H Ολυμπιακή ήταν μόνο αρχή. Μια αρχή οδυνηρή, αν και αναμενόμενη από την οποία αναδείχθηκαν κυβερνητικές αρρυθμίες και πλείστα κενά αέρος.
Η συνέχεια, εξίσου οδυνηρή, αφορά τις άλλες μεγαλύτερες «Ολυμπιακές του δημόσιου τομέα», με πρώτον τον ΟΣΕ και τις αστικές συγκοινωνίες να ακολουθούν στο κυβερνητικό χρονοπρόγραμμα των αλλαγών, από τις οποίες προσδοκάται το πολύ νοικοκύρεμα.
Ο ΟΣΕ, η μεγάλη δημοσιονομική βόμβα, που τροχιοδρομεί στις ράγες των κρατικών εγγυήσεων σε δάνεια και που στο τέλος του έτους θα έχει χρέη προς τις τράπεζες άνω των 5 δισ. ευρώ και συσσωρευμένες ζημιές άνω των 4 δισ. ευρώ, αλλάζει. Αυτές τις ημέρες εντείνονται οι διαβουλεύσεις για τη μετά ΟΣΕ εποχή, για το νέο μοντέλο εταιρικής διάρθρωσής του, που ως αφετηρία του έχει την εφαρμογή του Π/Δ 41-2005, με το οποίο καθιερώνεται ο πλήρης διαχωρισμός της υποδομής από την εκμετάλλευση, από τις 8 Νοεμβρίου, αν αυτό τελικά καταστεί εφικτό.
Η «K» σήμερα, παρουσιάζει τις βασικές προτάσεις για τον νέο ΟΣΕ, με τις έξι εταιρείες, στις ράγες του οποίου εφεξής μπορούν να μπουν και ιδιώτες κάνοντας χρήση, έναντι ενοικίου, και της σιδηροδρομικής υποδομής και του τροχαίου υλικού του. Ιδιώτες προτείνεται να μπουν και στη διαχείριση ή συντήρηση του τροχαίου υλικού, ενώ η εταιρική ανασύνταξη αποτελεί προοίμιο ανατροπών στις εργασιακές σχέσεις, αρχικά για τους νεοπροσλαμβανόμενους που συστήνεται να υπάγονται σε καθεστώς αντίστοιχο με τον ιδιωτικό τομέα, κατά το πρότυπο του OTE. Επίσης, προτείνεται για τις νέες θυγατρικές οι προσλήψεις να γίνονται εκτός ΑΣΕΠ!
Από το σχέδιο αναμόρφωσης του ΟΣΕ, από τις προτάσεις που κατατίθενται και από τις στοχεύσεις που είναι διακριτές προκύπτει ότι βρίσκεται στα σπάργανα ένα μαμούθ – κατασκεύασμα, με τις υπερεξουσίες και τους πόρους στη μητρική, ενώ οι λοιπές εταιρείες (θυγατρικές στο σύνολό τους) αποτελούν το νέο πεδίο για διορισμούς νέων διοικήσεων, νέων συμβουλίων και νέων ανεξέλεγκτων παιγνίων.
Ολο το σχέδιο βασίζεται σε νέες συμφωνίες για επιδοτήσεις και δάνεια από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ επιχειρείται μια αυτόματη χρηματοοικονομική εξυγίανση. Προτείνεται η μεταφορά του συσσωρευμένου χρέους (5 δισ. ευρώ) εκτός του ΟΣΕ. Απευθείας στο υπουργείο Οικονομικών, με τη μεταφορά όλων των δανείων σε μια εταιρεία διαχείρισης χρέους, την ΟΣΕ Finance, δίχως όμως να είναι βέβαιο ότι κάτι τέτοιο θα γίνει αποδεκτό από το ΥΠΟΙΟ.
Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει καταρτισθεί από τη σύμβουλο του ΟΣΕ, την Trademco A.E., βάσει των κεντρικών κατευθύνσεων που έχει δώσει το υπουργείο Μεταφορών – Επικοινωνιών προτείνονται τα εξής:
1. O ΟΣΕ να μετεξελιχθεί σε μητρική εταιρεία με προσωπικό 200 ατόμων με ευθύνη την εποπτεία, τον έλεγχο και τη χάραξη στρατηγικής, δίχως να κρατάει τον έλεγχο των λογιστηρίων των θυγατρικών και τη διαχείριση του προσωπικού τους. O ίδιος ο ΟΣΕ επιθυμεί προσωπικό 400 ατόμων, υπερεξουσίες, συγκέντρωση του ελέγχου των προμηθειών του ομίλου και της χρηματοοικονομικής διαχείρισης.
2. H πρώτη ανώνυμη εταιρεία που προτείνεται να συσταθεί είναι η «Εθνικός Διαχειριστής Σιδηροδρομικής Υποδομής A.E.» (ΕΔΙΣΥ) με προσωπικό 5.950 άτομα. Σε αυτήν περνάει η σιδηροδρομική υποδομή, ενώ η κυριότητα παραμένει στον ΟΣΕ, η τεχνική υποστήριξη και συντήρηση του τροχαίου υλικού. H νέα εταιρεία συμβάλλεται με τη μητρική για τις σχετικές χρεώσεις για τη διαχείριση της υποδομής και του τροχαίου υλικού.
3. H τρίτη A.E. θα είναι η εταιρεία εκμετάλλευσης με 1.950 άτομα, στην οποία περιέρχεται η ευθύνη εκτέλεσης του σιδηροδρομικού και εμπορευματικού έργου. Διίστανται προς στιγμήν, οι απόψεις για την υπαγωγή και της Προαστιακός A.E. στην εταιρεία εκμετάλλευσης ή για τη διατήρηση της εταιρείας ως ξεχωριστής θυγατρικής. Επίσης διαφορετικές απόψεις έχουν κατατεθεί και για τη ΓΑΙΟΣΕ. O ΟΣΕ θέλει και τη ΓΑΙΟΣΕ ξεχωριστή θυγατρική και βλέπει πιθανότητες εισόδου της στο X.A. μαζί με την Προαστιακός A.E., ενώ ο σύμβουλος προτείνει η ΓΑΙΟΣΕ να απορροφήσει τη Θριάσιο και έτσι μαζί με την ΕΡΓΟΣΕ, που θα διατηρηθεί ανεξάρτητη μέχρι το πέρας και του Δ΄ ΚΠΣ διαμορφώνεται ένα πλέγμα 6 συνολικά εταιρειών του ομίλου ΟΣΕ.
4. H μη σιδηροδρομική υποδομή από τον ΟΣΕ προτείνεται να διατηρηθεί υπό την κυριότητα και διαχείρισή του. H σύμβουλος Trademco προτείνει σταδιακή εκχώρησή της στη ΓΑΙΟΣΕ για αξιοποίηση, ενώ το YME πολιτικά τοποθετούμενο τάσσεται υπέρ της εκποίησης της ακίνητης περιουσίας, όχι όμως της ανεξέλεγκτης.
5. Απαραίτητη κρίνεται μετά τον διαχωρισμό υποδομής και εκμετάλλευσης η σύσταση Ρυθμιστικού Φορέα, αλλά και μιας ανεξάρτητης αρχής ασφάλειας (ανεξάρτητος φορέας διερεύνησης ατυχημάτων και συμβάντων).
6. H συμβολαιοποίηση των υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας και η καταβολή τους συστήνεται να εξασφαλισθεί μέχρι τις 31/12/2007 για το σύνολο του Δικτύου που μπορεί να επιχορηγείται. Αν από το 2003 δεν καταβάλλονται οι σχετικές επιδοτήσεις από το Ελληνικό Δημόσιο, η σύμβουλος του ΟΣΕ προτείνει να κλείνουν γραμμές και να αναστέλλονται δραστηριότητες.
7. Το προσωπικό του ΟΣΕ προτείνεται από τον ίδιο τον οργανισμό να αποσπάται ή να δανείζεται στις νέες εταιρείες, ενώ η σύμβουλος Trademco συνιστά αρχικά απόσπαση ολιγάριθμου προσωπικού για την προετοιμασία των νέων εταιρειών και ακολούθως διαδικασία απόσχισης και εισφοράς κλάδων σε κάθε εταιρεία που η ίδια θα διαχειρίζεται το προσωπικό της.
8. Για τη διοίκηση των εταιρειών του Ομίλου ο ΟΣΕ προτείνει συμβούλια 7-13 ατόμων και συνδυασμούς των 5 μελών του Δ.Σ. του ΟΣΕ στα συμβούλια των θυγατρικών. O σύμβουλος προτείνει μικρότερο σχήμα με επικοινωνία των διοικήσεων. Φαίνεται ότι υπάρχουν σαφείς προθέσεις για την κατάργηση του υφιστάμενου μοντέλου συμμετοχής των εργαζομένων στα Δ.Σ. των εταιρειών του ομίλου του ΟΣΕ, και ότι ήδη μελετάται ένα σχήμα διορισμών κατόπιν «διαβούλευσης» ή «υπόδειξης» και όχι μέσα από καθολική ψηφοφορία.
Σημειώνεται ότι το σχέδιο των βασικών προτάσεων για την αναδιαμόρφωση του ΟΣΕ έχει παραδοθεί από το YME στην ηγεσία της ΠΟΣ εδώ και δέκα ημέρες, με ρήτρα μυστικότητας, που εξασφαλίσθηκε και από τις δύο μεγάλες παρατάξεις (ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ). Ετσι, παραμένει άγνωστο τι ακριβώς διαβουλεύονται τόσες ημέρες και τι μεταδίδουν σε αυτούς που εκπροσωπούν και αγωνιούν για τις εξελίξεις.