H επικαιρότητα κατακλύζεται από όλα όσα συνθέτουν την προεκλογική πραγματικότητα, αλλά αυτή έχει ημερομηνία λήξης. Μόλις περάσει, θα επανέλθει με τη λιγότερο ελκυστική μορφή της σκληρής πραγματικότητας. H προεκλογική οξύτητα θα μοιάζει σε ειδυλλιακό τοπίο. Ηδη διαμορφώνονται τάσεις, που απειλούν να αλλάξουν πολλά από όσα γνωρίζουμε και θεωρούμε δεδομένα.
Είναι κοινό μυστικό ότι τα δύο τελευταία χρόνια, πολλές επιχειρήσεις προσπάθησαν να καλύψουν τα κενά που άφησε η χρηματιστηριακή καταιγίδα. Οσες ήταν διορατικές κατάφεραν να βελτιώσουν την κερδοφορία τους μειώνοντας το κόστος μάλλον, παρά επεκτείνοντας τη δραστηριότητά τους. Οι υπόλοιπες στηρίχθηκαν κυρίως στη συμπαράστασταση των τραπεζών για να ξεπεράσουν τα προβλήματα ή τουλάχιστον να τα αναβάλουν μεταθέτοντας την επίλυσή τους στο απώτερο μέλλον. Και είναι αλήθεια ότι είχαν τη συμπαράσταση αυτή.
Ωστόσο, όπως καταγράφεται και στις διπλανές στήλες, οι τράπεζες εμφανίζουν θεαματική, σε ορισμένες περιπτώσεις, βελτίωση των αποτελεσμάτων τους. Αυτό όμως σημαίνει ότι έχουν ενισχύσει τις προβλέψεις και μπορούν να αντιμετωπίσουν με περισσότερη σιγουριά απρόβλεπτες ζημίες. Αυτό είναι καλό για τους μετόχους των τραπεζών, πρέπει όμως να προκαλέσει ανησυχία σε ορισμένους πελάτες. Οι τράπεζες έχουν τώρα μεγαλύτερη αντοχή σε ενδεχόμενα κανόνια! Γι’ αυτό φαίνεται ότι εξαντλείται η υπομονή που έδειξαν σε ορισμένους πελάτες που υποσχέθηκαν ότι θα τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους και δεν το έκαναν. H προστασία που παρείχαν στους πελάτες τους είχε ως κίνητρο και την αποφυγή δημιουργίας κλονισμού στο τραπεζικό σύστημα, κίνδυνος που βλέπουν τώρα να απομακρύνεται. Αρα, θα είναι λιγότερο ευέλικτοι και θα έχουν την εύλογη δικαιολογία ότι «εξάντλησαν τα περιθώρια ανοχής».
Ταυτόχρονα, όμως, εξαντλείται και η αντοχή πολλών επιχειρήσεων που είχαν εθιστεί στο παρελθόν να λειτουργούν με μεγάλα περιθώρια μικτού κέρδους. Ειδικά στους τομείς των λιανικών πωλήσεων, συγκεντρώνονται πολλά σύννεφα πάνω απο μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έμαθαν να καλύπτουν τα έξοδά τους αυξάνοντας τις τιμές. Οσο και αν η διάρθρωση της αγοράς είναι ολιγοπωλιακή, η νέα τάση που έρχεται είναι καταλυτική. Οι καταναλωτές στρέφονται με ραγδαίο ρυθμό σε προϊόντα και καταστήματα που σέβονται τη σχέση τιμής και ποιότητας των προϊόντων.
Στα σούπερ μάρκετ αυξάνεται το μερίδιο αγοράς των εκπτωτικών καταστημάτων, στις άλλες αλυσίδες αυξάνονται οι πωλήσεις ειδών που φέρουν την επωνυμία του καταστήματος. Στα ρούχα, στα έπιπλα, στις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, αυξάνουν πωλήσεις μόνον τα καταστήματα που προσφέρουν καλύτερες τιμές. Πολλές επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου ή λιανικής κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός αγοράς. H μεγάλη επανάσταση στις επιχειρήσεις αφορά το κόστος που έχουν και το οποίο δεν προκύπτει τόσο από το κόστος εργασίας όσο από τις συμφωνίες που επιτυγχάνουν στις αγορές, την παραγωγικότητα και το βάρος που προκύπτει από τη φορολογία και τις ασφαλιστικές εισφορές.
Η τρίτη μεγάλη τάση που θα εκδηλωθεί με σφοδρότητα είναι η διαφορά μεταξύ των επιχειρήσεων που έχουν δραστηριοποιηθεί στις ξένες αγορές και εκείνες που έμειναν στα ελληνικά σύνορα. Τα τελευταία χρόνια και κάτω από δυσμενείς συνθήκες πολλές ελληνικές επιχειρήσεις κατάφεραν να εδραιώσουν την παρουσία τους σε ξένες αγορές, κυρίως στα Βαλκάνια αλλά και την ανατολική Ευρώπη. Πολλές, τα χρόνια αυτά, είχαν το θλιβερό προνόμιο να επαναπατρίζουν ζημίες. Στο προσεχές μέλλον θα έχουμε επιχειρήσεις, το μεγαλύτερο μέρος της κερδοφορίας των οποίων δημιουργείται στο εξωτερικό.