Δραματικά μειωμένες σε σχέση με τις σημερινές είναι εξαιρετικά πιθανόν να αποδειχθούν τελικά οι χρηματοδοτήσεις για την Ελλάδα στο πλαίσιο του Δ΄ ΚΠΣ, 2007-2013, καθώς είναι πλέον σαφές ότι σημαντικές περιφέρειες της χώρας θα μείνουν εκτός του «στόχου 1» των χρηματοδοτήσεων αυτών, από τον οποίο πηγάζουν και τα σημαντικότερα κονδύλια.
Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η αύξηση του ελληνικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ έχει, όπως αναμενόταν, ως αποτέλεσμα τέσσερις περιφέρειες, οι Αττικής, Στερεάς Ελλάδος, Δυτικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου, να εξέλθουν του «στόχου 1», καθώς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους υπερβαίνει πλέον το 75% του κοινοτικού μέσου όρου, που είναι και το όριο πέραν του οποίου σταματούν οι χρηματοδοτήσεις. Επιπλέον, πολύ κοντά στο 75%, άρα με αυξημένη πιθανότητα να το έχουν υπερβεί μέχρι να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις, βρίσκονται άλλες τρεις περιφέρειες, οι Κεντρικής Μακεδονίας κυρίως, αλλά και οι Πελλοποννήσου και Κρήτης.
Από μία άποψη η έξοδος από τον «στόχο 1» πιστοποιεί το γεγονός ότι οι περιφέρειες αυτές δεν είναι πλέον «φτωχές» και ως εκ τούτου δεν χρειάζονται τόσο γενναιόδωρη ενίσχυση. Ωστόσο, με εξαίρεση τη Στερεά και το Νότιο Αιγαίο, των οποίων, για ποικίλους ειδικούς λόγους, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ πράγματι έχει αυξηθεί σημαντικά, οι υπόλοιπες αποτελούν απλώς θύματα του διαβόητου «στατιστικού φαινομένου»: αν και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους παραμένει σχετικά χαμηλό, η πτώση του κοινοτικού μέσου όρου λόγω της διεύρυνσης τις φέρνει πλασματικά άνω του 75%.
Τι προβλέπεται, λοιπόν; Οι περιφέρειες που δεν υπερβαίνουν το 75% θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται από τον «στόχο 1», αν και δεν υπάρχει η παραμικρή εγγύηση ότι οι χρηματοδοτήσεις αυτές θα είναι του ιδίου ύψους με τις υφιστάμενες.
Ο «1β» περιλαμβάνει σήμερα τις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Αττικής. Ομως δεν μπορεί να αποκλεισθεί να προστεθούν σε αυτές και οι Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά ακόμα και οι Κρήτης και Πελοποννήσου. Τούτο γιατί, ευρισκόμενες η πρώτη στο 73,6% και οι άλλες δύο στο 70% του κοινοτικού μέσου όρου το 2001, έτος στο οποίο βασίζεται η χθεσινή ανακοίνωση, είναι πιθανόν να έχουν υπερβεί το 75% για την περίοδο μέχρι το 2003 ή 2004, στην οποία θα βασισθούν οι τελικές αποφάσεις.
Τέλος, για τη Στερεά και το Νότιο Αιγαίο είναι μονόδρομος η μετάβαση στον «στόχο 2», ο οποίος παρέχει σαφώς χαμηλότερη χρηματοδότηση καθώς περιλαμβάνει πανευρωπαϊκά πολύ περισσότερες περιφέρειες και συντριπτικά μικρότερα κονδύλια από τον «στόχο 1»: αυτά δεν θα υπερβούν το 17,2% όλων των κονδυλίων της πολιτικής συνοχής ή περίπου 56 δισεκατομμύρια ευρώ για τα 15 κράτη-μέλη και για ολόκληρη την περίοδο 2007-2013, ενώ προορίζεται για προγράμματα σχετιζόμενα με την κατάρτιση των εργαζομένων, την πληροφορική και την προστασία του περιβάλλοντος.
Θα πρέπει, τέλος, να επισημανθεί ότι τα προαναφερθέντα κονδύλια αποτελούν το… αισιόδοξο σενάριο, καθώς το σύνολο του κοινοτικού προϋπολογισμού της περιόδου 2007-2013 τελεί υπό (σκληρότατη) διαπραγμάτευση στην οποία τα κράτη-μέλη που κυρίως τον χρηματοδοτούν έχουν ανακοινώσει την απαρασάλευτη θέλησή τους να επιβάλουν σημαντικό περιορισμό του μεγέθους του.
Σε δηλώσεις της που έκανε χθες στις Βρυξέλλες όπου πραγματοποίησε ταξίδι «αστραπή» για να παραστεί στη συνεδρίαση της Επιτροπής, η κ. Αννα Διαμαντοπούλου, η οποία επισήμως απέχει πλέον των ευρωπαϊκών καθηκόντων της, σημείωσε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να χρηματοδοτείται στο σύνολό της.
Από την πλευρά του, ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. κ. Κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι «τα κονδύλια θα καταμεριστούν με βάση μια συγκεκριμένη λογική, αφού θα τεθούν σε εφαρμογή τα συγκεκριμένα κριτήρια και οι μηχανισμοί που η Ε.Ε. έχει θεσπίσει για το σκοπό αυτό», άρα «το περιθώριο για «εθνική επιτυχία» μιας «εθνικής διαπραγμάτευσης» είναι στην ουσία πολύ περιορισμένο».