Μέτρα που θα ελαφρύνουν την τελική επιβάρυνση στους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος από τις αναπόφευκτες αυξήσεις των τιμολογίων το 2013 αναζητάει το αρμόδιο κυβερνητικό επιτελείο. Σε διαφορετική περίπτωση, σύντομα, το κόστος του δεν θα μπορούν να το σηκώσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Από τον Ιανουάριο του 2013 το τιμολόγιο του ηλεκτρικού ρεύματος θα ενσωματώσει το κόστος της κατάργησης των δωρεάν δικαιωμάτων ρύπων στην ηλεκτροπαραγωγή σε εφαρμογή σχετική ευρωπαϊκής Οδηγίας. Υπολογίζεται ότι θα κυμανθεί σε ένα εύρος της τάξης του 19%-38%. Το ποσοστό αυτό θα πρέπει να προστεθεί στην αύξηση κατά 28,9% του μεσοσταθμικού κόστους της ΔΕΗ το 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει καταθέσει η επιχείρηση στη ΡΑΕ.
Ακόμη και εάν η κυβέρνηση δεν μετακυλίσει πλήρως το κόστος από τους δύο αυτούς παράγοντες στην κατανάλωση, επιλέγοντας να επιβαρύνει τη ΔΕΗ, τη δυνατότητα αυτή δεν θα την έχει από το β΄ εξάμηνο του 2013 που σε εφαρμογή του Μνημονίου (η σχετική ρύθμιση έχει ήδη θεσμοθετηθεί) απελευθερώνονται και τα οικιακά τιμολόγια. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα διαμορφώνονται με ρυθμιστικές αποφάσεις του εκάστοτε αρμόδιου υπουργού αλλά στη βάση της αντανάκλασης του πραγματικού κόστους.
Με πλήρη επίγνωση της αδυναμίας διαχείρισης του κόστους ρεύματος για τους οικιακούς καταναλωτές από το β΄ εξάμηνο αλλά και της σημαντικής επιβάρυνσης που προκύπτει για τις επιχειρήσεις, τα τιμολόγια των οποίων έχουν ήδη απελευθερωθεί, η πολιτική ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) αναζητάει τρόπους αντιστάθμισης μέσω της αποσύνδεσης του λογαριασμού ρεύματος από τις πολλαπλές επιβαρύνσεις υπέρ τρίτων. Μόνο τα τέλη και οι φόροι υπέρ τρίτων (δημοτικά τέλη, EPT κλπ.) αντιπροσωπεύουν το 35%-40% της συνολικής επιβάρυνσης των καταναλωτών από τον λογαριασμό ρεύματος. Το ποσοστό αυτό φτάνει στο 50% ή και 60% μαζί με τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης που επιβλήθηκαν λόγω Μνημονίου στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Αυτό που εξετάζουν τα συναρμόδια υπουργεία ΥΠΕΚΑ και Οικονομικών είναι η αποσύνδεση του λογαριασμού ρεύματος από οποιαδήποτε επιβάρυνση που δεν αφορά το κόστος ρεύματος. Στόχος είναι οι όποιες αποφάσεις να ληφθούν μέσα στο φθινόπωρο έτσι ώστε να τεθούν σε ισχύ από τις αρχές του έτους. Οι αποφάσεις αυτές θα «ξεφουσκώσουν» τον λογαριασμό ρεύματος και θα αφήσουν περιθώρια για αύξηση των τιμολογίων, αν όχι με μηδενική, τουλάχιστον με περιορισμένη επιβάρυνση για τον καταναλωτή. H ελάφρυνση από τους φόρους και τα τέλη υπέρ τρίτων θεωρείται εφικτή και προϋποθέτει απλώς έναν άλλο εισπρακτικό μηχανισμό. Αντιθέτως η κατάργηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης προϋποθέτει ισοδύναμα μέτρα που δεν είναι εύκολο να βρεθούν στις παρούσες συνθήκες.
Ετσι το βάρος των συζητήσεων έχει πέσει στην αποσύνδεση και επαφές γίνονται τόσο με τους εκπροσώπους των ΟΤΑ για εναλλακτικούς μηχανισμούς είσπραξης των δημοτικών τελών, όσο και με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού για το τέλος EPT.
H πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ καλείται να επιλύσει και το κρίσιμο θέμα της ρευστότητας του ΛΑΓΗΕ (Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) σε μακροχρόνια βάση που συνδέεται άμεσα με τη διαμόρφωση των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος. Το θέμα έχει τεθεί επιτακτικά και από την τρόικα, η οποία ζήτησε εξορθολογισμό των εγγυημένων τιμών ΑΠΕ. Αυτό μεταφράζεται σε σημαντική μείωση της «ταρίφας» των φωτοβολταϊκών που είναι υψηλότερη κατά 50% από τη Γερμανία και την Ιταλία και κατά 40% από την Ισπανία και τη Γαλλία. Στόχος είναι οι μειώσεις να περιοριστούν στις συμβάσεις έργων που θα υπογραφούν στο εξής και να μην ισχύσουν αναδρομικά για λειτουργούντα έργα. H πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ πάντως δεν έχει αποκλείσει μια περιορισμένη αύξηση του τέλους ΑΠΕ για την κάλυψη του τρέχοντος ελλείμματος του ΛΑΓΗΕ. Σε αυτή την περίπτωση η αύξηση των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος μέσα στο 2012 θα είναι αναπόφευκτη τουλάχιστον κατά το ποσοστό που αντιστοιχεί στο τέλος ΑΠΕ.