Η Ελλάς οδεύει προς την κρισιμότερη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων δεκαετιών, και μέγα μέρος των πολιτικών διεργασιών διεξάγεται σαν να μην άλλαξε τίποτε την τελευταία διετία. Η εικόνα βουλευτών να διαγκωνίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή της λειτουργίας του Κοινοβουλίου για την προάσπιση των οικονομικών προνομίων των κοινοβουλευτικών κομμάτων και την προώθηση τροπολογιών υπονομευτικών των μεταρρυθμίσεων και εξυπηρετικών της πελατειοκρατίας, είναι τουλάχιστον αποκαρδιωτική και ενδεικτική της αποστάσεως που τους χωρίζει από την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα. Το περιεχόμενο της προεκλογικής αντιπαραθέσεως πόρρω απέχει επίσης του διαλόγου για τη δίκαιη κατανομή του κόστους της προσαρμογής μεταξύ προνομιούχων και μη. Τα περισσότερα κόμματα πλειοδοτούν στη δαιμονοποίηση των ξένων, τη συνωμοσιολογική προσέγγιση της οικονομικής κρίσεως και στην επιμελή αποφυγή κάθε αυτοκριτικής και αναστοχασμού για τις συλλογικές αστοχίες των τελευταίων δεκαετιών.
Εντυπωσιακή είναι και η πτώση της ποιότητος του πολιτικού προσωπικού σε τραγική αναντιστοιχία με την κρισιμότητα των στιγμών. Ανθρωποι με μηδενική αξιοπιστία εντός και εκτός συνόρων, αποτυχημένοι ως υπουργοί και ανεπάγγελτοι εκτός πολιτικής εμφανίζονται ως κατέχοντες τη μαγική συνταγή της άνευ κόστους λύσεως. Κατ’ εξοχήν υπεύθυνοι για την κατάσταση της χώρας παρουσιάζουν εαυτούς ως σωτήρες. Στηριγμένοι σε παιδαριώδεις αναγνώσεις της διεθνούς πολιτικής οραματίζονται μυθικά κέρδη, συμμαχίες και άξονες, και διακινδυνεύουν την αποξένωση της Ελλάδος από τους ευρωπαϊκούς πολιτικούς θεσμούς, τη στιγμή ακριβώς που το όνομα της χώρας συνεχίζει να απαξιώνεται διεθνώς. Οι επαναλαμβανόμενες σκωπτικές αναφορές πολιτικών ανά την υφήλιο στο πώς η χώρα τους «κατάντησε ή κινδυνεύει να καταντήσει όπως η Ελλάδα» είναι ενδεικτικές.
Δύο είναι τα κριτήρια τα οποία πρέπει να πρυτανεύσουν στην επιλογή που κάθε Ελληνας ψηφοφόρος θα κάνει την 6η Μαΐου.
Το πρώτο είναι η αξιοπιστία. Είναι σίγουρα αρετή εν ανεπαρκεία, αλλά ευτυχώς όχι εν εκλείψει. Ο ψηφοφόρος οφείλει να διακρίνει ποιοι έχουν πιστοποιήσει με τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο τους συνέπεια λόγων και έργων. Το κυριότερο, ποιοι παρέμειναν πιστοί στις δυσάρεστες αλλά ωφέλιμες απόψεις τους και κατέβαλαν το ανάλογο κόστος την εποχή της αμεριμνησίας που μας έφερε ώς εδώ.
Το δεύτερο κριτήριο είναι αυτό της μεθόδου. Η κρισιμότητα των στιγμών δεν επιτρέπει τη χρήση της ψήφου για την έκφραση διαμαρτυρίας, θεμιτής ή αθέμιτης οργής. Ο ψηφοφόρος οφείλει να κρίνει τις προτάσεις όχι μόνον για το πώς θα ξεπερασθούν οι επάλληλες κρίσεις του ελλείμματος, του χρέους και της ανταγωνιστικότητος, αλλά και για το πώς θα αναταχθεί ηθικώς η ελληνική κοινωνία. Ποιοι έχουν μέθοδο και σχέδιο ρεαλιστικό για την αναστροφή μιας κρίσεως που κινδυνεύει να ακυρώσει δεκαετίες διπλωματικών, οικονομικών και κοινωνικών κατακτήσεων και να υποβιβάσει τη χώρα σε αποσυνάγωγο της ευρωπαϊκής οικογένειας και παρία του διεθνούς συστήματος.
Οπως κανείς δεν αδυνάτισε τρώγοντας, κανένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων δεν πρόκειται να είναι ανώδυνο. Η Ελλάς δεν χρειάζεται τίποτε λιγότερο από την αλλαγή οικονομικού και κοινωνικού παραδείγματος. Μπορούν οι πολιτικές δυνάμεις που μας έφεραν στο χείλος της αβύσσου να μας σώσουν από αυτήν; Εδώ ο κυρίαρχος ελληνικός λαός καλείται να αρθεί στο ύψος των ιστορικών περιστάσεων και να λάβει συνετές αποφάσεις.
Αλλιώς η «χαμένη δεκαετία» μπορεί γρήγορα να μετατραπεί σε «χαμένη γενιά» ή και σε «χαμένη χώρα». Αξιοπιστία και μέθοδος λοιπόν, πριν να είναι πολύ αργά.
* Ο κ. Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ.