Οι μεταρρυθμίσεις θα βρίσκονται και πάλι στον πυρήνα του προγράμματος της κυβέρνησης για την επόμενη 4ετία, που θα παρουσιάσει ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, ωστόσο, αυτή τη φορά θα έχουν έντονο κοινωνικό χαρακτήρα.
«Στη νέα 4ετία θα υπάρξει μια στροφή στις μεταρρυθμίσεις του κοινωνικού κράτους, που θα τη σηματοδοτήσει η ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ», είπε στην «Κ» κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης.
Οι άξονες αυτής της μεταρρυθμιστικής πολιτικής στο κοινωνικό κράτος που θα περιγραφούν σε γενικές γραμμές στην ομιλία του κ. Καραμανλή και σε λεπτομέρειες στο κυβερνητικό πρόγραμμα, είναι:
1. Η δημιουργία του ταμείου για την αντιμετώπιση της φτώχειας. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργού Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη, το Εθνικό Ταμείο για την Ενίσχυση της Κοινωνικής Συνοχής, όπως θα ονομάζεται επισήμως σταδιακά και έως το 2010 το ταμείο, θα διαθέτει κάθε χρόνο πόρους 2 δισ. ευρώ, από τους οποίους θα χρηματοδοτούνται στοχευμένες δράσεις οικονομικής ενίσχυσης των 2 εκατ. Ελλήνων που ζουν κάτω από όριο της φτώχειας. Οπως σημειώνει ο κ. Αλογοσκούφης, δεν πρόκειται για παροχές ή για έναν μηχανισμό που θα έχει στόχο να αυξήσει απλώς τον «κοινωνικό μισθό», αλλά να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών. Οπως επισημαίνει, η μικρή μείωση του ποσοστού της φτώχειας από το 23% στο 21% μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις καταδεικνύει την αναποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών.
2. Η εθνική κατώτατη σύνταξη, που θα εξασφαλίζει στους δικαιούχους της εισόδημα πάνω από τα όρια της φτώχειας. Η εθνική σύνταξη θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2009 και όχι από το 2008 όπως πρότειναν κάποιοι. Ο λόγος είναι ότι η εθνική κατώτατη σύνταξη θα αντικαταστήσει σταδιακά το ΕΚΑΣ, το οποίο ωστόσο θα ανέλθει (έχει ήδη νομοθετηθεί) στα 230 ευρώ το επόμενο έτος. Είναι, λοιπόν, πολιτικά χρήσιμο να πάρουν οι συνταξιούχοι στα χέρια τους το αυξημένο ΕΚΑΣ, πριν αλλάξει το σύστημα. Και η καθιέρωση της εθνικής σύνταξης, εκτός από την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, έχει και ένα μεταρρυθμιστικό στόχο: να θεραπεύσει τις στρεβλώσεις που δημιουργεί το ΕΚΑΣ στο συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι διαδοχικές και μεγαλύτερες των βασικών συντάξεων αυξήσεις του ΕΚΑΣ την τελευταία 10ετία έχουν ως αποτέλεσμα δικαιούχοι του επιδόματος με λίγα χρόνια ασφάλισης να έχουν υψηλότερο εισόδημα από άλλους συνταξιούχους με πολύ περισσότερα χρόνια ασφάλισης, οι οποίοι δεν παίρνουν το ΕΚΑΣ. Ετσι, το επίδομα λειτουργεί πλέον ως κίνητρο πρόωρης συνταξιοδότησης.
3. Ασφαλιστικό σύστημα. Ο πρωθυπουργός θα επιβεβαιώσει τη δέσμευση της κυβέρνηση για συνέχιση και ολοκλήρωση του κοινωνικού διαλόγου για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, η οποία δεν θα θίξει ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
4. Δημόσια Διοίκηση. Κεντρικό στοιχείο του κυβερνητικού προγράμματος για την επόμενη 4ετία θα είναι η βελτίωση της δημόσιας διοίκησης. Οπως θα επισημάνει ο πρωθυπουργός, προς τον σκοπό αυτό στο πλαίσιο του Δ΄ ΚΠΣ δημιουργείται για πρώτη φορά αυτόνομο επιχειρησιακό πρόγραμμα για τη «Βελτίωση της διοικητικής ικανότητας της Δημόσιας Διοίκησης», στο οποίο έχουν διατεθεί κοινοτικοί και εθνικοί πόροι ύψους 675 εκατ. ευρώ.
5. Στο πλαίσιο των διαρθρωτικών αλλαγών στο κοινωνικό κράτος ο πρωθυπουργός θα εντάξει και την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων στο εθνικό σύστημα υγείας και την παιδεία.
Οικονομία
Στον τομέα της οικονομικής πολιτικής, η ατζέντα της επόμενης τετραετίας, εκτός από τη συνέχιση της υλοποίησης όσων θεσμοθετήθηκαν στην τρέχουσα κυβερνητική θητεία, περιλαμβάνει:
1. Την 3η φάση της φορολογικής μεταρρύθμισης, που θα αφορά στη φορολογία των ακινήτων. Βασικές αλλαγές θα είναι η κατάργηση του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας και η αντικατάστασή του από ενιαίο φόρο σε όλα τα ακίνητα και η δραστική μείωση του φόρου κληρονομιάς. Επίσης, θα επαναξετασθεί το σύνολο των φόρων υπέρ τρίτων.
2. Νέα γενιά αποκρατικοποιήσεων, που θα αφορά κυρίως στις υποδομές και θα συνδυαστεί με τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. «Θέλουμε να καταστήσουμε την Ελλάδα διαμετακομιστικό κόμβο στην περιοχή. Για να επιτευχθεί αυτή η στρατηγική επιλογή, χρειάζονται επενδύσεις σε λιμάνια και αεροδρόμια. Μέρος αυτών των επενδύσεων και της διαχείρισής τους, όπως για παράδειγμα τέρμιναλ, εμπορευματικοί σταθμοί κ.λπ., θα αναλάβουν ιδιώτες επενδυτές μέσω ΣΔΙΤ», λέει κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου.
3. Προώθηση της απελευθέρωσης των αγορών και κυρίως της αγοράς ενέργειας. «Οι συμφωνίες για τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου καθιστούν την Ελλάδα ενεργειακό κόμβο, γεγονός που επιβάλλει, αλλά ταυτόχρονα διευκολύνει, την ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας» σημειώνει το ίδιο στέλεχος, που δεν αποκλείει και περαιτέρω αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, αφού προηγουμένως ολοκληρωθεί η εξυγίανσή της.
4. Συνέχιση της δημοσιονομικής εξυγίανσης ώστε να μηδενιστεί το έλλειμμα ή ακόμη και να δημιουργηθεί μικρό πλεόνασμα στον προϋπολογισμό του 2010.
Η οικονομία, πάντως, θα είναι το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης κατά την προεκλογική περίοδο. Στον απολογισμό της οικονομικής πολιτικής, ως θετικά καταγράφονται, μεταξύ άλλων:
Η διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, πάνω από 4%, παρά τους βάσιμους, όπως αναγνωρίζει ο υπουργός Οικονομίας, φόβους κάποιων για το ενδεχόμενο ύφεσης μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η μείωση του ελλείμματος στο 2,6% του ΑΕΠ το 2006 και η έξοδος από το καθεστώς επιτήρησης, από 7,9% το 2004 και η περαιτέρω υποχώρησή του φέτος στο 2,4% του ΑΕΠ.
Η πτωτική τάση της ανεργίας, η οποία από 10,9% το 2004 υποχώρησε στο 8,9% το 2006 και στο 8,4% τον Μάιο του 2007.
Η μείωση της φορολογίας των φυσικών προσώπων και των επιχειρήσεων.
Ο νέος επενδυτικός νόμος που είχε αποτέλεσμα την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων. Εως το τέλος Ιουνίου είχαν υποβληθεί 4.399 επενδυτικές προτάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 11,82 δισ. ευρώ και είχαν εγκριθεί 3.482, ύψους 7,4 δισ. ευρώ, που δημιουργούν 19.709 νέες άμεσες θέσεις εργασίας.
Το θεσμικό πλαίσιο για τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, μέσω του οποίου έχει δρομολογηθεί η κατασκευή 24 έργων υποδομής συνολικού προϋπολογισμού 3,1 δισ. ευρώ.
Οι εξαγωγές αγαθών το 2005 αυξήθηκαν κατά 13,7% και το 2006 κατά 18,2%. Το 2005 οι εξαγωγές συνέβαλαν κατά 18,6% στον ρυθμό ανάπτυξης. Δηλαδή, περίπου το 1/5 του ρυθμού ανάπτυξης οφειλόταν στις εξαγωγές αγαθών. Το 2006 συνέβαλαν κατά 22,4% στον ρυθμό ανάπτυξης, δηλαδή πάνω από το 1/5.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή και παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί, δεν αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά οι διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, όπως:
Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας παραμένει χαμηλή, όπως φαίνεται και από την ιλιγγιώδη αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Οι δημόσιες δαπάνες συνέχισαν να αυξάνονται με σημαντικούς ρυθμούς, ακόμη και κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής επιτήρησης, χωρίς να παράγουν αντίστοιχα αποτελέσματα ως προς την ποιότητα των υπηρεσιών που απολαμβάνουν οι πολίτες, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια περιορισμού της σπατάλης και βελτίωσης της δημόσιας διοίκησης.
Η θεσμική μεταρρύθμιση στη λειτουργία των ΔΕΚΟ εφαρμόζεται με βραδύ ρυθμό. Αυτό αντανακλάται και στα οικονομικά αποτελέσματα των δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών, που επιδεινώνονται.