Πέντε μέρες προτού το Δημόσιο αποπληρώσει υποχρεώσεις του ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ, μέσω αναλήψεων που θα κάνει από το εγχώριο πιστωτικό σύστημα, καμία από τις ελληνικές τράπεζες δεν είχε κάνει αίτηση στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) για την άντληση ρευστότητας μέσω του χρηματοδοτικού εργαλείου Emergency Liquidity Assistance (ΕLΑ).
Το γεγονός ότι το Δημόσιο καλείται σήμερα να αποπληρώσει περί τα 2 δισ. ευρώ για τόκους και την ερχόμενη Δευτέρα, άλλα, περίπου, 8 δισ. ευρώ για τις λήξεις ομολόγων, αναμένεται να στερήσει αντίστοιχου ύψους ρευστότητα από τις ελληνικές τράπεζες.
Ετσι, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι για να καλύψουν αυτήν την περιστασιακή απώλεια ρευστότητας, οι τράπεζες θα απευθυνθούν στην ΤτΕ για να ενεργοποιηθεί το ΕLΑ.
Ο μηχανισμός, δηλαδή, που υπάρχει ακριβώς για τέτοιες περιπτώσεις και έχει χρησιμοποιηθεί και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Εκτός από την Ιρλανδία, που με τον τρόπο αυτό έχει στηρίξει το τραπεζικό της σύστημα, το ELA έχει ενεργοποιηθεί και στο Βέλγιο και στη Γερμανία. Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν σχετικά αιτήματα ελληνικών τραπεζών ακόμα και σήμερα, ή την ερχόμενη Δευτέρα. Αλλωστε, η διαδικασία είναι αρκετά απλή. Η Τράπεζα της Ελλάδος (όπως και κάθε κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης) έχει τη δυνατότητα να παράσχει ρευστότητα στις εμπορικές τράπεζες -βάσει νόμου- ανά πάσα ώρα και στιγμή αυτό χρειαστεί και χωρίς κάποιο συγκεκριμένο ποσοτικό όριο.
Μάλιστα, από τη στιγμή που μία τράπεζα θα αιτηθεί την ενεργοποίηση του ELA, η ΤτΕ μπορεί να της παράσχει ρευστότητα αυθημερόν. Το ύψος της ρευστότητας που θα αντλήσει κάθε τράπεζα εξαρτάται από το ύψος των εγγυήσεων (collateral) που θα παράσχει η ίδια.
Πάντως, η ενεργοποίηση του ELA είναι ένα μόνο από τα ζητήματα που απασχολούν αυτή την περίοδο το οικονομικό επιτελείο και την τρόικα. Τεχνικά κλιμάκια της τελευταίας βρίσκονται τις τελευταίες μέρες στην ΤτΕ και έχουν επαφές με υπηρεσιακούς παράγοντες, ενώ έχουν ξεκινήσει και οι διεργασίες της BlackRock για την καταγραφή της οικονομικής κατάστασης των ελληνικών τραπεζών. Επίσης, χθες, ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλος είχε για μία ακόμα μέρα συνάντηση με τον διοικητή της ΤτΕ, κ. Γ. Προβόπουλο, για όλα τα ζητήματα σχετικά με το τραπεζικό σύστημα, ενώ χθες συμμετείχε και ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Απ. Ταμβακάκης.
Ολα αυτά, προοιωνίζονται αλλαγές στο τραπεζικό τοπίο μέσα στους επόμενους 3 με 4 μήνες. Καθοριστικό ρόλο θα διαδραματίσει η συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στο νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα (PSI). Δεν είναι τυχαίο ότι τρόικα και κυβέρνηση συμφώνησαν την ενίσχυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) με επιπλέον 20 δισ. ευρώ.
Εκτιμάται ότι το ποσό αυτό (σε συνδυασμό με τα 10 δισ. ευρώ που ήδη προβλέπονται για το ΤΧΣ) θα απαιτηθεί σε μεγάλο βαθμό για την κάλυψη των κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών μετά τη συμμετοχή τους στο PSI. Υπενθυμίζεται, ότι εκτός από την κεφαλαιακή ενίσχυση του ΤΧΣ, κατά την τελευταία της επίσκεψη στην Αθήνα, η τρόικα συμφώνησε με την κυβέρνηση και την ΤτΕ στην προώθηση αλλαγών και επί του ρόλου του ΤΧΣ, ώστε να γίνει πιο ισχυρό.