Επιβεβαιώνονται, προς το παρόν τουλάχιστον, οι εκτιμήσεις των τελευταίων ημερών για σταδιακή αλλαγή του κλίματος έναντι της Ελλάδας, στην Ευρώπη. Μιλώντας στην εφημερίδα Die Welt, ο αναπληρωτής γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας του κυβερνώντος κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών στη Γερμανία, Μάικλ Μάιστερ, δήλωσε ότι «μπορούν να γίνουν προσαρμογές στο πλαίσιο του ήδη υπάρχοντος χρηματοοικονομικού προγράμματος», διευκρινίζοντας πάντως ότι δεν αναφέρεται σε επιπλέον χρηματοδότηση, αλλά σε αλλαγή των όρων και του χρονοδιαγράμματος του ήδη ψηφισθέντος Μνημονίου για τη χώρα μας. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Νόρμπερτ Μπαρτλ, επίσης βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος στη Γερμανία, αρμόδιος για θέματα προϋπολογισμού, ο οποίος τόνισε στην εφημερίδα Passauer Neuer Presse ότι «εάν και οι όροι που τίθενται στην Ελλάδα πρέπει να παραμείνουν ως έχουν, μπορούν να γίνουν κάποιες επιμέρους τροποποιήσεις, όπως στο επίπεδο των επιτοκίων. Αυτό μπορεί να εξεταστεί». Ομοίως, ο πρώην γενικός γραμματέας των συγκυβερνώντων Φιλελεύθερων Δημοκρατών στη Γερμανία, Κρίστιαν Λίντνερ, υπογράμμισε ότι «θα ήταν παράλογο να αποτύχουν τα πάντα εξαιτίας κάποιων ημερών καθυστέρησης (από την πλευρά της Ελλάδας)». Εξάλλου και ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, Ερκι Τουομιόγια, αναγνώρισε ότι χωρίς περαιτέρω βοήθεια, «η Ελλάδα πιθανότατα θα χρεοκοπήσει».
Πηγές των Βρυξελλών αποδίδουν τους διαλλακτικούς τόνους που υιοθετούνται εσχάτως τόσο στη διαφαινόμενη συμφωνία μεταξύ των τριών κυβερνητικών εταίρων της Ελλάδας, επί του πακέτου μέτρων των 11,6 δισ. ευρώ, όσο και στους συνεχιζόμενους φόβους για τις ανεξέλεγκτες επιπτώσεις μιας ενδεχόμενης διάσπασης της Ευρωζώνης. Στις ανησυχίες αυτές αναφέρθηκε και ο διευθύνων σύμβουλος του οίκου αξιολόγησης Fitch, Ντέιβιντ Ρίλεϊ, ο οποίος, μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg, εκτίμησε ότι τα σκληρά μέτρα λιτότητας αποδυναμώνουν την υποστήριξη για το ευρώ σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή περιφέρεια. Ανάλογη επίδραση στην υποστήριξη προς το ευρώ έχει η κρίση και στον πυρήνα της Ευρωζώνης. Παρ’ ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς οικονομολόγων που δημοσίευσε η εφημερίδα Handelsblatt, το όφελος για τη Γερμανία από τα μειωμένα, λόγω κρίσης, επιτόκια κρατικού δανεισμού ανέρχεται σε 68 δισ. ευρώ τα τελευταία τριάμισι χρόνια και παρ’ ότι και οι υπόλοιπες χώρες που θεωρούνται ασφαλή καταφύγια, όπως η Φινλανδία, έχουν επωφεληθεί από τη μαζική μεταφορά κεφαλαίων από την περιφέρεια προς τον πυρήνα, τα προγράμματα στήριξης προς τα αδύναμα κράτη του Νότου έχουν πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις για το μέλλον του ευρώ. Χθες, ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Σαούλι Νιινίστο, έσπευσε να θέσει τέλος στη σχετική φιλολογία, λέγοντας ότι η εγκατάλειψη του ευρώ δεν είναι ρεαλιστική λύση για τη χώρα του. Προειδοποίησε, πάντως, ότι ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση είναι μακρύς και δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις.
Μεταρρυθμίσεις
Εξάλλου και ο οίκος Moody’s προειδοποίησε με έκθεσή του που δημοσιεύθηκε χθες ότι «στην καλύτερη περίπτωση, βρισκόμαστε στα μισά του δρόμου των μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη και ότι θα χρειαστούν χρόνια μέχρι να φανούν οι καρποί των προσπαθειών που γίνονται σήμερα και να εκτονωθούν οι πιέσεις προς την ευρωπαϊκή περιφέρεια». Ωστόσο, η Moody’s κάνει ειδική αναφορά στην Ελλάδα, σημειώνοντας ότι η πτώση του κόστους εργασίας κατά 7,8% στη χώρα μας ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητα, σε αντίθεση με την Ιταλία, όπου το εμπορικό έλλειμμα δεν μειώθηκε και η ανταγωνιστικότητα δεν έχει ενισχυθεί έως σήμερα.
Ευρωπαίος διπλωμάτης τόνισε στην «Κ» ότι η σημασία των θετικών αυτών τοποθετήσεων δεν θα πρέπει να υπερεκτιμάται, καθώς «οι ανησυχίες για τη συνοχή της Ευρωζώνης δεν συνεπάγονται ότι η Ε.Ε. θα αποδεχθεί τα πάντα από την Αθήνα». Προσέθεσε, δε, ότι ο προγραμματισμός που γνωρίζαμε έως σήμερα δεν έχει αλλάξει, όπερ σημαίνει ότι οριστικές αποφάσεις για το τι μέλλει γενέσθαι αναφορικά με την Ελλάδα δεν αναμένονται πριν από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της τρόικας. Στο μεταξύ, όμως, δεν αποκλείεται να έχουμε κλιμάκωση των θετικών σχολίων από Ευρωπαίους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης και της καγκελαρίου Μέρκελ, ανάλογα με τις επόμενες κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης.