Σε μία αιχμηρή, με πολύ χιούμορ ομιλία και με μηνύματα για πολλούς αποδέκτες, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ κ. Παναγιώτης Βουρλούμης περιέγραψε χθες τη νοσηρή κατάσταση που επικρατεί στις ΔΕΚΟ. Η ομιλία δημιούργησε αίσθηση, τόσο για την απερίφραστη καταγραφή της αλήθειας, όσο και για το γλαφυρό ύφος που χρησιμοποίησε.
Η ομιλία
Το πλήρες κείμενο έχει ως εξής:
«Ο τίτλος της ομιλίας μου είναι «Η ζωή σε μια μεγάλη ελληνική ΔΕΚΟ». Δεν ευθύνομαι εγώ για τον τίτλο αυτό, μου δόθηκε.
Εκείνος που τον σκαρφίστηκε πήγαινε οπωσδήποτε γυρεύοντας να με βάλει σε πειρασμό και μάλλον το κατόρθωσε. Ισως αυτά που θα πω έχουν κάποια δόση υπερβολής – αλλά όσοι ζουν στην όμορφη χώρα μας θα καταλάβουν καλά το νόημά τους.
Παίζουν οι ΔΕΚΟ ένα σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας μας και γενικότερα στη ζωή του κάθε κατοίκου της. Συγκοινωνίες, ενέργεια, ύδρευση, αποτελούν περίπου προνόμιό τους. Σε όλες σχεδόν τις οικονομικές δραστηριότητες υπάρχουν ΔΕΚΟ ή διοικητικά – νομικά κατασκευάσματα που δύσκολα ξεχωρίζουν. Στη δημόσια υγεία και εκπαίδευση, για παράδειγμα.
Δεν είναι βέβαια όλες οι ΔΕΚΟ και παραΔΕΚΟ το ίδιο, αλλά έχουν τόσα κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ τους που μπορούμε να γενικεύσουμε δίχως κίνδυνο να κατηγορηθούμε. Στις ΔΕΚΟ, ο ακριβής αριθμός των οποίων αποτελεί κρατικό μυστικό, σιτίζονται δεκάδες χιλιάδες ατόμων, σημαντικό ποσοστό όσων έχουν εξασφαλίσει τακτική απασχόληση στην Ελλάδα. Επίσης οι ΔΕΚΟ τροφοδοτούν το ασφαλιστικό σύστημα με αρκετές χιλιάδες άτομα κάθε χρόνο. Ενα μεγάλο και αυξανόμενο μέρος του προϋπολογισμού πηγαίνει για να καλύπτει τα ελλείμματα των ΔΕΚΟ και των ταμείων τους
Είναι οι ΔΕΚΟ ένα ενδιαφέρον και ιδιόμορφο φαινόμενο της χώρας μας και αξίζει να περιγράψουμε τη ζωή εκεί. Αλλά για ποιους; Στις ΔΕΚΟ κατοικούν πολλών ειδών άνθρωποι και η ζωή δεν είναι ίδια για όλους.
Για να ξεπεράσω τις δυσκολίες, αποφάσισα να παρομοιάσω τις ΔΕΚΟ με ένα πλοίο, κρουαζιερόπλοιο ας πούμε. Το πλοίο έχει πρώτη θέση, αλλά και θέση καταστρώματος και όλες τις ενδιάμεσες. Η πλοιοκτήτρια εταιρεία διαθέτει σωσίβια για μερικούς, αλλά όχι για όλους. Αλλοι πληρώνουν εισιτήριο και άλλοι ταξιδεύουν δωρεάν. Στο πλοίο μας, λοιπόν, την πρώτη θέση και μάλιστα λουξ, την έχουν καταλάβει οι συνδικαλιστικές ηγεσίες. Πλήρωμα ή επιβάτες; Δύσκολο να πει κανείς. Πληρώνονται καλά για να ταξιδεύουν αμέριμνα, έχουν και ειδικά προνόμια, εξασφαλίζουν καμπίνα και για τα παιδιά τους. Αν είναι τυχεροί, το καράβι ΔΕΚΟ αποτελεί σκαλοπάτι για το υπερωκεάνιο πολυτελείας της Βουλής.
Μία ΔΕΚΟ μεσαίου μεγέθους μπορεί να συντηρεί αρκετούς απ’ αυτούς αλλά οπωσδήποτε οι θέσεις είναι περιορισμένες. Στην τουριστική θέση όμως ο χώρος είναι ελαστικός και σχεδόν απεριόριστος. Ονειρο του κάθε Ελληνα και Ελληνίδας, ιδίως της ανύπαντρης, είναι να ναυτολογηθεί πλήρωμα σε μια ΔΕΚΟ. Καλός και τακτικός μισθός, επιδόματα, σίγουρη διά βίου δουλειά, σύνταξη νωρίς. Συνθήκες ζωής στο κρουαζιερόπλοιο καλύτερες και πιο σίγουρες από τα σαπιοκάραβα της γραμμής, π.χ. τη Δημητρούλα. Και το πιο σπουδαίο, κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 1980 τα πληρώματα στασίασαν, έδιωξαν τους επιβάτες και κάθισαν αυτά στην τουριστική θέση. Η ζωή εκεί είναι άνετη και η πίεση για μια θέση ακαταμάχητη. Οσο κι αν προσπαθεί το λιμεναρχείο να τον περιορίσει, ο αριθμός του πληρώματος αυξάνεται συνέχεια, μέχρι που κρέμονται σαν μαϊμούδες από το ξάρτια.
Εκτός από το τακτικά ναυτολογημένο πλήρωμα υπάρχουν και οι έκτακτοι και συμβασιούχοι ναύτες και καμαρότοι, αυτοί που πήδηξαν μέσα στο καράβι συνήθως στις παραμονές κάποιων εκλογών. Αυτοί πάνε κατάστρωμα και σκοπός μοναδικός της ζωής τους έχει γίνει να πάρουν κι αυτοί το φυλλάδιο και να περάσουν στην τουριστική θέση.
Υπάρχουν, τέλος, και οι λαθρεπιβάτες. Γι’ αυτούς δεν μπορεί κανείς να μάθει πολλά γιατί είναι καλά κρυμμένοι. Μπορεί και να μη βρίσκονται καθόλου μέσα στο πλοίο ΔΕΚΟ αλλά να έχουν τρυπώσει κάπου στη στεριά, ίσως σε κάποιο πολιτικό γραφείο, για παράδειγμα. Αλλά θα ρωτήσει κάποιος. Και οι επιβάτες τι έγιναν; Εκείνοι που πλήρωσαν εισιτήριο πού είναι; Αυτούς τους έχουν κατεβάσει στ’ αμπάρια, στοιβαγμένους, και τους πάνε και τους φέρνουν όπως θέλουν.
Το κρουαζιερόπλοιο ΔΕΚΟ ταξιδεύει για το βόλεμα και την τέρψη του πληρώματος, η μεταφορά και εξυπηρέτηση των επιβατών είναι δευτερεύουσα και συμπτωματική υπόθεση. Αναγκαίο κακό ας πούμε και κάποιος, τέλος πάντων, πρέπει να πληρώνει. Στη γέφυρα ο καπετάνιος καπνίζει το τσιμπούκι του και ατενίζει με τα κιάλια τον ορίζοντα. Που και που στρέφει το βλέμμα και προς την κουβέρτα, αλλά αμέσως αποστρέφει τα μάτια του με βδελυγμία. Η θέση του μακρινού ορίζοντα τον ηρεμεί. Δίνει πορεία στον τιμονιέρη, «κρατήσου μακριά από τις ξέρες των αποφάσεων, άφησε το καράβι να πηγαίνει με τα ρεύματα, οδήγα το μακριά από λιμάνια που παραμονεύει η επιθεώρηση και ο νηογνώμονας. Τι γυρεύεις; Να μας πιάσουν χωρίς πιστοποιητικά, με υπεράριθμους; Κυρίως απέφευγε τις φουρτούνες, μόλις ακούσεις στο δελτίο μποφόρ, ζήτα απαγορευτικό και άραξε κάπου ήσυχα μέχρι να περάσουν. Η πλοιοκτήτρια εταιρεία δεν θέλει φασαρίες. Γι’ αυτό μας έβαλαν εδώ και τα αφεντικά τα ψηφίζει το πλήρωμα. Λοιπόν, προσοχή, τι και αν το καράβι έχει πάρει κλίση, τι και αν τελειώνουν τα καύσιμα, τι και αν σε κάποια φουρτούνα μπορεί να μπατάρουμε; Αυτές τις απαισιόδοξες σκέψεις πρέπει να τις αποδιώχνουμε, άλλωστε τ’ ακούμε αυτά χρόνια και κούτσα κούτσα το καράβι αρμενίζει, μπάζει, αλλά και οι αντλίες δουλεύουν, έχουμε τους επιβάτες να τρομπάρουν.
Αντε να καβαντζάρουμε και τον επόμενο κάβο -εκλογές- και μετά βλέπουμε. Η θάλασσα αρρωσταίνει άλλα δεν πεθαίνει, το ίδιο και η Ελλάδα».