Μερικές θέσεις κατάφερε να ανεβεί από πέρυσι μέχρι φέτος η Ελλάδα στις συνθήκες επιχειρηματικότητας, σύμφωνα με την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας «Επιχειρηματικότητα 2008», έστω και αν όλη η μεταρρυθμιστική προσπάθεια επικεντρώθηκε αποκλειστικά στο ζήτημα της φορολογίας.
Πρόκειται για μια ετήσια έκθεση αποτίμησης των επιχειρηματικών συνθηκών, της ευκολίας να στήσει κανείς και να λειτουργήσει μια επιχείρηση, με βάση δέκα κατηγορίες κριτηρίων: έναρξη εταιρείας, άδειες, προσλήψεις-απολύσεις εργαζομένων, μεταβίβαση ακινήτου, πρόσβαση στο δανεισμό, προστασία επενδυτών, πληρωμή φόρων, διασυνοριακό εμπόριο, εφαρμογή συμβάσεων, εκκαθάριση εταιρείας. Για λόγους σύγκρισης επιλέγεται ο τύπος της ΕΠΕ που δραστηριοποιείται στην πρωτεύουσα της κάθε χώρας. Αντίθετα η έκθεση δεν ασχολείται με όψεις όπως το μακροοικονομικό περιβάλλον, η νομισματική σταθερότητα, η υποδομές ή η εγκληματικότητα.
Η Ελλάδα ανέβηκε στην 100ή θέση από την 109η θέση πέρυσι ανάμεσα σε 178 χώρες (175 πέρυσι). Ωστόσο, παραμένει στη χειρότερη ανάμεσα στις 30 χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, από τα οποία τα τελευταία βρίσκονται αρκετές θέσεις ψηλότερα: στην 74η η Πολωνία, στην 57η η Τουρκία, στην 56η η Τσεχία και στην 53η η Ιταλία. Στην πρώτη τριάδα βρίσκονται σταθερά η Σιγκαπούρη, η Νέα Ζηλανδία και οι ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, για να ιδρυθεί μια ΕΠΕ στην Αθήνα χρειάζονται 38 ημέρες και 15 πιστοποιητικά και άδειες, σημαντικά κεφάλαια αλλά και μεγάλο χρηματικό κόστος. Στη Δανία και τη Σιγκαπούρη χρειάζονται 4-5 πιστοποιητικά και άδειες και 5-6 ημέρες. Για την αγορά ακινήτου χρειάζονται 23 ημέρες και 12 διαδικασίες, ενώ στη Σουηδία δύο ημέρες και μόλις μια πράξη. Συνολικά, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 152η θέση στον τομέα αυτό. Αντίθετα τα καταφέρνει συγκριτικά καλύτερα στις διαδικασίες κλεισίματος μιας ίδιας επιχείρησης και βρίσκεται στην 38η θέση. Χρειάζονται δύο χρόνια με κόστος το 9% της περιουσίας για να κλείσει μια επιχείρηση, ενώ οι πιστωτές καταφέρνουν να διασώσουν σχεδόν τα μισά χρήματά τους (44,9%), σύμφωνα πάντα με την εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 142η θέση στο θέμα της απασχόλησης από την 166η θέση που είχε πέρυσι. Δυσκολία στις προσλήψεις αλλά και τις απολύσεις, προστασία του εργαζόμενου με υψηλή αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης αλλά και του ωραρίου του. Ωστόσο, η εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας στηρίζεται αποκλειστικά στις προβλέψεις της νομοθεσίας και των συλλογικών συμβάσεων χωρίς να συνυπολογίζει την πραγματικότητα της μαύρης εργασίας, των εργαζομένων με δελτία παροχής και όχι με μισθολόγιο.
Χαμηλά βρίσκεται η χώρα μας και στο θέμα της προστασίας των επενδυτών, μόλις στην 158η θέση, με την έννοια των μετοχών της μειοψηφίας απέναντι σε αυτούς που ελέγχουν τη διοίκηση: ο βαθμός πληροφόρησης που έχουν για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας, οι νομικές ευθύνες που έχουν οι διοικήσεις απέναντι στους μετόχους και κατά πόσον μπορούν να βρουν οι δεύτεροι το «δίκιο» τους στα δικαστήρια κ.λπ.
Στις εισαγωγές-εξαγωγές καταλαμβάνει την 65η θέση, καλύτερη σε σχέση με τη συνολική βαθμολογία της χώρας αλλά πάντα κακή για τα δεδομένα των ανεπτυγμένων χωρών του ΟΟΣΑ στις οποίες ανήκει. Το γραφειοκρατικό κόστος για την εξαγωγή ενός κοντέινερ φτάνει τα 998 δολάρια και χρειάζονται 20 ημέρες και 5 έγγραφα, ενώ για την εισαγωγή χρειάζονται 1.245 δολάρια, 25 ημέρες και 6 έγγραφα. Για την εφαρμογή μιας σύμβασης που αρνείται το ένα μέρος να εκτελέσει όπως πρέπει, το άλλο μέρος θα χρειαστεί 819 ημέρες, 39 διαδικασίες και κόστος που φτάνει το 14,4% της απαίτησης. Η κατάσταση περιγράφεται αρκετά χειρότερη σε σχέση με την περυσινή εκτίμησης της Παγκόσμιας Τράπεζας (730 ημέρες, 22 διαδικασίες και 12,7% της απαίτησης). Στο θέμα της πληρωμής των φόρων τα πράγματα έχουν βελτιωθεί λόγω της μείωσης των συντελεστών φορολογίας και έτσι το σύνολο των φόρων που καταβάλλονται αντιστοιχεί πλέον στο 48,2% του μεικτού κέρδους από 60,2% πέρυσι. Εχουν αυξηθεί οι ώρες ανά έτος που δαπανώνται για τις σχετικές διαδικασίες από 204 σε 264, αλλά έχει μειωθεί ο αριθμός των πληρωμών που πρέπει να γίνουν από 33 σε 22 ανά έτος.
Πρωταθλητής των μεταρρυθμίσεων ήταν φέτος η Αίγυπτος καθώς ανέλαβε δράση για να βελτιώσει την κατάσταση στις πέντε από τις δέκα κατηγορίες κριτηρίων, ενώ άλλες χώρες προχώρησαν σε σημαντικές αλλαγές όπως η Κροατία, η Γκάνα, η FYROM, η Γεωργία, η Κολομβία, η Σαουδική Αραβία, η Κένυα, η Κίνα και η Βουλγαρία. Φέτος η Ανατολική Ευρώπη και η Κεντρική Ασία ξεπέρασαν την Ανατολική Ασία στη συνολική επίδοση των επιχειρηματικών συνθηκών, σύμφωνα με την έκθεση. «Η Ανατολική Ευρώπη έγινε μάρτυρας μιας έκρηξης της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων που συγκρίνεται με την ταχεία ανάπτυξη της Ανατολικής Ασίας στο παρελθόν», σημειώνει η Παγκόσμια Τράπεζα.