες (τουρισμός).
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων διευρύνθηκε κατά 512 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων καταβολών τόκων για τα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που έχουν αγοράσει ξένοι επενδυτές. Τέλος, η μείωση των κοινοτικών εισροών (καθαρές μεταβιβάσεις από την Ε.Ε.) είχε ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων κατά 472 εκατ. ευρώ. Η μείωση αυτή υπεραντιστάθμισε την αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων προς τους λοιπούς τομείς.
Ειδικότερα, το Νοέμβριο το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε σημαντικά σε σχέση με εκείνο του αντίστοιχου μήνα του 2002. Αυτό ήταν κυρίως αποτέλεσμα της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος και σε μικρότερο βαθμό της ανόδου του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων. Οι ευνοϊκές αυτές εξελίξεις αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των καταβολών από το ελληνικό Δημόσιο προς την Ε.Ε.
Αναλυτικότερα, η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου οφείλεται κυρίως στη μείωση των πληρωμών για εισαγωγές εκτός καυσίμων, αλλά και στην αύξηση των εισπράξεων από τις εξαγωγές εκτός καυσίμων, ενώ οι πληρωμές για καθαρές εισαγωγές καυσίμων παρουσίασαν μικρή άνοδο. Η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών προήλθε κυρίως από την αύξηση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορικές υπηρεσίες και δευτερευόντως εκείνων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες (τουρισμός). Ο περιορισμός του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων είναι αποτέλεσμα της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Τέλος, η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταβιβάσεων οφείλεται κυρίως στη μείωση των καθαρών μεταβιβάσεων από την Ε.Ε. προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης, η οποία συνδέεται με τη μεγάλη αύξηση των μεταβιβάσεων από τη γενική κυβέρνηση προς την Ε.Ε.
Στο ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών παρατηρήθηκε καθαρή εκροή ύψους 599 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων κατά το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2003. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε σημαντική καθαρή εισροή ύψους 10.641 εκατ. ευρώ στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Αυτό οφείλεται στην εισροή κεφαλαίων ξένων επενδυτών για την αγορά ελληνικών ομολόγων, η οποία αυξήθηκε σημαντικά σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2002. Παράλληλα, αυξήθηκαν σημαντικά οι επενδύσεις χαρτοφυλακίου στο εξωτερικό από κατοίκους της Ελλάδας, αλλά αυτό είναι αποτέλεσμα κυρίως των τοποθετήσεων της Τραπέζης της Ελλάδος σε ομόλογα κρατών-μελών της Ζώνης του Ευρώ. Η κίνηση αυτή έγινε στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του χαρτοφυλακίου της Τραπέζης της Ελλάδος, όπως διευκρινίζει η ίδια, που μείωσε τις τοποθετήσεις της σε νομίσματα χωρών εκτός της Ζώνης του Ευρώ, με αποτέλεσμα αντίστοιχη μείωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της. Τέλος, στην κατηγορία των «λοιπών επενδύσεων» σημειώθηκε καθαρή εκροή 6.180 εκατ. ευρώ, η οποία συνδέεται αφενός με τη συνεχιζόμενη σημαντική εκροή για καταθέσεις και τοποθετήσεις σε repos στο εξωτερικό από κατοίκους της Ελλάδας (κυρίως πιστωτικά ιδρύματα) και αφετέρου με την αποπληρωμή δανείων σημαντικού ύψους, κυρίως από τον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Ειδικότερα, το Νοέμβριο παρατηρήθηκε σημαντική καθαρή εκροή κεφαλαίων στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, η οποία συνδέεται κυρίως με την πώληση του πακέτου μετοχών της Eurobank που κατείχε η Deutsche Bank. Αν και δεν διευκρινίζεται από τη σχετική ανακοίνωση, η Τράπεζα της Ελλάδας κατέταξε αυτήν την κίνηση στις άμεσες επενδύσεις και όχι στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου λόγω του χαρακτήρα συνεργασίας μεταξύ των δύο τραπεζών που είχε η αρχική τοποθέτηση των Γερμανών στην ελληνική τράπεζα. Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή εκροή ύψους 514 εκατ. ευρώ αντανακλά την εκροή κεφαλαίων για αγορά ομολόγων εξωτερικού από κατοίκους η οποία υπεραντιστάθμισε την εισροή κεφαλαίων για τοποθετήσεις μη κατοίκων σε ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου, καθώς και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων (περιλαμβανομένης και της αγοράς μετοχών της ΔΕΗ από ξένους επενδυτές στο πλαίσιο της διάθεσης πακέτου μετοχών της Επιχείρησης από το Δημόσιο). Τέλος, όσον αφορά τις «λοιπές επενδύσεις», η καθαρή εισροή ύψους 2.017 εκατ. ευρώ συνδέεται κυρίως με την αύξηση των καταθέσεων και τοποθετήσεων σε repos στην Ελλάδα από μη κατοίκους. Στο τέλος Νοεμβρίου 2003 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,1 δισ. ευρώ.