Του Βασιλη Ζηρα
Την κατάργηση του συνόλου ή τουλάχιστον ενός σημαντικού μέρους των 150 εντός και εκτός προϋπολογισμού ειδικών λογαριασμών που διαχειρίζονται διάφορα υπουργεία θα επιχειρήσει το υπουργείο Οικονομίας αρχής γενομένης από τον προϋπολογισμό του 2008.
Στόχος του υπουργού Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη που έχει κάνει τη σχετική εισήγηση στον πρωθυπουργό είναι η μεγαλύτερη διαφάνεια και ο αποτελεσματικότερος έλεγχος των δαπανών.
Σημειώνεται ότι το 2007 οι δαπάνες που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν μέσω των ειδικών λογαριασμών, κατά τη βούληση των αρμόδιων υπουργών, ανέρχονται σε 6,9 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, 4,2 δισ. μέσω λογαριασμών εντός και 2,7 δισ. μέσω λογαριασμών εκτός προϋπολογισμού.
Αν και το πρόβλημα διαφάνειας με τους συγκεκριμένους λογαριασμούς έχει επισημανθεί εδώ και πολλά χρόνια η λύση του είναι δύσκολη για δύο λόγους:
Πρώτον, λόγω των αντιδράσεων των υπουργών που δεν θέλουν να απολέσουν τη διαχείριση σημαντικών κονδυλίων και μάλιστα κατά το δοκούν.
Δεύτερον, επειδή το πρόβλημα των ειδικών λογαριασμών συνδέεται άμεσα με δύο εξίσου περίπλοκα θέματα τα όποια πρέπει να αντιμετωπιστούν παράλληλα:
Σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, στην επόμενη τριετία θα αντιμετωπιστούν ταυτόχρονα τρία θέματα που συνδέονται άμεσα μεταξύ τους:
1. Το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, πολλά από τα επιδόματα των οποίων χρηματοδοτούνται μέσω των ειδικών λογαριασμών.
2. Με τους φόρους υπέρ τρίτων που αποτελούν τα έσοδα αυτών των ειδικών λογαριασμών. Ετσι, η κατάργηση των ειδικών λογαριασμών θα πρέπει να γίνει παράλληλα με το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων και τη σταδιακή ενσωμάτωση διαφόρων επιδομάτων στο βασικό μισθό, καθώς και με την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων.
Η κατάργηση των εκτός προϋπολογισμού ειδικών λογαριασμών θα έχει και θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αφού οι περισσότεροι εξ αυτών είναι ισοσκελισμένοι ή πλεονασματικοί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των προϋπολογισμών από το 2002 και μετά, μέσω των ειδικών λογαριασμών πραγματοποιούνται δαπάνες που αντιστοιχούν με το 10% έως 13% των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού.
Παρά τη μείωση του αριθμού τους που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια εξακολουθούν και υπάρχουν οι εξής εντός προϋπολογισμού λογαριασμοί:
– «Ταμείων ανάπτυξης αεροδρομίων» (ξεχωριστοί για κάθε αεροδρόμιο),
– «Απολήψεων οδοιπορικών εξόδων δημοσίων υπαλλήλων»
– «Συγκέντρωσης των απολήψεων από την Ε.Ε. στο πλαίσιο της τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων του Γ΄ ΚΠΣ»
– «Καταθέσεων ΦΠΑ Περιφερειών»
– «Ειδικός λογαριασμός τελών διαδρομής που αποδίδονται από το Eurocontrol»,
– «Για την οργάνωση σεμιναρίων για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών»
– «Για την κατάθεση εισπράξεων για την απόκτηση αποδεικτικών ναυτικής ικανότητας»
Υπάρχουν ωστόσο και ειδικοί λογαριασμοί «εκτός Προϋπολογισμού» μέσω των οποίων θα πραγματοποιηθούν δαπάνες 2,7 δισ. ευρώ. Τα έσοδα αυτών των λογαριασμών δεν καταγράφονται στα τακτικά έσοδα.
Κωδικοί χωρίς διαχειριστικό έλεγχο
– Ερευνητικών κέντρων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
– ΕΛΚΕΑ των ΔΥΠΕ
– Α΄ Κοινωνικών Βοηθειών για κάθε νομό,
– ΟΠΑΠ για την ενίσχυση του αθλητισμού
πράσινου ταμείου ΕΤΕΡΠΣ
– επιδομάτων υπαλλήλων του ΠΕΧΩΔΕ (κυρίως στην ΓΔΔΕ),
– Προστασίας φορτοεκφορτωτών και λιμενεργατών
– ΛΑΦΚΑ
– Λογαριασμός αποκρατικοποιήσεων
– Για τη μεταφορά καυσίμων στις προβλημα τικές περιοχές της χώρας
– Μέτρων και σταθμών
– Αμισθων προξενείων
– Ταμείου λαϊκών αγορών
– Αρωγής ορφανών τέκνων προσωπικού υπουργείου Δημ. Τάξης
– Κεφαλαίου ναυτικής εκπαίδευσης
– Ειδικός λογαριασμός Βουλής
– Μαθητικής στήριξης
– Επιτροπής κατασκηνώσεων και φιλοξενίας
– Ειδικού τέλους ασφαλιστικών κινδύνων αερομεταφορών