Σε Κρήτη, Αττική, Πελοπόννησο και αρκετούς τουριστικούς προορισμούς η φοροδιαφυγή χτυπάει «κόκκινο», σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου του Σικάγου, ενώ σε ακόμα μία μελέτη προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι γιατροί, οι μηχανικοί και οι δικηγόροι είναι οι επαγγελματικές ομάδες που αποκρύπτουν από την εφορία τα μεγαλύτερα ποσά εισοδήματος.
Οι ερευνητές έχουν διαλέξει έναν πρωτότυπο τρόπο για να εντοπίσουν ποιες περιοχές αναδεικνύονται πρωταθλητές στη φοροδιαφυγή. Εχουν χρησιμοποιήσει τον ταχυδρομικό κώδικα και έχουν προχωρήσει σε κατηγοριοποίηση των δηλωθέντων και μη στοιχείων ανά περιοχή. Στο σύνολο της χώρας έχουν υπολογίσει ότι κατά μέσον όρο το εισόδημα που διαφεύγει τη φορολόγηση διαμορφώνεται στο 11,9%. Μάλιστα, φαίνεται ότι είναι «καλά διαβασμένοι» οι συντάκτες της έρευνας, αφού γνωρίζουν και παραθέτουν στη μελέτη τους ως στοιχείο μία παλαιά είδηση που ανέφερε πως η Λάρισα είναι η περιοχή (αναλογικά με τον πληθυσμό της) με τις περισσότερα Ροrsche Cayenne στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης, το ποσοστό του εισοδήματος που μπορεί να φοροδιαφύγει σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας ανέρχεται έως και το 68%. Ειδικότερα, οι περιοχές με το μεγαλύτερο ποσοστό φοροδιαφυγής είναι:
1. Η Κρήτη. Στους περισσότερους ταχυδρομικούς κώδικες η φοροδιαφυγή κινείται σε επίπεδα άνω του 44%. Δηλαδή, σχεδόν το μισό εισόδημα δεν φορολογείται. Δεν είναι τυχαίο ότι και στους ελέγχους του ΣΔΟΕ που έγιναν τον τελευταίο μήνα σε τουριστικούς προορισμούς, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο και τα Χανιά ήταν μέσα στην πρώτη πεντάδα με το υψηλότερο ποσοστό παραβατικότητας.
2. Η Αττική. Η Αθήνα και η νότια Αττική βρίσκονται στο «κόκκινο», γεγονός το οποίο δείχνει ότι η φοροδιαφυγή είναι εξίσου δύσκολο να περιοριστεί στα αστικά κέντρα με τον βαθμό δυσκολίας στις τουριστικές περιοχές.
3. Η Πελοπόννησος. Σχεδόν ολόκληρη η περιφέρεια κινείται σε ποσοστά φοροδιαφυγής άνω του 30%.
Σε ό,τι αφορά τους επαγγελματικούς κλάδους που φοροδιαφεύγουν, είναι ξεκάθαρο από τη μελέτη ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι εκείνοι που καταφέρνουν να φορολογηθούν για μικρότερο εισόδημα από αυτό που κερδίζουν μέσα στη χρονιά. Πρωταθλητές στη φοροδιαφυγή είναι οι γιατροί, και συγκεκριμένα:
– Κάθε γιατρός υπολογίζεται ότι αποκρύπτει ετησίως εισόδημα της τάξης των 29.343 ευρώ.
– Στους μηχανικούς, το αντίστοιχο ποσό ανέρχεται στα 28.625 ευρώ.
– Τρίτοι έρχονται οι εκπαιδευτικοί, με το εισόδημα που κρύβουν να διαμορφώνεται στα 24.742 ευρώ.
– Οι λογιστές -που φαίνεται πως γνωρίζουν τα «παραθυράκια» της φορολογικής νομοθεσίας- καταφέρνουν να αποκρύψουν 24.573 ευρώ ο καθένας κατά μέσον όρο.
– Οι δικηγόροι ακολουθούν με το μέσο ετήσιο κατά κεφαλήν ποσό φοροδιαφυγής να ανέρχεται στα 24.032 ευρώ.
Από όλα τα παραπάνω στοιχεία, γίνεται αντιληπτό γιατί η τρόικα πλέον ζητάει από την Ελλάδα να βρει τους τρόπους που θα περιορίσουν δραστικά το φαινόμενο της φοροδιαφυγής και γιατί στελέχη από την Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) κάνουν λόγο για μη ουσιαστική συμβολή όσων έχουν υψηλά εισοδήματα στην προσπάθεια μείωσης του ελλείμματος. Αυτήν τη στιγμή, η κυβέρνηση έχει μία ευκαιρία να αντιμετωπίσει όλα αυτά τα θέματα με την κατάρτιση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει προαναγγείλει ότι θέλει να αξιοποιήσει το περιουσιολόγιο (όταν αυτό θα είναι έτοιμο), για να μπορέσει να προχωρήσει σε διασταυρώσεις στοιχείων και να εντοπίσει τους παραβάτες. Ωστόσο, προκαλεί αίσθηση πώς μία ομάδα ερευνητών κατόρθωσε να καταλήξει στα παραπάνω συμπεράσματα από στοιχεία που έχουν οι τράπεζες και το ελληνικό κράτος δεν έχει καταφέρει, τόσα χρόνια, να βρει λύσεις στο πρόβλημα της φοροδιαφυγής.