Στο ποσό των 12.000 ευρώ προβλέπεται να ανέλθει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το κόστος για κάθε συνδικαλιστή που θα παρακολουθήσει τα πρώτα σεμινάρια επιμόρφωσης στoν νεοσύστατο φορέα που φέρει τον βαρυσήμαντο τίτλο: «Ακαδημία της Εργασίας». Σε αυτό το κόστος, για τους πρώτους 40 που θα καθίσουν στα θρανία, περιλαμβάνονται η αποζημίωσή τους, οι δαπάνες διανυκτέρευσης για τους προερχόμενους από την περιφέρεια, τα βιβλία, οι εργοδοτικές εισφορές, οι αμοιβές καθηγητών, συντονιστών, συμβούλων. Ούτε στα καλύτερα πανεπιστήμια της Βρετανίας και των ΗΠΑ με τους αναγνωρισμένης φήμης καθηγητές δεν θα κόστιζε τόσο ακριβά ένα σεμινάριο 320 ωρών. Ακόμη και τα ιδιωτικά κολέγια στην Ελλάδα που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια, προσφέρουν MBA για 12μηνη ή 24μηνη περίοδο σπουδών με δίδακτρα που κυμαίνονται από 9.000 έως 12.000 ευρώ. Εννοείται πως το κόστος της επιμόρφωσης των συνδικαλιστών, όπως έχει σχεδιαστεί και πρόκειται να υλοποιηθεί από την Ακαδημία, δεν θα επιβαρύνει τους συνδικαλιστές.
Η χρηματοδότηση θα προέλθει είτε από τα κοινοτικά κονδύλια της διά βίου μάθησης, μέσω του υπουργείου Παιδείας, είτε από τους πόρους της ΓΣΕΕ. Ας μην ξεχνάμε ότι οι τελευταίοι χορηγούνται στη Συνομοσπονδία και σε άλλες συνδικαλιστικές οργανώσεις από την Εργατική Εστία. Ομως, στην Εργατική Εστία εισφέρουμε όλοι οι μισθωτοί, ανεξαρτήτως ασφαλιστικού ταμείου, την υποχρεωτική συνδικαλιστική συνδρομή, η οποία στη συνέχεια μέσω των συνεισπραττόμενων του IKA καταλήγει στη χρηματοδότηση των συνδικάτων, ως καταναγκαστική εισφορά.
Υπάρχει όμως και μία τρίτη πηγή χρηματοδότησης, όπως διεφάνη προσφάτως από τον λογαριασμό «εισφοραί εξ εγγυήσεων φιαλών υγραερίου» του υπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο χρηματοδότησε με το ποσό των 150.000 ευρώ το ΚΑΝΕΠ, δηλαδή το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ. Φανταστείτε, εάν όλα αυτά τα εν δυνάμει κονδύλια κατευθύνονταν σε ένα ταμείο αλληλεγγύης υπέρ των ανέργων ή υπέρ της επανατοποθέτησης των απολυθέντων σε νέες θέσεις εργασίας, πόσο ωφέλιμο θα ήταν.
Σε κάθε περίπτωση, τα κονδύλια από αυτές τις τρεις πηγές που θα στηρίξουν την επιμόρφωση των συνδικαλιστών της Ακαδημίας, θα προέλθουν από τις ευρύτερα νοούμενες ως δημόσιες πηγές, από συνδικαλιστικές συνδρομές, τέλη ή κονδύλια κατάρτισης. Αλλά ίσως και σε αυτό, στην ανάγκη επιμόρφωσης των συνδικαλιστικών στελεχών, να μην υπήρχε αντίρρηση εάν η Ακαδημία έμοιαζε με Ακαδημία. Εάν οι διαδικασίες επιλογής σπουδαστών και καθηγητών ήταν διαφανείς, εάν ο τρόπος που στήθηκε δεν υπονόμευε τόσο εξόφθαλμα την αυτονομία των συνδικάτων. Αλλωστε, ποιος θα είχε αντίρρηση στον στόχο επιμόρφωσης των αντιπροσώπων που διαπραγματεύονται τόσο ευαίσθητα θέματα σε κλάδους και επιχειρήσεις; Πρόκειται για γνωστή πρακτική σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, ακόμη και αυτό το εγχείρημα (καθώς παραμένει ξεκομμένο από την ερευνητική εργασία του INE, το οποίο κρίνεται δύσκολα χειραγωγήσιμο από τα κόμματα), ακόμη κι αν έχει συνδεθεί με καλές προθέσεις ορισμένων ρομαντικών, εκφράζει όλες τις στρεβλώσεις των κλειστών συστημάτων.
Πού είναι η αυτονομία;
Γι’ αυτόν το λόγο, το αναμφισβήτητο κύρος του καθηγητή του LSE, κ. N. Μουζέλη, στη θέση του προέδρου της επιστημονικής επιτροπής του ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ δεν αρκεί για να προσδώσει αξιόπιστο νόημα σε αυτήν την πρωτοβουλία. Οι στρεβλώσεις εκφράζονται σε πολλά επίπεδα. Οι ατάκτως ερριμμένοι τίτλοι μαθημάτων (από βασικές αρχές διοίκησης μέχρι θέματα περιβάλλοντος) θυμίζουν περισσότερο κύκλους μαθημάτων KEK του A΄ ΚΠΣ, παρά επαρκούν για να προσδώσουν πανεπιστημιακή χροιά σε αυτή την πρωτοβουλία. Εξ ου και η άρνηση επιφανών πανεπιστημιακών του εργατικού δικαίου και επιστημονικών συνεργατών του INE να διδάξουν στην Ακαδημία.
Μια από τα ίδια θυμίζει και η συμμετοχή τουλάχιστον δύο κομματικά προσδιορισμένων στελεχών (του προέδρου του Ινστιτούτου Επιμόρφωσης του ΠΑΣΟΚ και του προέδρου του Οργανισμού Επαγγελματικής Κατάρτισης του υπουργείου Παιδείας) στην επιστημονική επιτροπή του ΚΑΝΕΠ. H παρουσία τους μπορεί να εκφράζει τις αναγκαίες κομματικές ισορροπίες για την εύρυθμη ροή των πόρων από το κράτος, αλλά συγχρόνως δίδει και το στίγμα της δικομματικής ομπρέλας αυτού του εγχειρήματος.
Εναλλακτικό πανεπιστήμιο;
Καθώς το περιτύλιγμα είναι ελκυστικό (άλλωστε και το Fame Story… μια Ακαδημία ήταν) και προσφέρει ένα πρόσθετο εισόδημα όχι μονο σε δασκάλους και συμβούλους, οι οποίοι στη μετα-ΠΑΣΟΚ εποχή περιέπεσαν στην απραξία, αλλά και σε φίλα προσκείμενους του κυβερνώντος κόμματος, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ασπάστηκαν την ιδέα και συνέδεσαν την Ακαδημία της ΓΣΕΕ με τα ιδιωτικά και εν γένει τα εναλλακτικά -πέραν των υφιστάμενων δημόσιων ιδρυμάτων- πανεπιστήμια.
Από τους πρώτους στον χορό, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, κ. Γ. Παπανδρέου, έσπευσε κατά τη διάρκεια του γεύματος στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, να χαιρετίσει αυτήν την πρωτοβουλία της ΓΣΕΕ σε μια επίδειξη των δεδηλωμένων απόψεών του υπέρ της θεσμοθέτησης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Μόνο που το ΚΑΝΕΠ δεν έχει κι ούτε μπορεί να έχει, με την παρούσα δομή και σύνθεσή του, σχέση με αυτό.
Την περίοδο κατά την οποία οι συνδικαλιστικές ηγεσίες και οι παρακείμενοι σε αυτές βιώνουν βαθιά κρίση, το ΚΑΝΕΠ μοιάζει περισσότερο με ένα θερμοκήπιο για τη δημιουργία της νέας συνδικαλιστικής νομενκλατούρας. Στηρίζεται σε έτοιμα και σίγουρα χρήματα που προέρχονται από κοινωνικούς πόρους για να ενισχύσει ένα νέο μηχανισμό και μια νέα γραφειοκρατική πυραμίδα. Οποιος θέλει να δημιουργήσει εναλλακτικό ή ιδιωτικό πανεπιστήμιο, ας ανταγωνιστεί με όρους πραγματικής αγοράς. Οποιος θέλει να ενισχύσει το εκπαιδευτικό επίπεδο των συνδικαλιστών, ας ζητήσει να γίνει μέσα στην υπάρχουσα εκπαιδευτική δομή και στα αναξιοποίητα αμφιθέατρα της περιφέρειας. Ολα τα άλλα είναι εκ του πονηρού, στηρίζονται στην κρατική ενίσχυση από την εξάρτηση της οποίας υποτίθεται ότι θέλουν να απεμπλακούν τα συνδικάτα. Απλώς, τέτοιου είδους σχήματα αναπαράγουν ομάδες και ομαδούλες. Είναι άλλο πράγμα η φιλοδοξία μιας συνδικαλιστικής ηγεσίας να αφήσει φεύγοντας μια εκσυγχρονιστική πρωτοβουλία κι άλλο πράγμα να ενισχύονται όσοι, μέσω της χρηματοδότησης του ΚΑΝΕΠ, προσβλέπουν σε κερδοφόρες μελλοντικές μπίζνες στον χώρο της εκπαίδευσης.
Στην ελεύθερη οικονομία, ο δρόμος και γι’ αυτό είναι ανοικτός, αλλά με ιδιωτικούς πόρους.