Αύξηση κατά 170,4% σημείωσαν οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία 1997-2007, σημειώνει έκθεση της Eurobank («Οικονομία και Αγορές»), από τους κ. Γκίκα Χαρδούβελη και Θεοδόση Σαμπανιώτη. Η σχετική έκθεση επισημαίνει επίσης ότι κατά τη διάρκεια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι τιμές των κατοικιών κινήθηκαν σταθεροποιητικά, με αποτέλεσμα να ενισχυθούν οριακά κατά 0,2% έως το τρίτο τρίμηνο του 2008. Από τότε και μέχρι σήμερα έχει ξεκινήσει η πτωτική πορεία, με αποτέλεσμα μέχρι και τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2012, η μείωση να διαμορφώνεται σε 19,8%, έχοντας επιστρέψει στα επίπεδα που βρίσκονταν στις αρχές του 2005.
Σύμφωνα με τη Eurobank, η μείωση είναι μεγαλύτερη για τα παλαιά διαμερίσματα (άνω των πέντε ετών), καθώς αυτά έχουν υποχωρήσει κατά 19,7%, τη στιγμή που τα νεόδμητα έχουν μειωθεί κατά 18,3%. Κατακόρυφη είναι και η πτώση των συναλλαγών, καθώς από τις 39.700 αγοραπωλησίες κατά το πρώτο τρίμηνο του 2009, το φετινό πρώτο τρίμηνο δεν ξεπέρασαν τις 5.900. Παράλληλα, παρατηρήθηκε σταδιακή στροφή του ενδιαφέροντος των αγοραστών προς πιο μικρές και πιο φθηνές κατασκευές. Συγχρόνως, δημιουργήθηκε μεγάλο απόθεμα αδιάθετων κατοικιών (νέων και παλαιότερων), που όμως δείχνει να έχει σταθεροποιηθεί το 2010 και 2011 μετά την υποχώρηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας.
Η κρίση που έχει πλήξει την αγορά ακινήτων έχει ασφαλώς επηρεάσει αρνητικά και την απασχόληση στις κατασκευές, η οποία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση από τα μέσα του 2007. Η απασχόληση μειώθηκε σωρευτικά κατά 45,5% από το τρίτο τρίμηνο του 2007 έως το πρώτο τρίμηνο του 2012. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το πρώτο τρίμηνο του 2012 στον τομέα των κατασκευών απασχολούνταν 218,9 χιλιάδες άτομα. Η απασχόληση στις κατασκευές ως ποσοστό της συνολικής απασχόλησης βρίσκεται στο 5,7% (πρώτο τρίμηνο 2012) σε σύγκριση με το 8,8% όπου βρισκόταν το τρίτο τρίμηνο του 2007.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που επισημαίνεται στην έκθεση είναι ότι οι προοπτικές της αγοράς ακινήτων είναι απόλυτα εξαρτημένες από την άρση της αβεβαιότητας, την αποκατάσταση ενός σταθερού μακροοικονομικού περιβάλλοντος και την επαναφορά της φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας σε λογικότερα πιο χαμηλά επίπεδα. Οι Ελληνες κατασκευαστές κατοικιών (προσφορά) δεν είναι αισιόδοξοι για το μέλλον, όπως άλλωστε και οι Ελληνες καταναλωτές (ζήτηση). Οι εισοδηματικές αντοχές των ελληνικών νοικοκυριών είναι σήμερα χαμηλές. Στους θετικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις μελλοντικές προοπτικές της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα μακροπρόθεσμα περιλαμβάνονται ο τουρισμός, ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού και νομικού πλαισίου και η σταδιακή αποκατάσταση ενός σταθερού οικονομικού περιβάλλοντος μέσω της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων και της συμφωνίας για μια νέα αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης που θα εξασφαλίσει τη σταθερότητα του κοινού νομίσματος.
Στους αρνητικούς παράγοντες περιλαμβάνονται το δημογραφικό πρόβλημα, η συνεχής μεταβολή προς το δυσμενέστερο του φορολογικού περιβάλλοντος για την αγορά κατοικίας και η αντικειμενική αδυναμία επανάληψης των ρυθμών πιστωτικής επέκτασης της προηγούμενης δεκαετίας. Κυρίως, όμως, τις προοπτικές βαρύνει το ότι το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών στο ορατό μέλλον θα είναι χαμηλότερο από ό,τι την περίοδο πριν από την κρίση.