Φόβοι για διατήρηση του ελλείμματος στο 10% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του έτους εκφράζουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών και παράγοντες της αγοράς. Η βαθύτερη ύφεση της ελληνικής οικονομίας, που σύμφωνα με το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) θα φθάσει το 4,43% του ΑΕΠ, σε συνδυασμό με την υστέρηση στα δημόσια έσοδα και την υπέρβαση των δαπανών, δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στο οικονομικό επιτελείο, που καλείται πλέον να λάβει νέα μέτρα στα τέλη του φθινοπώρου. Δεν αποκλείεται και η νέα δανειακή σύμβαση με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ για το πακέτο των 109 δισ. ευρώ να έχει ως προϋπόθεση τη λήψη νέων σκληρών φορολογικών μέτρων και περιορισμό των δαπανών, προκειμένου έως το 2014 να έχει μειωθεί το έλλειμμα σε επίπεδα κάτω του 3% του ΑΕΠ.
Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη του ΚΕΠΕ για την υποχώρηση του ΑΕΠ είναι κατά 1,4 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερη σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού και κατά μισή ποσοστιαία μονάδα υψηλότερη σε σύγκριση με το 3,9%, που αποτελεί η τελευταία εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η εκτίμηση για το πραγματικό ΑΕΠ (-4,43%) είναι δυσμενέστερη από την αντίστοιχη πρόβλεψη του Απριλίου (4,12%). Οι προβλέψεις αυτές θα έχουν αντίκτυπο στις εισπράξεις του Δημοσίου, κυρίως των έμμεσων φόρων. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας και Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης θα συρρικνωθούν, οδηγώντας την πολιτική ηγεσία στην εύρεση μέτρων ισοδύναμου αποτελέσματος με αυτά που είχαν προϋπολογισθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του εξαμήνου, η «μαύρη τρύπα» του προϋπολογισμού έχει ξεπεράσει τα 4,5 δισ. ευρώ, συνεπεία της τεράστιας υστέρησης στα δημόσια έσοδα (3,2 δισ. ευρώ) και του εκτροχιασμού των δαπανών κατά 1,3 δισ, ευρώ.
Πλέον, για να εκτελεστεί ο προϋπολογισμός, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να εισπράξει πρόσθετους φόρους ύψους 33,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Αυτό σημαίνει ότι από τον τρέχοντα μήνα και μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να εισπράττονται κατά μέσον όρο 5,6 δισ. ευρώ μηνιαίως. Βέβαια, κανένα μήνα το ελληνικό Δημόσιο, πλην του Ιανουαρίου, όταν εισέπραξε 5,1 δισ. ευρώ, δεν κατάφερε να πιάσει τον στόχο που είχε τεθεί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, στο πρώτο εξάμηνο του έτους:
1. Οι εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων είναι μειωμένες κατά 18,7% λόγω των μειωμένων εισπράξεων από την παρακράτηση φόρου στους μισθούς και στις συντάξεις, τις αυξημένες επιστροφές φόρου, την εφαρμογή της νέας φορολογικής κλίμακας και την αύξηση της ανεργίας.
2. Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης είναι μειωμένα κατά 22% παρά τις αυξήσεις των φόρων.
3. Οι εισπράξεις από τον ΕΦΚ των καυσίμων έχουν μειωθεί κατά 18,17%.
Σχετικά με τις πρωτογενείς δαπάνες, αυτές υπερέβησαν τον στόχο κατά 1,7 δισ. ευρώ. Οι πρωτογενείς δαπάνες είναι αυξημένες λόγω κυρίως των αυξημένων επιχορηγήσεων που δόθηκαν στα ασφαλιστικά ταμεία (κυρίως στον ΟΓΑ και στο ΙΚΑ), εξαιτίας της μείωσης των εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές, στον ΟΑΕΔ για την καταβολή επιδομάτων ανεργίας και στα νοσοκομεία για την πληρωμή των προμηθευτών τους.
Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:
– Στις αυξημένες δαπάνες για τόκους κατά 1.277 εκατ. ευρώ.
– Στις αυξημένες επιχορηγήσεις στα ασφαλιστικά ταμεία εξαιτίας της μείωσης των εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές κατά 1.280 εκατ.
– Στον ΟΑΕΔ για την καταβολή επιδομάτων ανεργίας κατά 348 εκατ.
– Στα νοσοκομεία κατά 935 εκατ.
Σημειώνεται ότι το ΙΚΑ έχει λάβει το 91% της επιχορήγησης, το Ταμείο Ελευθέρων Επαγγελματιών το 79%, ενώ ο ΟΑΕΔ το 96%. Το γεγονός αυτό αναγκάζει το υπουργείο Οικονομικών να σχεδιάζει νέα χρηματοδότηση για το ΙΚΑ και το Ταμείο Ελευθέρων Επαγγελματιών και γι’ αυτό η τρόικα ζητεί πλέον να μπουν επόπτες σε όλα τα υπουργεία προκειμένου να ελέγχονται οι δημόσιες δαπάνες.