Ο ερχόμενος Σεπτέμβριος θα είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες μήνες για το εγχώριο τραπεζικό, και όχι μόνο, σύστημα. Πέραν όλων των άλλων εξελίξεων, που λίγο ώς πολύ έχουν δρομολογηθεί, μόλις τώρα γίνεται γνωστό ότι αρχές φθινοπώρου φτάνει στην Ελλάδα κλιμάκιο στελεχών της BlackRock Solutions προκειμένου να διενεργήσει ενδελεχείς ελέγχους στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια. Ο στόχος είναι σαφής: να υπάρξει ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με την κατάστασή τους και ειδικότερα αναφορικά με το ποσοστό των επισφαλειών τους.
Η BlackRock έρχεται κατόπιν πρόσκλησης της Τραπέζης της Ελλάδος. Είχε προηγηθεί η σύνταξη μιας short list με εταιρείες του χώρου που αναπτύσσουν παρόμοια δραστηριότητα παγκοσμίως και επελέγη, ενδεχομένως για έναν επιπλέον -πέραν των προφανών- λόγο: Είχε φέρει σε πέρας, με μεγάλη επιτυχία, την ίδια αποστολή στην Ιρλανδία, με τις εκεί τράπεζες. Οπως είναι φυσικό, το αποτέλεσμα του project αναμένεται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Η έλευση της BlackRock, όμως, δεν θα είναι το μοναδικό μέλημα των ελληνικών τραπεζών τους προσεχείς μήνες. Οι πληροφορίες επιμένουν ότι όλα τα πιθανά σενάρια για την επόμενη μέρα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος μελετώνται τα τελευταία 24ωρα από τα επιτελεία των εγχώριων τραπεζικών ομίλων. Τα μέτωπα που καλούνται να διαχειριστούν, πολλά και όλα κρίσιμα. Από αυτό της εθελοντικής συμμετοχής στο πρόγραμμα επαναγοράς παλιών ομολόγων έως εκείνο της περαιτέρω κεφαλαιακής τους θωράκισης, που αναμένεται να θέσει -για μια ακόμα φορά- επί τάπητος ένα ζήτημα ταμπού των τελευταίων ετών: αυτό της συγκέντρωσης του κλάδου.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της συμμετοχής στο roll over, οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, οι περισσότερες τράπεζες δεν αντιμετωπίζουν θέμα μη συμμετοχής.
Οι εξαιρέσεις
Καταρχήν, η MarfiPopular Bank, από την οποία διευκρινίζεται ότι «αν προηγουμένως δεν μας εξηγήσουν επακριβώς τι επιπτώσεις θα επιφέρει στην τράπεζα η συμμετοχή στο project, δεν μπορούμε να αποφασίσουμε αν πρέπει να δηλώσουμε παρόντες ή όχι». Τις διευκρινίσεις θα δώσει το IIF. Εως τότε η Μarfiθα παραμένει ουδέτερη. Πιο σύνθετη είναι η κατάσταση αναφορικά με τη συμμετοχή της Αγροτικής. Συγκεκριμένα, από κορυφαία στελέχη της υπενθυμίζεται με νόημα ότι «η ΑΤΕ δεν είναι μέλος του IIF, οπότε δεν μπορεί να διαπραγματεύεται για λογαριασμό μας». Από εκεί κι έπειτα, εξηγείται ότι «η τράπεζα για την περίοδο 2011 – 2013 υλοποιεί ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και κατά συνέπεια δεν μπορεί να συμμετάσχει σε κανένα πρόγραμμα που θα μπορούσε να το αλλάξει». Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το ελληνικό Δημόσιο καθ’ όλο το συγκεκριμένο διάστημα έχει την υποχρέωση να καταβάλλει το σύνολο των απωλειών που θα έχει η ΑΤΕ από το ομολογιακό της χαρτοφυλάκιο. Σε ό,τι αφορά, τέλος, το διάστημα 2014 – 2020 η Αγροτική θα πράξει κατά το δοκούν και σε κάθε περίπτωση σε άμεση συνεννόηση με τον εκπρόσωπο του βασικού της μετόχου, δηλαδή τον υπουργό Οικονομικών. «Αυτός είναι που θα πάρει την τελική απόφαση» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τέλος, πληροφορίες αναφέρουν ότι την προοπτική της συμμετοχής ή όχι στο project εξετάζουν στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, χωρίς, προς το παρόν τουλάχιστον, να έχουν λάβει τις τελικές τους αποφάσεις. Παρ’ όλα αυτά, θεωρείται θέμα χρόνου για να γίνει κάτι τέτοιο, είτε προς τη μια είτε προς την άλλη κατεύθυνση. Εν προκειμένω, ρόλο παίζει το γεγονός ότι η τράπεζα ανήκει στον δημόσιο τομέα.
Οι συγχωνεύσεις και τα άλλα ενδεχόμενα
Σε αυτήν τη φάση, αυτό το οποίο γίνεται είναι μια ανάλυση των αποτελεσμάτων του τελευταίου στρες τεστ, που μπορεί να ήταν ικανοποιητικά, ωστόσο το σίγουρο είναι ότι δεν ήταν και εντελώς ανέφελα. Ο ανταγωνισμός άλλωστε το συνηθίζει αυτό: πρώτα κοιτάζει τα αποτελέσματα των άλλων. Το γεγονός ότι το εγχώριο σύστημα άντεξε είναι παρηγορητικό. Το ότι έχει ανάγκη στήριξης όμως είναι σχεδόν… δαρβινικό. Αν υποτεθεί ότι λύση είναι η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, τότε θα πρέπει να συνυπολογισθούν δύο βασικές παράμετροι. Η πρώτη έχει να κάνει με την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κεφαλαιαγορά αυτή τη στιγμή. Η δεύτερη έχει να κάνει με τον χρόνο που θα απαιτηθεί γι’ αυτήν τη διαδικασία. Τουλάχιστον 3 με 4 μήνες. Σε ό, τι αφορά τη λύση των συγχωνεύσεων, έχει επίσης πολλές αδυναμίες, ωστόσο διατηρεί μια προοπτική. Και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό σε περιόδους όπως αυτή που διανύουμε. Η αλήθεια είναι ότι το σενάριο αυτό εξετάστηκε και συζητήθηκε αρκούντως το τελευταίο διάστημα. Η απόπειρα προσέγγισης της Εθνικής με την Alpha έχει επισημοποιηθεί. Η άλλη, που αφορά την προσπάθεια σύμπλευσης της Alpha με τη Eurobank Efg συνιστα κοινό μυστικό. Ωστόσο, φέρεται να εξετάζονταν έως και προ μηνός.