Περιορισμό της ηλεκτροπαραγωγής από στερεά καύσιμα, διπλασιασμό των μονάδων φυσικού αερίου και αύξηση της παραγωγής από σταθμούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και συμπαραγωγής (ηλεκτρισμός και θερμότητας) περιλαμβάνει το βασικό σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης σε ηλεκτρισμό με ορίζοντα το 2020.
Μέτρα – κατευθύνσεις
Αυτό προκύπτει από την πρώτη Εκθεση για τον Μακροχρόνιο Ενεργειακό Σχεδιασμό για την Ελλάδα 2008-2020, που επεξεργάστηκε στο πλαίσιο του νόμου 3438/2006 το υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεργασία με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής κ. Ραφαήλ Μωυσή, της PAE και του ΚΑΠΕ και παρέδωσε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας στον πρωθυπουργό K. Καραμανλή και στην πρόεδρο της Βουλής κ. Μπενάκη. H κατάρτιση και παράδοση της Εκθεσης στον πρωθυπουργό και την πρόεδρο της Βουλής προβλέπεται από το νόμο, όπως επίσης και η συζήτησή της σε ειδική συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής και δημοσίευσή της σε ειδική έκδοση του Εθνικού Τυπογραφείου.
Ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας παρέδωσε χθες στον πρωθυπουργό το πρώτο μέρος της Εκθεσης, στο οποίο καταγράφεται λεπτομερώς η σημερινή κατάσταση του τομέα της ενέργειας στην Ελλάδα και του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις αγορές ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου, πετρελαίου και Ανανεώσιμων Πηγών, παρέχεται μία σύντομη επισκόπηση των διεθνών τάσεων του τομέα ενέργειας και γίνεται αναφορά στα μέτρα και στις κατευθύνσεις που υπαγορεύονται από την E.E., ενώ καταγράφονται και σενάρια για την πιθανή εξέλιξη του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας μέχρι το 2020.
Δημόσια διαβούλευση
Το δεύτερο μέρος της Εκθεσης, όπως δήλωσε ο κ. Σιούφας, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και θα υποβληθεί στον πρωθυπουργό και τον πρόεδρο της Βουλής μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2007. Θα περιλαμβάνει συγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης με μέτρα και πολιτικές για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από την πολιτεία για τον τομέα της ενέργειας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις εξελίξεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά τα σενάρια για την εξέλιξη του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας μέχρι το 2020, που εξετάζει η παρούσα Εκθεση, στηρίζονται στην εξέλιξη των διεθνών τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου και στις δεσμεύσεις της χώρας για μείωση των ρύπων στο πλαίσιο της αντίστοιχης ευρωπαϊκής πολιτικής. Και από τα τρία σενάρια που καταγράφονται προκύπτει ότι η Ελλάδα μπορεί να συγκρατήσει μετά το 2012 τις εκπομπές αερίων ρύπων από τον τομέα της ενέργειας στα επίπεδα του μέσου όρου της πενταετίας 2008-2012 και παράλληλα να εμπλουτίσει το ενεργειακό της ισοζύγιο με 12% συμμετοχή των ΑΠΕ και σημαντική διείσδυση της Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα υψηλό ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας. Και τα τρία σενάρια χαρακτηρίζονται πάντως από αισιοδοξία για τη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο, ενώ ενδιαφέρον έχει ο περιορισμός των στερεών καυσίμων (με εξαίρεση το τρίτο σενάριο που θεωρείται ακραίο), παρά το ενδιαφέρον που έχει εκφραστεί από ιδιώτες επενδυτές.
Πρώτο σενάριο
Στο Σενάριο 1 (Business as Usual ή Σενάριο Βάσης) η χρήση των λιγνιτικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει στα σημερινά επίπεδα και ελαττώνεται λίγο μέχρι το 2020, λόγω της διείσδυσης μιας ανθρακικής μονάδας με καύσιμο εισαγόμενο άνθρακα. Η εξέλιξη της χρήσης του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή είναι αυξανόμενη μέχρι το 2020 δίνοντας 17 TWh το 2010 και 21 TWh το 2020. Η εγκατεστημένη ισχύς των Αιολικών Πάρκων είναι 1.5 GW το 2010 και οι σταθμοί Συμπαραγωγής ξεπερνούν το 1 GW. Το 2020 τα Αιολικά Πάρκα γίνονται 3,5 GW, τα Υδροηλεκτρικά 3,9 GW, η Βιομάζα 200 MW και η ΣΗΘ πλησιάζει τα 2 GW. Το ποσοστό των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή περιορίζεται στο 15% το 2010 και δεν ξεπερνάει το 20% το 2020. Το ποσοστό των ΑΠΕ στη συνολική διάθεση πρωτογενούς ενέργειας είναι 9,5% για το 2020. Παρά την υπολογίσιμη διείσδυση τεχνολογιών ΑΠΕ, ΣΗΘ και εξοικονόμησης ενέργειας στο Σενάριο 1 τα επίπεδα εκπομπών ξεπερνούν τα όρια του πρωτοκόλλου του Κιότο για την περίοδο 2008-2012 (άνω του +40% από τα επίπεδα του 1990) και αυξάνονται ακόμη περισσότερο μέχρι το 2020.
Δεύτερο σενάριο
Στο Σενάριο 2 (Σταθεροποίηση Εκπομπών με Μέσες Διεθνείς Τιμές Πετρελαίου) για το 2010 προβλέπεται περιορισμός της ηλεκτροπαραγωγής από στερεά καύσιμα κάτω από τις 30 ΤWh/έτος, διπλασιασμός της εγκατεστημένης ισχύος των μονάδων φυσικού αερίου σε σχέση με το 2006, αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο στις 20 TWh περίπου και επίσης αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στα 2 GW και της Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας στο 1 GW.
Για το 2020 και σύμφωνα με το Σενάριο 2, επιδιώκεται μικρός περιορισμός της εγκατεστημένης ισχύος λιγνιτικών σταθμών σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα και σημαντικός περιορισμός της αντίστοιχής ηλεκτροπαραγωγής. Στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής διεισδύει ο λιθάνθρακας και αυξάνεται η εγκατεστημένη ισχύς και η ηλεκτροπαραγωγή από μονάδες φυσικού αερίου. Το επίπεδο διείσδυσης των ΑΠΕ είναι 12% της διάθεσης πρωτογενούς ενέργειας και 28% της ηλεκτροπαραγωγής. Ειδικότερα, θεωρείται (για το 2020) εγκατεστημένη ισχύς 5 GW Αιολικών Πάρκων στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα (και 600 MW στα μη συνδεδεμένα νησιά), 3,9 GW Υδροηλεκτρικών, 800 MW Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και 300 MW Βιομάζας. Η εγκατεστημένη Ισχύς της ΣΗΘ θα φθάσει τα 2 GW. Τέλος στο Σενάριο 2 θεωρείται ότι επιτυγχάνεται 5% εξοικονόμηση τελικής ενέργειας ως προς το Σενάριο 1 για το 2020. Η εξοικονόμηση ενέργειας σε επίπεδο συνολικής διάθεσης πρωτογενούς ενέργειας είναι για το 2020 της τάξεως του 5,2% σε σχέση με το Σενάριο 1. Οι εκπομπές αερίων ρύπων για την περίοδο 2008-2012 από τον ενεργειακό τομέα συγκρατούνται στα επίπεδα του +32% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 υπολογίζοντας τη συμμετοχή των υπόχρεων εγκαταστάσεων σε carbon funds. Η αύξηση εκπομπών την περίοδο 2012-2020 θεωρείται μηδενική.
Τρίτο σενάριο
Σύμφωνα με το Σενάριο 3 (Σταθεροποίηση Εκπομπών με Υψηλές Διεθνείς Τιμές Πετρελαίου) είναι σκόπιμη η μειωμένη χρήση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή (12 TWh αντί για 20-21 TWh στα άλλα σενάρια) υπέρ των στερεών καυσίμων που μπορεί να φθάσει συνολικά τις 40 TWh το 2020. Θεωρείται μάλιστα σκόπιμη η αυξημένη διείσδυση ανθρακικών μονάδων (4 σταθμοί με καύσιμο εισαγόμενο άνθρακα) της τάξεως των 2,4 GW μέχρι το 2020. Αντίστοιχα είναι σκόπιμη η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος της Συμπαραγωγής στα 2 περίπου GW. Το επίπεδο διείσδυσης των ΑΠΕ είναι 13% της διάθεσης πρωτογενούς ενέργειας και 27% της ηλεκτροπαραγωγής. Οπως και στο Σενάριο 2, θεωρείται για το 2020 εγκατεστημένη ισχύς 5 GW Αιολικών Πάρκων στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα και 600 MW στα μη συνδεδεμένα νησιά, 3,9 GW Υδροηλεκτρικών, 800 MW Φωτοβολταϊκά και 300 MW Βιομάζα.
Στο Σενάριο 3 για το 2020 απαιτείται εξοικονόμηση ενέργειας σε επίπεδο συνολικής διάθεσης ενέργειας της τάξεως του 7,2% ως προς το Σενάριο 1. Το επίπεδο εξοικονόμησης τελικής ενέργειας πλησιάζει το 10% ως προς το σενάριο αναφοράς. Ειδικότερα μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό στον οικιακό τομέα και σε μικρότερο στον τριτογενή, προκρίνεται εξοικονόμηση ενέργειας από την υποκατάσταση πετρελαίου με ηλεκτρισμό (αντλίες θερμότητας), και εκεί οφείλεται η αυξημένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας ως προς τα άλλα σενάρια.
