Η θεσμοθέτηση κινήτρων για την παράταση στην εργασία μετά τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης, κατά τα πρότυπα άλλων χωρών. Η ανάπτυξη του τρίτου πυλώνα (της συμπληρωματικής ιδιωτικής σύνταξης). Ο επαναπροσδιορισμός του καθεστώτος ασφάλισης των βαρέων και ανθυγιεινών (που έχει εξαγγελθεί δεκάδες φορές). Η ενσωμάτωση του ΕΚΑΣ στην κατώτατη σύνταξη. Η επαναδιευθέτηση του ασφαλιστικού των Τραπεζών και οι ενοποιήσεις Ταμείων. Αυτά θα είναι τα πεδία στα οποία συγκεντρώνονται- έστω και χωρίς να διατυπώνεται ευθαρσώς- οι ελάχιστες προϋποθέσεις συναίνεσης των δύο μεγάλων κομμάτων για να ξεκινήσουν οι παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό την επόμενη ημέρα των εκλογών. Ομως τα μέτρα αυτά δεν μπορούν να αποτελέσουν λύση στο μείζον χρηματοδοτικό πρόβλημα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης κι επομένως δεν αποτελούν μεταρρύθμιση.
Εάν ευσταθούν οι πληροφορίες από την επιτροπή εμπειρογνωμόνων, για να καταστεί βιώσιμο το σύστημα σε βάθος 30ετίας, απαιτείται ετήσια χρηματοδότηση ύψους 4,8 δισ. ευρώ (αντίστοιχη με το 2% του αναθεωρημένου ΑΕΠ). Αυτή η τεράστια δαπάνη εξηγεί εν πολλοίς και την εκκωφαντική προεκλογική σιωπή των δύο μεγάλων κομμάτων.
Ομως ακόμη και στα αυτονόητα ζητήματα της ορθολογικής διαχείρισης των Ταμείων, ζητήματα στα οποία φαινομενικά μπορεί να υπάρξει μια ευρύτερη συναίνεση, κυριαρχεί πλήρης σύγχυση. Η πρόταση της Ν.Δ για ανάπτυξη του 3ου πυλώνα, αποδεικνύεται μη ρεαλιστική, για τους ασφαλισμένους, όσο παραμένει υποχρεωτική και δεσμευτική η υψηλή εισφορά στο Δημόσιο και δεν θεσμοθετούνται φοροαπαλλαγές.
Την επόμενη ημέρα των εκλογών είναι προφανές ότι το ασφαλιστικό θα ξεκινήσει και πάλι από μηδενική βάση. Εφόσον δεν υπάρξει εθνική συμφωνία θα αποτελέσει το πρώτο – μετά την ολοκλήρωση της υπόθεσης των ομολόγων- πεδίο πολιτικής και κοινωνικής αντιπαράθεσης. Αλλωστε, η υποτιθέμενη προεργασία δεν έγινε ούτε αυτήν την τριετία.
Ενοποίηση Ταμείων
Μελέτη ολοκληρωμένη δεν υπάρχει, ενώ στον αέρα κινδυνεύουν -να τιναχτούν και οι νομοθετικές ρυθμίσεις Παναγιωτόπουλου – Τσιτουρίδη για την ενοποίηση των τραπεζικών επικουρικών Ταμείων. Αιτία, η αντίδραση του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, το οποίο θεωρεί ασύμβατη με τις διεθνείς συμβάσεις την κατάλυση των σωματειακής μορφής Ταμείων.
Η παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωδικαστήριο για την άρση των ανισοτήτων στους όρους συνταξιοδότησης ανδρών – γυναικών στο Δημόσιο και ανετοιμότητα που επέδειξαν τα υπουργεία προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η εξέλιξη κάνει ακόμη πιο θολό το τοπίο.
Δέκα χρόνια μετά την έκθεση Σπράου κι ύστερα από τις αποπομπές (για διαφορετικούς λόγους) τριών υπουργών που κλήθηκαν να διαχειριστούν τα προβλήματα της κοινωνικής ασφάλισης, η ασφαλέστερη πρόβλεψη που μπορεί να κάνει κανείς στις συνθήκες ρευστότητας της προεκλογικής περιόδου, είναι μία ακόμη μετάθεση του προβλήματος με δραματικές επιπτώσεις για τους ασφαλισμένους και τα Ταμεία τους.