Τη Δευτέρα 3 Οκτωβρίου ή το αργότερο μια εβδομάδα μετά, στις 10 του μήνα θα ανοίξει το βιβλίο προσφορών για το rollover, δηλαδή την ανταλλαγή ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους ιδιώτες επενδυτές και λήγουν έως το 2020, με νέα μεγαλύτερης διάρκειας.
Αυτή είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, από πηγές προσκείμενες στη διαδικασία, το χρονοδιάγραμμα στο οποίο καταλήγει ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους για την τελική και πιο κρίσιμη φάση του σχεδίου συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα.
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος έστειλε την Πέμπτη τη διερευνητική επιστολή (letter of inquire) με την οποία ζητεί από τους επενδυτές να απαντήσουν έως τις 9 Σεπτεμβρίου εάν προτίθενται να συμμετάσχουν στη διαδικασία ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων. Η επιστολή απευθύνεται στους κατόχους ελληνικών ομολόγων που δραστηριοποιούνται σε ρυθμιζόμενες αγορές (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, επενδυτικά χαρτοφυλάκια και ασφαλιστικά ταμεία) εξήντα χωρών και θα φτάσει σε αυτούς μέσω των υπουργείων Οικονομικών, τα οποία θα τη μεταβιβάσουν στις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές (κεντρικές τράπεζες, Επιτροπές κεφαλαιαγοράς κ.λπ.).
Αυτές θα έρθουν σε επαφή με τους ιδιωτικούς φορείς που διακρατούν ελληνικά ομόλογα και θα συγκεντρώσουν τα στοιχεία, δηλαδή τον όγκο των ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους και το πόσα εξ αυτών θα διαθέσουν για το rollover.
Τα συγκεντρωτικά στοιχεία θα επιστρέψουν μέσω της ίδιας διαδικασίας στην Ελλάδα. Οπως σημειώνεται η κάθε εθνική ρυθμιστική αρχή θα δώσει συνολικά στοιχεία στην Ελλάδα και όχι αναλυτικά (ανά τράπεζα, ασφαλιστική, fund κ.λπ.) προκειμένου να διαφυλαχθεί η μυστικότητα. Η πρόσκληση προς τους επενδυτές είναι έτσι διατυπωμένη ώστε να ασκήσει πίεση να συμμετάσχουν, αφήνοντας ωστόσο περιθώρια ελιγμών στην ελληνική πλευρά και την Ευρωζώνη για την περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος της συμμετοχής.
Ετσι, καθίσταται σαφές ότι εάν δεν διατεθούν προς ανταλλαγή το 90% των ομολόγων που λήγουν έως το 2014 και το 2020, τότε είναι ανοικτό το ενδεχόμενο να ακυρωθεί συνολικά το νέο πρόγραμμα βοήθειας προς τη χώρα. «Σε αυτή την περίπτωση θα χάσετε πολύ περισσότερα» είναι το μήνυμα πίσω από την προσεκτική διατύπωση της επιστολής: «Η Ελλάδα δεν θα προχωρήσει μερικώς στη συναλλαγή που περιγράφεται στην παρούσα επιστολή, εάν ύστερα από συνεννόηση με τον επίσημο τομέα (σ.σ.: Ευρωζώνη, ΔΝΤ) διαπιστωθεί ότι η συνολική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών και του χρέους δεν επαρκεί για να επιτρέψει στον επίσημο τομέα να υποστηρίξει το νέο πολυετές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα, που ανακοινώθηκε στις 21 Ιουλίου 2011», αναφέρεται. Σύμφωνα με το IIF, η πρόθεση συμμετοχής ανέρχεται σε 60% – 70%.
Δύο εβδομάδες
Εάν με βάση τις απαντήσεις που θα έχει έως τις 9 Σεπτεμβρίου, η συμμετοχή ιδιωτών κριθεί ικανοποιητική, στις 3 ή στις 10 Οκτωβρίου θα ξεκινήσει η διαδικασία επίσημης κατάθεσης προσφορών για ανταλλαγή. Αυτή η διαδικασία θα διαρκέσει δύο εβδομάδες. Στο τέλος αυτών των 15 ημερών και εάν έχει συγκεντρωθεί το 90% των ομολόγων, η Ελλάδα θα ανακοινώσει ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία και θα γίνει η ανταλλαγή.
Την ίδια ημέρα, οι οίκοι αξιολόγησης θα υποβαθμίσουν τη χώρα στην κατηγορία επιλεκτικής χρεοκοπίας, για να την αναβαθμίσουν πιθανότατα μερικές ημέρες αργότερα, όταν θα αξιολογήσουν τα νέα ομόλογα. Ταυτόχρονα θα ανοίξει ο δρόμος για την παροχή της νέας βοήθειας από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ, προς το οποίο θα υποβληθεί σχετικό αίτημα. Υπό την αίρεση, φυσικά, ότι θα κλείσουν και τα υπόλοιπα εκκρεμή ζητήματα, όπως το θέμα των εγγυήσεων.