Στην ενοποίηση των περισσότερων φόρων που επιβάλλονται σήμερα στα ακίνητα προσανατολίζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων που ανακοινώθηκε χθες από τον υπουργό Οικονομίας κ. Γ. Αλογοσκούφη αναφέρεται ότι «μελετάται η ενοποίηση των υφιστάμενων φόρων για τα ακίνητα», σε συνδυασμό με την εισαγωγή του ΦΠΑ στις νεόδμητες κατοικίες καθώς και του φόρου υπερτιμήματος.
Ουσιαστικά οι 30 περίπου φόροι που βαρύνουν τα ακίνητα θα αντικατασταθούν από έναν ενιαίο φόρο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο φορολογικός συντελεστής (του ενιαίου φόρου) θα διαφέρει ανάμεσα στα ακίνητα που ανήκουν στα νοικοκυριά και αυτά που ανήκουν στις επιχειρήσεις και χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία, των οποίων η επιβάρυνση θα είναι μικρότερη.
Η βάση του φόρου πιθανόν να είναι η αγοραία αξία των ακινήτων, η οποία θα προσδιορίζεται με βάση αντικειμενικά στοιχεία. O φόρος θα καλύπτει όλα τα ακίνητα με σχετικά περιορισμένες απαλλαγές και εξαιρέσεις και θα υπολογίζεται βάσει της συνολικής αξίας του ακινήτου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η είσπραξη ικανοποιητικών εσόδων που να δικαιολογούν το διαχειριστικό κόστος, με σχετικά χαμηλούς συντελεστές.
Εφ’ όσον η κυβέρνηση προχωρήσει στην ενοποίηση των φόρων θα πρέπει, σύμφωνα και με παλαιότερες εισηγήσεις στελεχών του υπουργείου Οικονομικών, να μειωθεί σημαντικά η φορολογία κληρονομιών προκειμένου να περιοριστούν οι στρεβλώσεις στην οικονομία.
Σημειώνεται ότι μελέτες που είχαν εκπονηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου για λογαριασμό της προηγούμενης κυβέρνησης είχαν καταδείξει ότι για τα μεσαία στρώματα θα προέκυπτε σημαντική επιβάρυνση ενώ ανέφεραν ότι αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων θα υποχρεώνονταν να καταβάλουν φόρους για πρώτη φορά.
Στο μεταξύ, στις προθέσεις της κυβέρνησης, όπως αναφέρεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων, είναι η δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου για τη στήριξη των πολύτεκνων και των οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα μέσω του νέου φορολογικού νόμου που σχεδιάζεται.
Οι 30 φόροι που βαρύνουν τα ακίνητα στην Ελλάδα είναι οι εξής:
α) Φόροι Δημοσίου επί του εισοδήματος
1. Φόρος εισοδήματος μισθωμάτων 5%-45%.
2. Χαρτόσημο-ΟΓΑ 3,6%.
3. Συμπληρωματικός φόρος μισθωμάτων 1,5%.
4. Συμπληρωματικός φόρος εισοδήματος κατοικιών εμβαδού άνω των 300 τ.μ. 3%.
5. Φόρος ιδιοκατοίκησης (απαλλάσσονται κατοικίες μέχρι 150 τ.μ.) τεκμ. 3,5%.
6. Φόρος ιδιοχρησιμοποιήσεως επαγγελματικής στέγης και β΄ κατοικίας.
β) Φόροι Δημοσίου επί του κεφαλαίου
7. Φόρος μεταβίβασης ακινήτων
8. Φόρος ανταλλαγής (και συνένωσης οικοπέδων) 5,5%
9. Φόρος διανομής ακινήτων 2,75%.
10. Φόρος χρησικτησίας 11%-13%.
11. Φόρος κληρονομιάς.
12. Φόρος δωρεάς: προς τέκνα, συζύγους – γονείς 5%-25%, προς εγγονούς – αδελφούς 10%-35%, προς πατριούς – γαμπρούς 20%-50%, προς λοιπούς συγγενείς – ξένους 35%-65%.
13. Φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας, ετήσιος 0,3%-0,8%.
14. Φόρος αναπροσαρμογής αξίας ακινήτων επιχειρήσεων 5% για γη, 8% για κτίρια.
15. Εισφορά υπεραξίας ακινήτων λόγω νέων (ν. 2508/97).
γ) Φόροι, τέλη και εισφορές υπέρ OTA και τρίτων
16. Τέλος ακίνητης περιουσίας ετησίως 0,25%-0,35‰ (πρόστιμο 200%).
17. Τέλη καθαριότητας φωτισμού. Καθορίζονται ελεύθερα από τους OTA.
18. Δημοτικός φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων. Καθορίζεται από τους OTA.
19. Δυνητικά δημοτικά τέλη. Καθορίζονται ελεύθερα από τα δημοτικά – κοινοτικά συμβούλια.
20. Τέλος αποχετεύσεως (σύνδεσης – χρήσης). Καθορίζεται ελεύθερα από τους OTA ή τις ΔΕΚΟ.
21. Εισφορά σε γη και χρήμα κατά την ένταξη στα νέα σχέδια.
22. Τέλος υπέρ ταμείου νομικών κατά τη σύνταξη συμβολαίων 0,9%.
23. Τέλος μεταγραφής υπέρ Ταμείου Νομικών 1,024%.
24. Νέα τέλη μεταγραφής συμβολαίων 4,5%-7,5‰.
25. Τέλη εγγραφής ακινήτων στο εθνικό κτηματολόγιο 10.000 δρχ. +2‰.
26. Τέλη αναπλάσεως υποβαθμισμένων περιοχών υπέρ ΔΕΠΟΣ (ν. 2508/97).
δ) Φόροι, τέλη και εισφορές κατά την ανοικοδόμηση
27. Τέλη και εισφορές κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών (και εισφορά γκαράζ).
28. Δημοτικά τέλη κατάληψης πεζοδρομίου κατά την ανοικοδόμηση.
29. Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) επί οικοδομικών εργασιών – υλικών 18%.
30. Εργοδοτικές εισφορές προς IKA – ΤΕΑΕΔΞΕ κ.λπ. επί τεκμ. ημερομισθίου 86,25%.