Ο χρόνος εξαντλείται για τη διάσωση της Ελλάδας και, πέρα από αυτήν, του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Η σημερινή έκτακτη σύνοδος κορυφής προβάλλει σαν τη στιγμή της Lehman Brothers. Αν οι ηγέτες της Ευρώπης δεν ελευθερώσουν την Ελλάδα από τις σημερινές μη βιώσιμες υποχρεώσεις εξυπηρέτησης του χρέους -μειώνοντας τα επιτόκια και επιμηκύνοντας τις λήξεις όσο το δυνατόν λιγότερο-, η αντίδραση της αγοράς για όλη την Ευρώπη μπορεί να είναι αυστηρή, αλλά και σφοδρή αν οι επενδυτές συμπεράνουν ότι κανένα ευρωπαϊκό δημόσιο χρέος δεν είναι ασφαλές από πτώχευση.
Αν η Ευρώπη είχε αντιμετωπίσει το ελληνικό πρόβλημα πριν από ενάμιση χρόνο, η κρίση προφανώς θα ήταν πιο συγκρατημένη και διαχειρίσιμη σήμερα. Θα έπρεπε να έχει υπογράψει ευρεία συμφωνία με την Αθήνα ανταλλάσσοντας τις μεταρρυθμίσεις με στόχο την ανάπτυξη με μακροπρόθεσμες εγγυήσεις και οικονομική βοήθεια. Αυτό, όμως, θα σήμαινε να πει στους φορολογούμενους στη Γερμανία και σε άλλες βορειοευρωπαϊκές χώρες ότι θα έπρεπε να χρηματοδοτήσουν μέρος του πακέτου στήριξης (όπως, ούτως ή άλλως, θα κάνουν). Και θα σήμαινε να παραδεχθεί ότι οι βαριά εκτεθειμένες γερμανικές και γαλλικές τράπεζες ίσως χρειαζόταν να ανακεφαλαιοποιηθούν με δαπάνες των φορολογουμένων.
Αντιθέτως, οι ηγέτες της Ε.Ε. επέβαλαν στην Ελλάδα συνθήκες σκληρής λιτότητας, που έπνιξαν την ανάπτυξη. Δάνεισαν χρήματα που αρκούσαν απλώς για να συνεχίσει να πληρώνει τους δανειστές της, ενώ ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ της εκτινάχθηκε. Με χαμηλότερα επιτόκια, επιμήκυνση του χρόνου ωρίμανσης και την υπόσχεση μακροπρόθεσμης στήριξης από την Ευρώπη, η Ελλάδα μπορεί να είχε μία ευκαιρία, ή τουλάχιστον αρκετό χρόνο να διαπραγματευθεί μια λύση με τους πιστωτές της.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, υποστηρίζει ότι οι τραπεζικοί πιστωτές πρέπει πρώτα να συμφωνήσουν σε μερική διαγραφή των δανείων τους στην Ελλάδα. Αυτό σίγουρα θα ήταν δίκαιο. Ομως, δεν υπάρχει χρόνος τώρα. Οι απαιτήσεις της ωθούν τους ιδιώτες πιστωτές στην έξοδο, εκτινάσσοντας τα επιτόκια ακόμα πιο υψηλά και εμποδίζοντας κάθε λύση. Ο Γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, έχει ταχθεί υπέρ της ανταλλαγής μέρους του ελληνικού χρέους που κατέχουν γαλλικές τράπεζες με άλλο, μεταγενέστερης ωρίμανσης. Αυτό προσφέρει κάποια διευκόλυνση στις γαλλικές τράπεζες αλλά όχι και στην Ελλάδα, και οι οίκοι αξιολόγησης προφανώς θα το χαρακτήριζαν μερική πτώχευση. Τίποτε από αυτά δεν αντιμετωπίζει το θεμελιώδες πρόβλημα ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πληρώσει χωρίς χαμηλότερα επιτόκια και ταχύτερη ανάπτυξη.
Η πρώτη και πιθανόν άμεση επίπτωση μιας αποτυχημένης συνόδου θα μπορούσε να είναι μια άτακτη και καταστροφική στάση πληρωμών. Το ωστικό κύμα θα εξαπλωνόταν στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία, καθώς οι πιστωτές θα συμπέραιναν πως, αν η Ελλάδα μπορεί να κηρύξει στάση πληρωμών, το ίδιο μπορούν και οι άλλες χώρες. Ισπανία και Ιταλία δεν θα έμεναν αλώβητες. Σημασία έχει να επιλέξει η Ευρώπη μια λύση με χαμηλότερο κόστος εξυπηρέτησης χρέους, μακροβιότερες περιόδους αποπληρωμής και μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης. Τέτοια λύση δεν είναι δυνατή αν η καγκελάριος Μέρκελ δεν κάνει πίσω από την παράλογη επιμονή της να επωμισθούν οι τράπεζες μέρος του κόστους της όποιας αναδιάρθρωσης χρέους.