Το ασφαλιστικό αποτελεί την καρδιά του κοινωνικού κράτους και δεν λύεται με υπονοούμενα. Η εξαγγελία, για παράδειγμα, της ενοποίησης των Ταμείων δεν εξειδικεύεται στο πώς αυτή θα πραγματοποιηθεί. Ομως οι δυσκολίες βρίσκονται στους όρους ενοποίησης. Αρκεί να θυμηθούμε την πρόσφατη προσπάθεια ενοποίησης των επικουρικών ταμείων των τραπεζοϋπαλλήλων, που προκάλεσε κύματα απεργιών και δικαστικών διενέξεων.
Ολο το ασφαλιστικό σύστημα έχει δομηθεί σε μία αγορά εργασίας που στηριζόταν στη σύμβαση αορίστου χρόνου με πλήρη απασχόληση και με μειωμένη την κινητικότητα των εργαζομένων. Αγνοεί την επελθούσα διάσπαση της αγοράς εργασίας με τις νέες ανασφάλειες που δημιουργεί αυτή.
Για να επιτύχει η μεταρρύθμιση πρέπει να αποτελέσει μέρος μιας πιο σύνθετης προσέγγισης, που θα λαμβάνει υπόψη τους νέους στόχους της πολιτικής απασχόλησης, την ανάγκη κάλυψης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των ενταγμένων στη διά βίου κατάρτιση, του αυξημένου αριθμού προσώπων με κενά διαστήματα στον ενεργό βίο, τον πολλαπλασιασμό των μονογονεϊκών οικογενειών. Εφόσον η επαγγελματική κινητικότητα μεταξύ μισθωτής εργασίας και αυτοαπασχόλησης ή και αντίστροφα, αποτελεί καλώς ή κακώς ένα όλο και περισσότερο διαδεδομένο φαινόμενο, δεν μπορεί ένα σύγχρονο σύστημα να μη μεριμνά στοιχειωδώς για τη διασφάλιση σταθερών ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Από τη στιγμή μάλιστα που με την Πράσινη Βίβλο αναγνωρίζεται η ανάγκη συνδυασμού της ευελιξίας με την ασφάλεια, το σκέλος της ασφάλειας προϋποθέτει μια ρωμαλέα μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος που θα εξασφαλίζει τους αυξημένους κινδύνους από την ευελιξία της εργασίας.
* Ο κ. Ιωάννης Δ. Κουκιάδης είναι καθηγητής Νομικής στο ΑΠΘ.