Κρίσιμος θα είναι ο Ιανουάριος για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, στο σύνολό του. Οι εξελίξεις, ήδη από την πρώτη εβδομάδα του νέου έτους, αναμένονται σχεδόν καταιγιστικές. Αρχής γενομένης από την Τράπεζα Πειραιώς, αλλά και από τη Marfin. Κι αυτό γιατί κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου θα ολοκληρωθούν οι αυξήσεις κεφαλαίων τους, οι οποίες, ωστόσο, ατύχησαν ως προς τον χρόνο ανακοίνωσής τους. Οπως θα θυμούνται όσοι παρακολουθούν τις εγχώριες τραπεζικές εξελίξεις, και οι δύο δημοσιοποίησαν τις προθέσεις τους τον περασμένο Οκτώβριο, λίγα μόλις 24ωρα πριν ο πρωθυπουργός προαναγγείλει πρόωρες εθνικές εκλογές, στην περίπτωση που οι επικείμενες, τότε, αυτοδιοικητικές δεν ήταν ικανοποιητικές, από πλευράς αποτελέσματος, για το κυβερνών κόμμα.
Το γεγονός είχε ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, το spread των 10ετών ομολόγων να εκτοξευθεί στην περιοχή των 1.000 μονάδων, από τις 650 που ήταν τότε (και σήμερα ακόμα να κινείται πέριξ των 900), ο Γενικός Δείκτης στο Χρηματιστήριο να καταβαραθρωθεί και το κλίμα γενικώς να χαλάσει. Από τις διοικήσεις και των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων, ωστόσο, εκπέμπεται αισιοδοξία. Οτι δηλαδή το κλίμα θα φτιάξει κι άλλο και ότι οι αυξήσεις δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα. Θα φανεί. Αλλωστε, ο χρόνος πλέον μετράει αντίστροφα και για τις δύο περιπτώσεις, όπως αντίστροφα μετράει ο χρόνος και για το δεύτερο πανευρωπαϊκό στρες τεστ.
Η ΑΤΕ
Το γεγονός ότι η Αγροτική Τράπεζα θα τράβαγε τον δικό της δρόμο ήταν γνωστό από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Οι έχοντες πρόσβαση σε καλές ενδοκυβερνητικές πηγές είναι σε θέση να το επιβεβαιώσουν. Μπορούν επίσης να διευκρινίσουν ότι η απόφαση δεν ήταν κανενός υπουργού ή αρμόδιου κυβερνητικού παράγοντα, αλλά της τρόικας των ελεγκτών. Η «Κ» είχε προειδοποιήσει σχετικά, τουλάχιστον τρεις φορές, στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε. Ακόμη κι όταν από τις γνωστές-άγνωστες πηγές γινόταν η διαρροή περί της τριπλής συγχώνευσης. Οταν δηλαδή υποστηριζόταν ότι η ΑΤΕ, από κοινού με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, θα συγκροτούσαν τον από πολλούς αναμενόμενο ισχυρό κρατικό τραπεζικό βραχίονα.
Τελικώς, μόλις την περασμένη εβδομάδα, ανακοινώθηκε ότι το ΤΤ δεν θα συμμετάσχει στην τριπλή συμμαχία, αφού εντάσσεται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της κυβέρνησης. Επίσης, κανείς από το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών δεν επιβεβαιώνει τίποτα σχετικό με μια ενδεχόμενη κίνηση σύμπλευσης μεταξύ Αγροτικής και Παρακαταθηκών. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που η τρόικα έχει διαφορετική άποψη. Την οποία μάλιστα έχει φροντίσει να ξεκαθαρίσει όπου δει, στην Αθήνα, από τις αρχές φθινοπώρου. Επί τροχάδην, να επαναλάβουμε τι είχαν ζητήσει οι ελεγκτές για την ΑΤΕ:
1) Αρχικά να… κλείσει, αφού δεν αντιλαμβάνονταν τον λόγο ύπαρξής της. Χρειάσθηκε να δοθεί «μάχη» επ’ αυτού για να μεταπειστούν, όπερ κι εγένετο, αλλά για να γίνει αυτό απαίτησαν:
2) Να πουλήσει κάθε μη χρηματοπιστωτική της συμμετοχή, αφού δεν υπήρχε λόγος ύπαρξής της.
3) Να ρευστοποιήσει όλες τις ζημιογόνες συμμετοχές της, για προφανείς κι ευνόητους λόγους.
4) Ο,τι απομείνει από την ΑΤΕ να ενισχυθεί κεφαλαιακά και να συνεχίσει να λειτουργεί σε αυστηρά πλαίσια.
Κάπως έτσι φτάσαμε σήμερα στο «σημείο μηδέν». Οπου η ΑΤΕ θα πρέπει με κάθε τρόπο να αυξήσει το μετοχικό της κεφάλαιο, χωρίς όμως το ελληνικό δημόσιο να ασκήσει τα δικαιώματά του, ως βασικός μέτοχος, αφού κάτι τέτοιο απαγορεύεται από το Μνημόνιο. Η αρχική σκέψη ήταν την αποστολή αυτή να αναλάβει αντ’ αυτού το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Γι’ αυτό και αποφασίστηκε το «σπάσιμό» του. Ετσι το εμπορικό κομμάτι του, που θα μπορούσε «αύριο – μεθαύριο» να δέσει με την ΑΤΕ, σχεδιαζόταν να αναλάβει δράση και να βγάλει τους πάντες από τη δύσκολη θέση. Το θέμα όμως είναι πως ούτε αυτό το «τρικ», διότι περί αυτού πρόκειται, έχει πάρει μέχρι σήμερα το πράσινο φως από την τρόικα. Η οποία θα έχει άποψη κι επ’ αυτού. Μάλιστα, οι πληροφορίες που έρχονται από αυτή την πλευρά μόνο αισιόδοξες δεν είναι για την κατάληξη του εγχειρήματος. Και κάπως έτσι το όλο project βρίσκεται στη γνωστή του εκκρεμότητα.
Τα υπόλοιπα
Αντιθέτως, έχουν ξεκαθαρίσει μια σειρά από άλλα, τραπεζικού ενδιαφέροντος και πάλι, projects όπως, για παράδειγμα, αυτό που αφορά την πώληση του περίπου 20% της θυγατρικής τράπεζας της Εθνικής στην Τουρκία και συγκεκριμένα της Finansbank. Η ίδια η διοίκηση του ομίλου, προσφάτως, ανέβασε το προσδοκώμενο τίμημα από αυτή την εξέλιξη στο 1 – 1,2 δισ. ευρώ. Τα μισά από αυτά θα επανεπενδυθούν στην Τουρκία, με στόχο η εκεί τράπεζα να καταστεί παντελώς αυτόνομη στις σχέσεις της με τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου. Η διάθεση των μετοχών θα γίνει μέσα στον Ιανουάριο, με δημόσια πρόσκληση, αφού πρόθεση της διοίκησης της ΕΤΕ είναι το «πακέτο» να μην πάει σε έναν-δύο ενδιαφερόμενους, αλλά να διασπαρεί σε όσο το δυνατόν περισσότερους, μικρούς, νέους μετόχους. Κι εδώ ο λόγος είναι προφανής: στην Αιόλου δεν επιθυμούν έναν ισχυρό μέτοχο μειοψηφίας «στα πόδια» τους.
Μια αύξηση και μια πώληση
Ο Ιανουάριος θα είναι κομβικός μήνας και για την Εμπορική Τράπεζα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι κατά τη διάρκειά του ή το αργότερο μέχρι τον Φεβρουάριο θα ανακοινωθεί νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου από τους βασικούς της μετόχους της Credit Agricole. Θα είναι της τάξης του 1,2 δισ. ευρώ και θα είναι άλλη μια «ένεση» κεφαλαίου στην ελληνική θυγατρική τους, που θα προστεθεί στις τόσες πολλές της τελευταίας 10ετίας, με την ελπίδα ότι αυτή θα είναι η τελευταία. Τον Ιανουάριο, τέλος, θα ολοκληρωθεί και η πώληση του δικτύου της θυγατρικής της Eurobank Efg στην Πολωνία. Πρόκειται για μια κίνηση που γίνεται αποκλειστικά και μόνο για να ενισχυθούν τα κεφάλαια της τράπεζας. Η Πολωνία θεωρείται και είναι μια δυναμικά ανερχόμενη αγορά και υπό άλλες συνθήκες στο Μέγαρο Μποδοσάκη ούτε που θα σκέφτονταν να φύγουν από αυτήν. Η ανάγκη, όμως, για την ενίσχυση της ρευστότητας καθιστά περίπου απαραίτητη την κίνηση, η οποία θα ολοκληρωθεί τον ερχόμενο μήνα.