Μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το μέγεθος και η φύση των οικονομικών επιπτώσεων από τις φυσικές καταστροφές εξαρτάται από το είδος της καταστροφής. Για παράδειγμα, όταν καταστρέφονται οι υποδομές και απαιτείται ανοικοδόμηση, τότε παρατηρείται επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης μετά τη φυσική καταστροφή. Οπως παρατηρεί η ίδια σε μία πρόσφατη μελέτη της, οι «ευεργετικές» συνέπειες στην ανάπτυξη παρατηρήθηκαν σε 26 χώρες κατά τα έτη 1960-1979, οι οποίες υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές από σεισμούς. Και αυτό διότι απαιτείται ανοικοδόμηση και υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Δηλαδή δημιουργούνται οι συνθήκες για αύξηση των επενδύσεων. Κάτι αντίστοιχο παρατηρείται και στις οικονομίες που επλήγησαν από τσουνάμι (Ινδονησία).
Αλλες μελέτες έδειξαν ότι σε 35 περιπτώσεις φυσικών καταστροφών στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, στις 28 σημειώθηκε απότομη κάμψη της ανάπτυξης και αύξηση του ΑΕΠ ύστερα από δύο χρόνια.
Επίσης, οι συνέπειες μετά την καταστροφή εξαρτώνται από τη δομή της οικονομίας. Για παράδειγμα, οι τουριστικές χώρες που επλήγησαν, παρουσίασαν αύξηση του ΑΕΠ ένα χρόνο μετά, αλλά υποχώρηση τα επόμενα χρόνια, καθώς επλήγη σημαντικά ο τουρισμός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι μελέτες για την Καραϊβική για την περίοδο 1970-1997. Από αυτές προκύπτει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης επιταχύνθηκε ένα χρόνο μετά την καταστροφή, αλλά στη συνέχεια υποχώρησε σε χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα προ της καταστροφής. Από την άλλη πλευρά, ο πληθωρισμός μειώθηκε τα χρόνια που ακολούθησαν την καταστροφή. Ομως, επιδεινώθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου και τα δημοσιονομικά μεγέθη.
Οι συνέπειες
Οι επιπτώσεις από τις φυσικές καταστροφές στα διάφορα οικονομικά μεγέθη είναι οι εξής:
– Πρώτον, δημιουργούνται ισχυρές πιέσεις στον προϋπολογισμό. Οι συνέπειες στα δημοσιονομικά μεγέθη είναι περιορισμένες βραχυπρόθεσμες και πιο μεγάλες βραχυπρόθεσμα.
– Δεύτερον, γίνονται κακές επιλογές στην κατανομή των δημοσίων δαπανών.
– Τρίτον, οι πραγματικές συνέπειες (περιβαλλοντικές, οικονομικές κ.λπ.) στις πραγματικές τους διαστάσεις είναι φανερές ύστερα από 12 με 18 μήνες από την ημέρα του συμβάντος.
– Τέταρτον, οι πιο επίπονες συνέπειες είναι οι μακροπρόθεσμες, που πλήττουν κυρίως τον ρυθμό ανάπτυξης και το εισόδημα.
– Διαβάστε ενδεικτικές μελέτες για τις κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες των φυσικών καταστροφών στο www.kathimerini.gr, στην ενότητα «Μελέτες».