Στο 8,9% διαμορφώθηκε το ποσοστό ανεργίας το δεύτερο τρίμηνο του 2009, με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ) να καταγράφει 85.418 περισσότερους ανέργους σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008, όταν το ποσοστό ανεργίας είχε ανέλθει στο 7,2%. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της σημαντικής απώλειας θέσεων εργασίας στους κρίσιμους κλάδους των κατασκευών (32.700), του τουρισμού (10.700), της μεταποίησης (22.800) και του εμπορίου (4.400), ενώ είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι 190.302 άτομα, αναζητούν τουλάχιστον ένα χρόνο να δουλέψουν και δεν βρίσκουν (μακροχρόνια άνεργοι).
Η εκτόξευση της ανεργίας (συνολικά οι άνεργοι έφτασαν τους 442.563 στο δεύτερο τρίμηνο του έτους) είναι η σημαντικότερη συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην πραγματική οικονομία της Ελλάδας και αποδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται πλέον στη δίνη της κρίσης και ότι το αναπτυξιακό μοντέλο θα πρέπει να αλλάξει με πρωταρχικό στόχο τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ο περιορισμός της ανεργίας είναι ένα από τα κρισιμότερα «στοιχήματα» της νέας κυβέρνησης, καθώς όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι η αύξηση των ανέργων θα συνεχιστεί και το 2010.
Στο πρώτο εξάμηνο του έτους το ποσοστό ανεργίας έφτασε στο 9%, από 7,8% που ήταν στο ίδιο διάστημα του 2008. Στο πρώτο τρίμηνο του 2009 είχε φτάσει στο 9,3%, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΣΥΕ για το σύνολο του έτους, το ποσοστό ανεργίας θα κινηθεί μεταξύ του 9% και του 9,2%. Αυτό σημαίνει ότι στα δύο τελευταία τρίμηνα αναμένεται να καταγραφεί νέα αύξηση του ποσοστού ανεργίας.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετώπισαν οι εργαζόμενοι στους κλάδους του τουρισμού, των κατασκευών, της μεταποίησης και του εμπορίου. Πρόκειται για τους τομείς της οικονομίας που έχουν και τις περισσότερες δυσκολίες λόγω της οικονομικής κρίσης, κάτι το οποίο μεταφράζεται και σε μειωμένη απασχόληση.
Από τα στοιχεία της ΕΣΥΕ, προκύπτει ότι στον κλάδο του χονδρικού, λιανικού εμπορίου, επισκευής μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών ο αριθμός των απασχολούμενων στο δεύτερο τρίμηνο του 2009 μειώθηκε στους 828,2 χιλιάδες από 832,6 χιλιάδες που ήταν στο ίδιο διάστημα του 2008 και 837,2 που ήταν στο πρώτο τρίμηνο του 2009. Στη μεταποίηση, οι απασχολούμενοι το δεύτερο τρίμηνο του 2009 διαμορφώθηκαν στους 516 χιλιάδες από 529 χιλιάδες που ήταν στο πρώτο τρίμηνο του έτους και 528,8 χιλιάδες που ήταν στο δεύτερο τρίμηνο του 2008.
Στις υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης, οι απασχολούμενοι ανήλθαν στους 314,8 χιλιάδες στο δεύτερο φετινό τρίμηνο από 325,5 χιλιάδες που ήταν στο περυσινό δεύτερο τρίμηνο, ενώ στις κατασκευές ο αριθμός των απασχολούμενων διαμορφώθηκε στους 366,6 χιλιάδες κατά την περίοδο Απριλίου – Ιουνίου 2009, αισθητά λιγότεροι από του 399,3 χιλιάδες που δούλευαν στις κατασκευές το ίδιο διάστημα του 2008.
Επίσης, στο δεύτερο τρίμηνο του έτους από την ανεργία επλήγησαν περισσότερο οι νέοι και οι γυναίκες. Το ποσοστό ανεργίας στην ηλικιακή ομάδα 15 – 29 ετών διαμορφώθηκε στο 17,7%, ενώ των γυναικών ήταν 12,5%, όταν των αντρών έφτασε στο 6,3%. Σε ό,τι αφορά το επίπεδο εκπαίδευσης, το ποσοστό ανεργίας αυτών που δεν πήγαν καθόλου σχολείο έφθασε στο 13% και αυτών που έχουν απολυτήριο γυμνασίου 10,7%. Η περιφέρεια με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας ήταν η Δυτική Μακεδονία (12,3%) και ακολούθησαν το Νότιο Αιγαίο (11,7%) και η Ηπειρος (10,9%).
Το ποσοστό των «νέων ανέργων», δηλαδή όσων εισήλθαν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας αναζητώντας απασχόληση, ανήλθε στο 29,3% του συνόλου κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2009, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι (αυτοί που αναζητούσαν από 12 μήνες και άνω εργασία) αποτέλεσαν το 43% του συνόλου των ανέργων. Την ίδια ώρα το ποσοστό ανεργίας των ατόμων με ξένη υπηκοότητα ήταν μεγαλύτερο από το μέσο εθνικό και έφτασε στο 9,8% έναντι 9,2%.
Ο αριθμός των απασχολούμενων στο δεύτερο τρίμηνο του 2009, εκτιμάται ότι ανήλθε στα 4.531.914 άτομα, όμως, το ποσοστό μερικής απασχόλησης παρέμεινε χαμηλό, καθώς ανήλθε μόλις στο 6% των απασχολουμένων.