Επιχειρηματικότητα στα φαρμακεία

Επιχειρηματικότητα στα φαρμακεία

3' 50" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μετά τις νέες ρυθμίσεις για την αγορά των χερσαίων οδικών μεταφορών, η κυβέρνηση προετοιμάζει μέτρα «για το άνοιγμα των υπόλοιπων κλειστών επαγγελμάτων». Μεταξύ αυτών και τα φαρμακεία. Πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (C-570 & C-571) θέτει ένα πλαίσιο στο ζήτημα, αφού διατηρεί τους πληθυσμιακούς και γεωγραφικούς περιορισμούς στην ίδρυση νέων φαρμακείων, διατηρώντας ταυτόχρονα στην ουσία και την αξία της άδειάς τους.

Από την άλλη, η υπόθεση του «φαρμακείου του Λαυρίου» αποκάλυψε περισσότερο μια σειρά στρεβλών κινήτρων των υφιστάμενων ρυθμίσεων που οδηγούν στη διαφθορά ορισμένους επίορκους ιατρούς και φαρμακοποιούς στην Ελλάδα.

Συνοπτικά, η σημερινή στρεβλή κατάσταση παρέχει τα εξής παράθυρα διαφθοράς:

Το συνταγολόγιο του ΙΚΑ μένει στον γιατρό. Ο γιατρός του ΙΚΑ έχει έτσι τα στοιχεία του ασθενούς, πράγμα που σημαίνει ότι έχει τη «δυνατότητα», εν αγνοία του ασθενούς, να συνταγογραφήσει φάρμακα βιομηχανιών με τις οποίες μπορεί να «συνεργάζεται» (και στη συνέχεια να δίνει τη συνταγή σε «συνεργαζόμενο» επίορκο φαρμακοποιό). Αυτό κυρίως συμφέρει να γίνεται για τα φάρμακα με μηδενική ή μειωμένη συμμετοχή του ασθενούς. Ετσι, σημειώνονται σήμερα ακόμη και περιπτώσεις όπου οι «ασθενείς» έχουν πεθάνει, ενώ το συνταγολόγιό τους ζει! Η υπερσυνταγογράφηση μέσω «συνεργασίας» ιατρών με φαρμακοβιομηχανίες ευνοείται και διά των ντίλερ (ιατρικοί επισκέπτες), οι οποίοι περιφέρονται σε ιατρούς, δημόσια νοσοκομεία, κέντρα υγείας και ιατρεία του ΙΚΑ, πράγμα το οποίο θα έπρεπε κανονικά να απαγορεύεται. Ακόμη, επειδή η συνταγογράφηση από τους ιατρούς δεν είναι συνήθως άμεσα πραγματοποιήσιμη λόγω καθυστέρησης των «ιατρικών ραντεβού» (με ευθύνη του κράτους), κάποιοι ασυνείδητοι φαρμακοποιοί κρατούν τα βιβλιάρια των ασφαλισμένων σκοπεύοντας στην υπερσυνταγογράφηση, με τη συνεργασία βέβαια κάποιων επίορκων ιατρών. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η, στην ουσία, χρεοκοπία των ασφαλιστικών ταμείων με επαχθείς επιπτώσεις στο Δημόσιο, στους ασφαλισμένους, στο σύνολο της κοινωνίας.

Επισημαίνεται επιπροσθέτως ότι στην Ελλάδα σήμερα οι τιμές των συνταγογραφούμενων φαρμάκων καθορίζονται από το κράτος (μ.ο. των τριών φθηνότερων ευρωπαϊκών κρατών). Εκπτώσεις έτσι δεν υπάρχουν στη βάση της αποδοτικότητας κάθε φαρμακείου, πράγμα το οποίο θα ωφελούσε σημαντικά τα ασφαλιστικά ταμεία. Ετσι, συμβαίνει το παράδοξο, η πολιτική απόφαση του εκάστοτε υπουργού να πλήττει τα ίδια τα οικονομικά του κράτους, πλήττοντας παράλληλα και τα καλύτερα και πιο αποδοτικά στην πράξη φαρμακεία.

Τι θα μπορούσε να γίνει για να αλλάξει η στρεβλή αυτή κατάσταση;

Εκτός φυσικά από την άμεση μηχανοργάνωση φαρμακείων και ιατρών, τους δειγματοληπτικούς ελέγχους και την άμεση αντικατάσταση του συνταγολογίου με την ηλεκτρονική κάρτα ασθενούς, πρέπει να γίνουν τα κάτωθι:

Συνταγογράφηση κατά προτίμηση της δραστικής ουσίας και όχι της εμπορικής ονομασίας φαρμάκου και εταιρείας, ώστε να επιλέγεται και η καλύτερη τιμή. Κατά τον τρόπο αυτό μπορεί να δίνεται αριθμός χαπιών κι όχι κουτιά εταιρειών τα οποία κατά κανόνα περιέχουν και χρεώνουν φυσικά περισσότερα χάπια (δόσεις) από αυτά που μπορεί να χρειάζεται ένας ασθενής. Αυτό μπορεί να υποχρεώσει τις εταιρείες να προσφέρουν το ίδιο φάρμακο σε διαφορετικές ποσότητες χαπιών σε διαφορετικού μεγέθους κουτιά, ή να προσφέρουν επιτέλους χαμηλές τιμές στα «generics». Ετσι, θα αποδυναμωθεί και ο ρόλος του ιατρικού επισκέπτη (ντίλερ) των εταιρειών, ενώ ταυτόχρονα θα περιοριστεί και η υπερκατανάλωση φαρμάκων, με τεράστια ωφέλεια στα ασφαλιστικά ταμεία. Ολα τα παραπάνω μπορούν να μειώσουν το κόστος των φαρμάκων άμεσα, να περιορίσουν δραστικά την -αχρείαστη- συνταγογράφηση και να κόψουν μαχαίρι τη διαφθορά στην αλυσίδα «φαρμακοποιός-ιατρός-φαρμακευτική εταιρεία». Φτάνει όμως αυτό; Οχι φυσικά.

Ο διαφανής ανταγωνισμός θα μπορούσε να ρίξει τις τιμές των φαρμάκων και στο επίπεδο του φαρμακείου, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα των υπηρεσιών, εφόσον οι ασφαλιστικοί οργανισμοί θα διαλέγουν να ψωνίζουν από τα φαρμακεία με τις καλύτερες τιμές! Τα μεγάλα, οργανωμένα, αποδοτικά φαρμακεία λοιπόν (θα) διέπονται από την επιχειρηματικότητα στο αυστηρό, βέβαια, πλαίσιο που ορίζουν οι κρατικές ρυθμίσεις. Μέσα σε τέτοια φαρμακεία πρέπει υποχρεωτικά από τον νόμο να εργάζονται φαρμακοποιοί, κι όχι στοίβες φτηνών ανειδίκευτων υπαλλήλων, οι οποίοι στην πράξη ενίοτε αντικαθιστούν εκ των πραγμάτων τον φαρμακοποιό στον πάγκο. Στους πάγκους φαρμάκου πρέπει να βρίσκονται μόνο φαρμακοποιοί και οι βοηθοί τους. Αυστηρά.

Οι χαμηλότερες τιμές/προσφορές προς τα ταμεία θα ευνοήσουν όλους. Τα ίδια τα αποδοτικά φαρμακεία, τα οικονομικά του κράτους, τα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και τους νέους φαρμακοποιούς, οι οποίοι θα βρουν επιτέλους θέση εργασίας. Ομως για να μπορέσουν να υπάρξουν μεγάλα αποδοτικά φαρμακεία, η αλλαγή που πρέπει να γίνει στον νόμο -πέρα από τη λειτουργία των φαρμακείων τα Σάββατα και την καθιέρωση επιτέλους ενιαίου, απελευθερωμένου ωραρίου-, είναι να επιτραπεί ιδιώτης ή Α.Ε. να κατέχει πλειοψηφικό ποσοστό του φαρμακείου/ων, πάντα υπό τις αυστηρές ρυθμίσεις του νόμου που θα εξασφαλίζουν τη διαχείριση των φαρμάκων μόνο από φαρμακοποιούς μέσα στα φαρμακεία. Οι νομοθέτες πρέπει να καταλάβουν ότι οι τιμές και τα περιθώρια κέρδους δεν μπορούν να καθορίζονται από την κυβέρνηση και ότι κανένας επιστήμονας, όσο καλός κι αν είναι στη θεραπεία της επιστήμης του, δεν είναι απαραίτητα και καλός επιχειρηματίας.

* Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή