Η Ελλάδα φαίνεται ότι θα χάσει την ευκαιρία να διεξαγάγει τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αξιοποιώντας σε διευρυμένη κλίμακα την τεχνολογία των smart cards, δηλαδή των έξυπνων καρτών που εγγυώνται την ασφάλεια στις συναλλαγές. Ως άμεση συνέπεια αυτής της καθυστέρησης θα είναι η αύξηση του φαινομένου της απάτης μέσω του πλαστικού χρήματος κατά την περίοδο διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων, κατά την οποία θα συρρεύσουν στη χώρα μας εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Η ημερομηνία που έχουν θέσει οι δύο παγκόσμιοι οργανισμοί των δύο συστημάτων πληρωμών, MasterCard και Visa, για την προσαρμογή στο σύστημα EMV είναι το 2005 και η χώρα μας είναι μεταξύ αυτών που θα εξαντλήσουν το χρονικό περιθώριο μετάπτωσης των συστημάτων. Αν και η περίπτωση της Ελλάδας δεν φιγουράρει στις πρώτες θέσεις της κατάταξης των χωρών με υψηλά ποσοστά απάτης στις πιστωτικές κάρτες, εκτιμάται ότι κατά τη διάρκεια διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων, δεν θα αποφύγουμε μια έστω πρόσκαιρη εκτίναξη του φαινομένου, στο βαθμό άλλωστε που ήδη η απάτη μέσω πιστωτικών καρτών, αποτελεί για τη χώρα μας ένα εισαγόμενο προϊόν. Μεταξύ των μέτρων που προτείνουν οι ειδικοί της Master Card για τον περιορισμό και τον έλεγχο των περιπτώσεων απάτης είναι η υιοθέτηση από την πλευρά των τραπεζών ενός κοινού αριθμού για την καταγγελία των περιπτώσεων απώλειας της κάρτας σε συνδυασμό με τη λειτουργία ενός 24ωρου τηλεφωνικού κέντρου για την καταγραφή του φαινομένου. Σε κάθε περίπτωση πάντως καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια ελέγχου του φαινομένου θα παίξει η κατάλληλη ενημέρωση των καταναλωτών και εμπόρων, μέσα από ειδικά ενημερωτικά και εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία φέρουν την υποστήριξη των δύο μεγάλων συστημάτων πληρωμών, που από κοινού άλλωστε προωθούν την καθολική υιοθέτηση του chip μέχρι το 2005.
Η ημερομηνία αυτή, όπως εξηγεί ο πρόεδρος της MasterCard Europe κ. Peter Hoch, είναι καθοριστική για τις τράπεζες, οι οποίες στο βαθμό που δεν έχουν προσαρμοστεί θα αναλαμβάνουν πλέον οι ίδιες το οικονομικό κόστος της απάτης που δεν γνωρίζει άλλωστε γεωγραφικά σύνορα και αναπτύσσεται γεωμετρικά, παράλληλα με τη χρήση του πλαστικού χρήματος. Τρία περίπου χρόνια άλλωστε μετά την απόφαση συγχώνευσης της MasterCard και της Europay το 2001, που στόχο είχε να αποτελέσει το αντίπαλο δέος στην επέκταση της Visa, τα στοιχεία φέρουν πλέον την ενιαία εταιρεία, που αντιπροσωπεύει τις πιστωτικές κάρτες MasterCard και τις χρεωστικές Maestro, να κατέχει συνολικό μερίδιο αγοράς 57% στην Ευρώπη, από το οποίο 68% είναι το μερίδιο στις χρεωστικές κάρτες και 40% περίπου στις πιστωτικές.
Η απάντηση στις μαγνητικές
Μέσα από τη συνεργασία της με 25.000 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέλη και την παρουσία της σε 210 χώρες στον κόσμο, η MasterCard αριθμεί σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία 614,8 εκατομμύρια πιστωτικές κάρτες στον κόσμο, από τα οποία 94,5 εκατομμύρια είναι ο αριθμός των καρτών στην Ευρώπη και 511,1 εκατομμύρια χρεωστικές κάρτες παγκοσμίως από τα οποία τα 234,3 εκατομμύρια είναι ο αριθμός των καρτών στην Ευρώπη. Τα στοιχεία αυτά την αναδεικνύουν ως leader στην αγορά των debit cards (χρεωστικές κάρτες) σε σχέση με το βασικό ανταγωνιστή της, που δεν είναι άλλος από τη Visa και η οποία φαίνεται να κυριαρχεί στην αγορά των credit cards (πιστωτικές κάρτες).
Αν κάτι ωστόσο φαίνεται να ενώνει τους δύο ανταγωνιστές παγκοσμίως, είναι η από κοινού προώθηση του EMV, που αποτελεί μια κοινή πλατφόρμα με την αξιοποίηση της τεχνολογίας του chip και η οποία δεν είναι παρά η απάντηση του νέου αιώνα στις απλές μαγνητικές κάρτες, που κυριαρχούν σήμερα στην αγορά του πλαστικού χρήματος. Σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των συναλλαγών μέσω Internet, το πλαστικό χρήμα είναι αυτό που εκτιμάται ότι θα υποκαταστήσει σταδιακά το φυσικό χρήμα, αφού όπως αφοπλιστικά σημειώνουν οι εκπρόσωποι της MasterCard, δεν υπάρχει κανείς λόγος πλέον στις καθημερινές μας πληρωμές να παρεμβάλεται η διαδικασία της ανάληψης των χρημάτων από ένα λογαριασμό, όταν η πληρωμή μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτόματα μέσα από τη χρήση των χρεωστικών καρτών απευθείας στο σημείο αγοράς προϊόντων ή υπηρεσιών. Παράλληλα με την επέκταση των απλών χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, εξελίσσεται και η χρήση των εταιρικών καρτών για επιχειρηματικές συναλλαγές (corporate payments) εξασφαλίζοντας για τις επιχειρήσεις τη μείωση του κόστους για παρόμοιες διαδικασίες, στο βαθμό που τις απαλλάσσει από γραφειοκρατικές ενέργειες, όπως η συγκέντρωση λογαριασμών εξόδων των υπαλλήλων τους, η καταγραφή τους και η πληρωμή τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι χώρες που θεωρούνται ότι χαρακτηρίζονται από ωριμότητα στην αγορά του πλαστικού χρήματος, έχουν υιοθετήσει ένα παρόμοιο τρόπο πληρωμών και στο δημόσιο τομέα, δυνατότητα που δεν θα ήταν εφικτή εάν δεν είχε προηγηθεί η ανάπτυξη συστημάτων για την ασφάλεια των συναλλαγών. Τα αποτελέσματα από την αντικατάσταση των μαγνητικών καρτών με τις smart cards, φαίνεται ουσιαστικά να οδηγούν στην εξάλειψη του φαινομένου της απάτης και σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο αντιπρόεδρος του κέντρου ανάπτυξης των τσιπ Dr Toni Merschen, στη Γαλλία η προσαρμογή του τραπεζικού συστήματος στο σύστημα EMV συνέβαλε στη δραστική μείωσή του, ενώ αντίστοιχες είναι και οι προβλέψεις για την περίπτωση της Μεγάλης Βρετανίας, τη χώρα που κατείχε τα πρωτεία μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στην απάτη μέσω του πλαστικού χρήματος.