Ομηροι των γραφειοκρατικών διαδικασιών και της ασάφειας των αποφάσεων του υπουργείου Οικονομίας είναι χιλάδες εξαγωγικές επιχειρήσεις οι οποίες αναμένουν την επιστροφή του ΦΠΑ από τον περασμένο Ιανουάριο. Για μία ακόμη φορά το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών παρουσιάζεται ανακόλουθο και δη ο αρμόδιος υπουργός N. Χριστοδουλάκης, ο οποίος έχει τονίσει κατ’ επανάληψιν ότι η επιστροφή του φόρου θα γίνεται άμεσα με την υποβολή της αίτησης από τον επιχειρηματία.
Επί της ουσίας όμως το μέτρο παραμένει ανενεργό, παρά τις τρεις εγκυκλίους που έχουν εκδοθεί από το υπουργείο Οικονομικών (ΠΟΛ 1061,1062,1080) με αποτέλεσμα τα προβλήματα να αυξάνονται για τις περίπου 15.000 εξαγωγικές επιχειρήσεις σε μία περίοδο που η απουσία ζωτικών κεφαλαίων κίνησης δημιουργεί ασφυκτικές πιέσεις. Οι τελευταίες αποφάσεις του υπουργείου Οικονομικών έχουν αναστατώσει τις εξαγωγικές επιχειρήσεις οι οποίες τηρώντας το γράμμα των σχετικών εγκυκλίων συναντούν περισσότερα προβλήματα, με συνέπεια να επιτείνεται η πνιγηρή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Από την άλλη πλευρά, στελέχη του υπουργείου κάνουν λόγο αφενός για δυσνόητες αποφάσεις και αφετέρου σημειώνουν ότι τα δημόσια ταμεία είναι άδεια… Και όλα αυτά τη στιγμή που στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για τη νέα τετραετία τίθεται ως στόχος «η αύξηση των εξαγωγών σε διψήφιο ποσοστό του ΑΕΠ το ταχύτερο δυνατόν και παρά τη δυσμενή διεθνή συγκυρία».
Αξιοσημείωτη είναι και η παρέμβαση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ κ. A. Μακρυπίδη τον περασμένο Φεβρουάριο, ο οποίος προέρχεται από τον κλάδο των εφοριακών, με ερώτηση προς τον υπουργό Οικονομίας N. Χριστοδουλάκη. O κ. Μακρυπίδης ρωτούσε αν έχουν διαπιστωθεί παραβιάσεις του θεσμικού πλαισίου από τις φορολογικές υπηρεσίες για την επιστροφή του ΦΠΑ στις εξαγωγικές εταιρείες, ενώ σημείωνε ότι οι φορολογικές υπηρεσίες επικαλούνται ασάφειες της απόφασης. Μετά ένα χρόνο η κατάσταση για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις δεν έχει διαφοροποιηθεί και η όποια λύση αναμένεται να δοθεί από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει στις 7 Μαρτίου.
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Απρίλιο με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών έγιναν προσπάθειες επιστροφής του ΦΠΑ διαχωρίζοντας τους νομοταγείς από τους επιτήδειους που εμπλέκονται σε εικονικές συναλλαγές.
Ωστόσο, η τελευταία αυτή προσπάθεια στέφθηκε με πλήρη αποτυχία σε ό,τι αφορά την άμεση επιστροφή του ΦΠΑ στις νομοταγείς εξαγωγικές. O έλεγχος των πιστοποιητικών που απαιτείται για την έγκριση της επιστροφής υπερβαίνει κατά πολύ τους δύο μήνες που προβλέπει η σχετική απόφαση.
Κατόπιν αυτών και μετά τον καταιγισμό των αιτημάτων που είχαν κατακλύσει το υπουργείο Οικονομίας, αποφασίσθηκε να ενεργοποιηθεί το μέτρο της άμεσης επιστροφής του ΦΠΑ στους εξαγωγείς που προσκομίζουν τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία για την αξία της εξαγωγής.
Οι προσωρινοί έλεγχοι εξελίχθηκαν σε τακτικούς
Θεωρητικά, με την πρόσκομιση των απαραίτητων δικαιολογητικών το αιτούμενο ποσό του ΦΠΑ θα επιστρεφόταν εντός μηνός από την υποβολή της αίτησης σε ποσοστό 90%. Το υπόλοιπο 10% θα επιστρέφεται εντός της διαχειριστικής περιόδου υποβολής της εκκαθαριστικής δήλωσης και θα πραγματοποιείται από τις ελεγκτικές αρχές προσωρινός έλεγχος προκειμένου να διαπιστωθεί η ειλικρίνεια των δηλούμενων στοιχείων.
Για τις περιπτώσεις που γίνεται αίτηση επιστροφής ΦΠΑ χωρίς δικαιολογητικά οι επιχειρήσεις θα λάμβαναν εντός 2 μηνών τα χρήματα που αιτούνται κατόπιν προσωρινού ελέγχου.
Η επιστροφή του 90% ενεργείται με βάση τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά, χωρίς προσωρινό έλεγχο. Το υπόλοιπο 10% επιστρέφεται κατόπιν προσωρινού ελέγχου, εφόσον το σύνολο του πιστωτικού υπολοίπου που έχει ζητηθεί από τον φορολογούμενο μέσα σε όλες τις φορολογικές περιόδους ή τη διαχειριστική περίοδο υπερβαίνει τα 6.000 ευρώ και χωρίς έλεγχο εάν δεν υπερβαίνει αυτό το όριο.
Επίσης, προσωρινός έλεγχος θα διενεργείται πάντοτε ανεξαρτήτως ποσού κατά την πρώτη επιστροφή προκειμένου ο υποκείμενος να καταστεί δικαιούχος επιστροφής και να γραφτεί στο μητρώο δικαιούχων. Ο έλεγχος αυτός θα διενεργείται στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης προκειμένου να διαπιστωθεί η δυνατότητα πραγματοποίησης των πράξεων για τις οποίες υποβλήθηκε το αίτημα επιστροφής.
Η προθεσμία επιστροφής του φόρου των προηγούμενων παραγράφων είναι απολύτως δεσμευτική για τον προϊστάμενο της ΔΟΥ.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο προϊστάμενος της ΔΟΥ διαπιστώνει από στοιχεία ή βάσιμες κατά την κρίση του πληροφορίες (π.χ. δελτία πληροφοριών, εκθέσεις ελέγχου κ.λπ.) που περιέρχονται σε γνώση του, ότι ο υποκείμενος στον φόρο ενήργησε ως λήπτης εικονικού φορολογικού στοιχείου ή στοιχείου το οποίο νόθευσε αυτός ή άλλοι για λογαριασμό του ή ως εκδότης πλαστών εικονικών ή νοθευμένων φορολογικών στοιχείων ή υπέπεσε σε κάθε άλλη παράβαση που συνιστά ανακρίβεια των τηρούμενων βιβλίων και στοιχείων του δικαιούχου σε οποιαδήποτε από τις ανέλεγκτες χρήσεις, τότε η επιστροφή του φόρου αναστέλλεται μέχρις ότου διενεργηθεί ολικός ή μερικός τακτικός έλεγχος.
Ωστόσο, η νέα διαδικασία επιστροφής πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ δημιούργησε επιπλέον προβλήματα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις τα οποία διατυπώθηκαν και από τον ΣΕΒΕ σε υπόμνημα που απέστειλαν στον υφυπουργό Οικονομικών Απ. Φωτιάδη. Παρά τη σαφή οδηγία του υπουργείου Οικονομικών για άμεση επιστροφή εντός του μήνα του ΦΠΑ στην περίπτωση κατάθεσης των απαραίτητων δικαιολογητικών, οι προϊστάμενοι των εφοριών με διάφορες δικαιολογίες «απέρριπταν» τα στοιχεία των επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να διενεργείται σε αυτές τακτικός έλεγχος…