Η δημιουργία μιας αναπτυξιακής τράπεζας με κεφάλαια του Δημοσίου και των εμπορικών τραπεζών, η οποία θα χρηματοδοτεί την υλοποίηση έργων υποδομής, ώστε να ενισχυθεί η οικονομική δραστηριότητα χωρίς να επιβαρυνθεί υπέρμετρα το δημοσιονομικό έλλειμμα προτείνει ο υπουργός Οικονομίας Γ. Παπαθανασίου. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει πριν από την προκήρυξη των εκλογών είχε αρχίσει επαφές με μια τέτοιου τύπου τράπεζα, την KfW, που δραστηριοποιείται στη Γερμανία. Επίσης, ο κ. Παπαθανασίου τονίζει ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. προκειμένου κατά τις μεταβιβάσεις ακινήτων να πληρώνεται ο φόρος που αντιστοιχεί στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, αλλά στα συμβόλαια να αναγράφεται η πραγματική αξία, ώστε να περιοριστεί η φοροδιαφυγή και το μαύρο χρήμα στην οικοδομή.
– Ως κυβέρνηση τα προηγούμενα χρόνια δεν υλοποιήσατε τις δεσμεύσεις για δημοσιονομική εξυγίανση. Το 2007, πριν από την κρίση, η Ελλάδα είχε και πάλι υψηλό έλλειμμα. Γιατί να σας εμπιστευθούν τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι αγορές και οι ψηφοφόροι;
– Κληρονομήσαμε έλλειμμα 7,5% το 2004 και το μειώσαμε στο 2,8% το 2006. Το 2007 πράγματι το έλλειμμα ανήλθε στο 3,5%. Το έλλειμμα αυτό θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, αν δεν είχε μεσολαβήσει η κρίση. Αυτή είναι η αλήθεια. Ο πρωθυπουργός ζητάει τη νωπή λαϊκή εντολή, προκειμένου να λάβει μέτρα μείωσης του ελλείμματος την επόμενη μέρα. Δεν θυμάμαι στη μεταπολιτευτική μας ιστορία, πρωθυπουργό να πηγαίνει σε πρόωρες εκλογές και να ζητεί την ψήφο, για να πάρει δυσάρεστα μέτρα. Και πάντως δεν ζητεί νέα εντολή για να κάνει παροχές ύψους 10,7 δισ. ευρώ, όπως υπόσχεται ο κ. Παπανδρέου. Υπάρχει μια σαφής ποιοτική διαφορά στις δύο τοποθετήσεις. Και αυτό μπορεί ο καθένας να το αντιληφθεί αμέσως.
– Κι εσείς θα κληρονομήσετε στη νέα κυβέρνηση ένα έλλειμμα περίπου το ίδιο με αυτό που παραλάβατε.
– Η νέα κυβέρνηση, που πιστεύω ότι θα είναι η Νέα Δημοκρατία, αν υλοποιήσει τις πολιτικές που έχουμε εξαγγείλει θα έχει ένα έλλειμμα της τάξεως του 6% του ΑΕΠ από 5% που ήταν το 2008. Η αύξηση του ελλείμματος κατά μία ποσοστιαία μονάδα, λόγω της διεθνούς κρίσης είναι πολύ μικρότερη από την αντίστοιχη αύξηση στις χώρες της Ευρωζώνης. Αν αντιθέτως, όπως λέει το ΠΑΣΟΚ, ακυρώσει ή μεταθέσει χρονικά τις πολιτικές που υλοποιούμε, θα έχει να αντιμετωπίσει ένα σημαντικά μεγαλύτερο έλλειμμα. Καθαρές κουβέντες. Αν εφαρμοσθούν τα μέτρα μας, για να μειωθεί το έλλειμμα στο 3% τα επόμενα δύο με τρία χρόνια θα απαιτηθούν 7,5 δισ. ευρώ. Στην περίπτωση που εφαρμοσθούν οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ, τότε, για να μειωθεί το έλλειμμα, θα απαιτούν ποσά πολύ μεγαλύτερα των 7,5 δισ. ευρώ. Αυτή είναι η αλήθεια. Γι’ αυτό και ό,τι υπόσχεται ο κ. Παπανδρέου είναι δυστυχώς λόγια του αέρα.
Ωθηση στην οικονομία
– Επικρίνετε το ΠΑΣΟΚ επειδή θέλει να διαθέσει ένα πακέτο 10,7 δισ. ευρώ στην τετραετία για να ενισχύσει την οικονομική δραστηριότητα και την ανάπτυξη. Ποια είναι η δική σας εναλλακτική πρόταση;
– Η κυβέρνηση έδωσε μεγάλη αναπτυξιακή ώθηση στην οικονομία τα προηγούμενα χρόνια, με τα μεγάλα συγχρηματοδοτούμενα έργα, τα ΣΔΙΤ και το νέο αναπτυξιακό νόμο, που είναι κατά γενική ομολογία ο καλύτερος νόμος για τις επενδύσεις που είχε η χώρα μας. Και ετοιμάζει ένα ακόμα μεγαλύτερο αναπτυξιακό βήμα. Προετοιμάζει τη δημιουργία μιας Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, στα πρότυπα της γερμανικής τράπεζας KfW, που σκοπό έχει την υποστήριξη μεταξύ άλλων τη χρηματοδότηση έργων υποδομής. Ηδη συζητάμε με την KfW, τόσο για την μεταφορά τεχνογνωσίας, όσο και για ενδεχόμενη συμμετοχή της στην αντίστοιχη τράπεζα που θέλουμε να δημιουργήσουμε. Η Τράπεζα αυτή θα λειτουργεί με ιδιωτικά κριτήρια. Θα μπορούν να συμμετέχουν σε αυτή εκτός από το Δημόσιο και ελληνικές τράπεζες. Σκοπός της θα είναι να δανείζεται από την αγορά και να χρηματοδοτεί μεγάλα έργα υποδομών. Το αναπτυξιακό και δημοσιονομικό όφελος από μια τέτοια τομή θα είναι τεράστιο. Επιπλέον, προχωράμε στην απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, στην άρση του «καμποτάζ» για την ενίσχυση του τουρισμού κρουαζιέρας, στην περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσεων, στην ολοκλήρωση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, καθώς και στη συνέχιση των αποκρατικοποιήσεων και των στρατηγικών συμμαχιών.
Πρέπει να κάνουμε ρήξεις
– Η γραφειοκρατία και η διαφθορά πνίγουν την οικονομική και επενδυτική δραστηριότητα. Τι εμπόδισε την περίφημη επανίδρυση του κράτους;
– Η διαφθορά, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και στη γραφειοκρατία, είναι σαράκι της ελληνικής κοινωνίας των τελευταίων δεκαετιών. Πρέπει να κάνουμε ρήξεις, αν θέλουμε να δούμε αποτελέσματα. Εμείς επιλέξαμε ήπιες αλλαγές που, αν και βελτίωσαν την κατάσταση, δεν έλυσαν το πρόβλημα που εμφανίστηκε πιο έντονα με το ξέσπασμα της κρίσης. Θα ήθελα εδώ να επισημάνω, ότι κάθε παρέμβασή μας αντιμετώπισε λυσσαλέα αντίδραση από τα συμφέροντα που θίγονταν και από την αξιωματική αντιπολίτευση. Θα επικαλεστώ σαν παράδειγμα τη δυσκολία που αντιμετωπίσαμε στο υπουργείο όταν για να μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε έναν διευθυντή εφορίας, γιατί δεν έκανε καλά τη δουλειά του χρειάσθηκε να παρέμβω τρεις φορές προσωπικά και να περάσει ένας μήνας για να μετακινηθεί αυτός ο υπάλληλος σε άλλη εφορία. Δυστυχώς, αυτή η κατάσταση, όπου ο καθένας, εκμεταλλευόμενος τις διαδικασίες που του επιτρέπει η νομοθεσία, τη λειτουργία των υπηρεσιακών συμβουλίων, ακόμη και χρησιμοποιώντας προφάσεις περί ασθένειας, είναι σε θέση να μπλοκάρει ή να καθυστερεί κάθε απόφαση, πρέπει να αλλάξει. Παρ’ όλα αυτά όμως, εμείς έχουμε κάνει ουσιαστικά βήματα προόδου, όπως, το γεγονός ότι μέχρι το 2010, όλοι οι φορείς του Δημοσίου, οι ΟΤΑ, τα Ασφαλιστικά Ταμεία και Νοσοκομεία θα λειτουργούν με διπλογραφικό σύστημα, με Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και με Επιχειρησιακά Προγράμματα, είναι μια ποιοτική αλλαγή, η οποία επιτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο και καθιερώνει συνθήκες διαφάνειας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Μόνο με επιταγή η αγορά ακινήτου, στην πραγματική αξία το συμβόλαιο
– Παραλάβατε ένα διαλυμένο φοροεισπρακτικό μηχανισμό. Τι πρέπει να γίνει για την ανασυγκρότησή του;
– Δεν συμφωνώ ότι ο μηχανισμός ήταν σε διάλυση. Προβλήματα υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν. Προχωρήσαμε σε αλλαγές και καταφέραμε το πρώτο οκτάμηνο να αυξήσουμε τα πρόστιμα από πάσης φύσεως παραβάσεις κατά 9%. Εχουμε θέσει σε επιτήρηση τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης των διευθυντικών στελεχών είναι η αποτελεσματικότητά τους στην είσπραξη των δημοσίων εσόδων. Ταυτόχρονα, προωθούμε μια σειρά από τομές, οι οποίες όμως χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν. Μεταξύ άλλων: τη δημιουργία Ενιαίας Βάσης Δεδομένων για όλες τις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις κάθε πολίτη και επιχείρησης. Την ενοποίηση εισπρακτικών μηχανισμών για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Την εγκατάσταση συστήματος on line σύνδεσης των ταμειακών μηχανών και των μηχανισμών έκδοσης τιμολογίων όλων των επιχειρήσεων, με το υπουργείο Οικονομίας, έτσι ώστε να μπει οριστικό τέλος στο φαινόμενο των πλαστών τιμολογίων και της κλοπής ΦΠΑ. Την καθιέρωση τεκμηρίων διαβίωσης. Την αναμόρφωση του συστήματος αυτοτελούς φορολόγησης. Και βεβαίως, το νέο σύστημα είσπραξης βεβαιωθέντων χρεών, ώστε να έχουμε πρόσθετα έσοδα 1,8 δισ. ευρώ το 2009 και ακόμη περισσότερα τα επόμενα χρόνια. Αυτές όμως οι αλλαγές που θα έχουν μόνιμα οφέλη, απαιτούν χρόνο μέχρι να φανούν τα πλήρη αποτελέσματά τους.
– Υπάρχουν, όμως, θεσμοθετημένες στρεβλώσεις στο φορολογικό σύστημα που διευκολύνουν τη φοροδιαφυγή. Για παράδειγμα, η απόκλιση μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών τιμών στα ακίνητα.
– Εκτός από τις παραπάνω πολιτικές που μόλις σας είπα, μπορώ να σας αποκαλύψω ότι βρισκόμαστε σε συνεννόηση με την αρμόδια διεύθυνση ΦΠΑ της Ε.Ε., προκειμένου να βρούμε τρόπους για τη σταδιακή εμφάνιση του μαύρου χρήματος στη νόμιμη οικονομία κατά τη μεταβίβαση ακινήτων. Ολοι ξέρουμε ότι σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου, σχεδόν πάντα δηλώνεται η αντικειμενική αξία και κρύβεται το πραγματικό τίμημα. Η διαφορά μεταξύ της πραγματικής τιμής και της αναγραφόμενης στο συμβόλαιο δεν δηλώνεται και διακινείται αναγκαστικά και στη συνέχεια αδήλωτη. Ο πωλητής και ο αγοραστής του ακινήτου θα είχαν κάθε κίνητρο να δηλώνουν το πραγματικό τίμημα, αν ο φόρος υπολογιζόταν στην αντικειμενική αξία, ανεξάρτητα από την αξία που αναγράφεται στο συμβόλαιο. Αυτό στην πράξη θα σήμαινε ότι σιγά – σιγά το μαύρο χρήμα θα έμπαινε στη νόμιμη οικονομία και θα κάναμε ένα σημαντικό βήμα προόδου. Επιπλέον, όλες οι πληρωμές για αγοραπωλησίες ακινήτων θα γίνονται με τραπεζικές επιταγές, ώστε να αποφεύγονται οι εικονικές τιμές στα συμβόλαια.
– Είστε ικανοποιημένος από την ανταπόκριση των τραπεζών στην αντιμετώπιση της κρίσης;
– Οχι δεν είμαι. Οπως δεν είναι και κανένας υπουργός Οικονομίας σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Οι τράπεζες θα έπρεπε να κάνουν περισσότερα. Οχι γιατί είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα, αλλά γιατί ως επιχειρήσεις θα έπρεπε να βλέπουν ότι το συμφέρον τους και το συμφέρον της χώρας είναι να στηρίξουν τις επιχειρήσεις – πελάτες τους για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι η οικονομία να αρχίσει να αναπτύσσεται και πάλι. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση στήριξε τις επιχειρήσεις μέσω του ΤΕΜΠΜΕ, του ΕΣΠΑ και του νέου προγράμματος διευκόλυνσης της δανειοδότησης, ύψους 2 δισ. ευρώ.