Την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης, επιχειρώντας να δώσει αξιόπιστη λύση στο πάγιο πρόβλημα της ηλεκτροδότησης που μεγεθύνεται κάθε χρόνο λόγω της αύξησης της ζήτησης και κορυφώνεται τους θερινούς μήνες.
Τα περισσότερα μη διασυνδεδεμένα νησιά της χώρας τροφοδοτούνται με ηλεκτρικό ρεύμα που παράγεται από τοπικούς πετρελαϊκούς σταθμούς παλαιάς τεχνολογίας, που καθιστά τη λειτουργίας τους εκτός από κοστοβόρα και ρυπογόνα και προβληματική. Οι περισσότεροι από αυτούς τους σταθμούς είναι εγκατεστημένοι εντός ή πλησίον πόλεων και κατοικημένων ή τουριστικών περιοχών, ενώ η εξεύρεση νέων θέσεων εγκατάστασης καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη λόγω τοπικών αντιδράσεων. Τα βασικά αυτά δεδομένα σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας των υποβρυχίων καλωδίων σε συνδυασμό με τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης της ζήτησης, καθιστούν αδήριτη την ανάγκη διασύνδεσης των νησιών.
Μελέτη που πραγματοποίησε μάλιστα το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για λογαριασμό της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (PAE) έδειξε ότι η διασύνδεση είναι και τεχνικά εφικτή αλλά και οικονομικά συμφέρουσα. Το συνολικό κόστος διασύνδεσης εκτιμάται κατ’ αρχάς σε περίπου 1,5 δισ. ευρώ, ενώ η ολοκλήρωση του σχεδιασμού υπολογίζεται σε ορίζοντα 15-20 ετών. Το κόστος, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, θα καλυφθεί με χρηματοδότηση από την E.E., τη συμμετοχή νέων παραγωγών ΑΠΕ καθώς και τα τέλη χρήσης του συστήματος. H διασύνδεση γίνεται ακόμη οικονομικότερη εάν παράλληλα εγκατασταθεί νέα ισχύς από ΑΠΕ για την οποία έχει εκφραστεί ήδη επενδυτικό ενδιαφέρον, το οποίο ενθαρρύνεται περαιτέρω με τα σχέδια διασύνδεσης.
Σε ψυχρή εφεδρεία
Η μελέτη προβλέπει επίσης ότι σε όλα τα μη διασυνδεδεμένα νησιά τίθενται σε ψυχρή εφεδρεία οι τοπικοί σταθμοί παραγωγής, με εξαίρεση την Κρήτη και τη Ρόδο, λόγω της μεγάλης αύξησης της ζήτησης στα δύο νησιά.
Η διασύνδεση των ανατολικών Κυκλάδων (Σύρος, Μύκονος, Νάξος και Πάρος με ήδη διασυνδεδεμένη την Ανδρο και την Τήνο), έχει εγκριθεί ήδη από το υπουργείο Ανάπτυξης και έχει ενταχθεί στη Μελέτη Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) περιόδου 20060-2010 έναντι προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ και η εκτέλεσή του έχει ανατεθεί στη ΔΕΗ.
Το σχέδιο που εξετάζεται αναφέρεται στην επέκταση των διασυνδέσεων των κυκλάδων προς Io και Θήρα από Πάρο και προς Ιο – Θήρα και Ικαρία – Σάμο από Μύκονο. Και για τις δύο αυτές επεκτάσεις, σύμφωνα με τη μελέτη του ΕΜΠ, απαιτείται οριακή ενίσχυση της σύνδεσης Λαύριο – Σύρος και ενίσχυση της σύνδεσης Σύρου – Μυκόνου. Αν και η διασύνδεση και της Ικαρίας – Σάμου από Μύκονο είναι δυνατή, προκρίνεται η διασύνδεση από Χίο για τεχνικούς κυρίως λόγους.
Η διασύνδεση των Δωδεκανήσων περιλαμβάνει τη διασύνδεση της Ρόδου με Κω – Κάλυμνο, μέσω Τήλου και Νισύρου και προβλέπει την κατάργηση των θερμοηλεκτρικών σταθμών Κω και Καλύμνου μετά τη διασύνδεση (μετά το 2015). Προβλέπει επίσης την κατασκευή (το 2010) και σταδιακή ενίσχυση του νέου θερμοηλεκτρικού σταθμού Ρόδου, με παράλληλη απομάκρυνση μονάδων του θερμοηλεκτρικού σταθμού Σορωνής (κατάργηση το 2030). Και τέλος την ανάπτυξη των ΑΠΕ με τη δημιουργία ενός γεωθερμικού σταθμού ισχύος 40 MW που θα λειτουργεί ως μονάδα βάσεως και την εγκατάσταση αιολικών ισχύος 25% του ετήσιου μέγιστου φορτίου.
Η μελέτη προβλέπει διασύνδεση της Κρήτης με το Ηπειρωτικό Σύστημα (Πελοπόννησος) και με τη Ρόδο. H διασύνδεση με το Ηπειρωτικό Σύστημα θα γίνει μέσω δύο ανεξάρτητων υποβρυχίων καλωδίων, εναλλακτικά 350 MW ή 550 MW το καθένα, το έτος 2015. H διασύνδεση της Κρήτης με τη Ρόδο (μέσω Κάσου Καρπάθου) η οποία τροφοδοτεί τα Δωδεκάνησα κατά προτεραιότητα με ισχύ μέχρι 400 MW και εξασφαλισμένη 200 MW. Σε αυτή την περίπτωση, η ισχύς των θερμοηλεκτρικών σταθμών Κρήτης προσαρμόζεται ώστε να εξασφαλίζει και την παροχή των 200 MW προς Ρόδο για το ενδεχόμενο απώλειας ενός από τα δύο καλώδια σύνδεσης της νήσου με το Ηπειρωτικό Σύστημα. Το σχέδιο αυτό προβλέπει επίσης συνολική ανάπτυξη αιολικών ανά 5ετία μέχρι τα 1200 MW και κατασκευή του Γεωθερμικού Σταθμού Μήλου 40 MW, το 2015.
Το σύστημα της Κρήτης
Το σύστημα της Κρήτης προβλέπεται να ενισχυθεί το 2012 με τη σταδιακή ανάπτυξη των θερμοηλεκτρικών σταθμών Αθερινόλακκου και Κορακιάς και παράλληλα να αποξηλωθούν οι πετρελαϊκές μονάδες Ηρακλείου και Χανίων (κατάργηση το 2030). Προβλέπεται επίσης η εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Κορακιά και τον Αθερινόλακκο (2015) και η ανάπτυξη εγκαταστάσεων ΑΠΕ ανά πενταετία μέχρι τα 850 MW.
H Διασύνδεση Βορείου Αιγαίου προβλέπει μία κύρια διασύνδεση, Χίου – Λέσβου με Εύβοια (KYT Αλιβερίου) και δύο επεκτάσεις αυτής, μία για τη διασύνδεση Ικαρίας – Σάμου από Χίο και μία για τη διασύνδεση της Λήμνου από Λέσβο. Προβλέπει τέλος διασύνδεση των νησιών Χίου – Λέσβου – Ικαρίας και Σάμου.
Η προτεινόμενη ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών αποτελεί αναμφίβολα ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που αναμένεται να λύσει οριστικά τα προβλήματα ηλεκτροδότησης που παρουσιάζονται αλλά και να βελτιώσει σημαντικά τη συνολική οικονομικότητα του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας. H ολοκλήρωση του σχεδίου θα δώσει τη δυνατότητα αξιοποίησης του πλούσιου δυναμικού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νησιά, συμβάλλοντας καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων της χώρας για μείωση των αέριων ρύπων με αέρια θερμοκηπίου και συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο κατ’ ελάχιστον σε 29% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας το 2020. Οι θετικές αυτές επιπτώσεις αποτελούν πρόσθετα οφέλη που δεν έχουν συνυπολογιστεί στην οικονομικότητα του σχεδίου διασύνδεσης.
