Η κρίση θα κοστίσει στην Ελλάδα 15 χαμένα χρόνια, ίσως και τα διπλάσια, λέει στην «Κ» ο οικονομολόγος, συγγραφέας και δημοσιογράφος Γκραμ Μάξτον. Οσο για το ελληνικό χρέος, θεωρεί ότι είναι μη βιώσιμο και συνεπώς θα πρέπει να «ξανακουρευτεί», όπως και το χρέος άλλων χωρών όπως η Ιρλανδία, η Ιταλία και η Ισπανία.
– Ποια είναι τα βασικά αίτια της κρίσης της Ευρωζώνης και της ελληνικής κρίσης;
– Η κρίση της Ευρωζώνης είναι άμεσο αποτέλεσμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Οι επιπτώσεις μεγάλων οικονομικών καταρρεύσεων διαρκούν δεκαετίες και πάντοτε προκαλούν παρατεταμένη δυστυχία σε εκατομμύρια ανθρώπους. Η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες που υποφέρει, εξαιτίας των κακών επιδόσεων της ελληνικής κυβέρνησης και εξαιτίας του υπερβολικού δανεισμού της χώρας. Δεν υπάρχει συνωμοσία, το πρόβλημα ήταν και παραμένει το υπερβολικό χρέος.
– Είναι η κρίση αποτέλεσμα της απώλειας ανταγωνιστικότητας, όπως υποστηρίζει η κ. Αγκελα Μέρκελ;
– Δεν είναι θέμα ανταγωνιστικότητας, είναι θέμα χρέους. Ο δυτικός κόσμος είναι υπερχρεωμένος. Τώρα το πάρτι τελείωσε και πρέπει να επαναφέρουμε σε τάξη τα οικονομικά μας, κάτι που θα απαιτήσει χρόνο.
– Μπορείτε να φανταστείτε πώς θα είναι η Ευρωζώνη το 2020, όχι μόνο οικονομικά, αλλά κυρίως πολιτικά;
– Το ευρώ σίγουρα δεν πρόκειται να καταρρεύσει και καμία χώρα δεν πρόκειται να το εγκαταλείψει. Για την Ελλάδα τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Ομως η χώρα έχει την ευκαιρία να γίνει δυνατότερη και να επωφεληθεί από πολύ καλύτερη οικονομική και χρηματοπιστωτική διακυβέρνηση. Από πολιτικής απόψεως είμαι αισιόδοξος, αλλά και ανήσυχος. Είδαμε ότι οι χώρες μπορούν να συνεργαστούν αποτελεσματικά, η Ελλάδα έλαβε εκπληκτική υποστήριξη. Ανησυχώ για το τι θα συμβεί σε τέσσερα-πέντε χρόνια, όταν οι κάτοικοι της Ευρωζώνης θα έχουν φτωχύνει. Ακόμη θα υποφέρουν από τη λιτότητα και θα δυσκολεύονται να δουν το τέλος της. Ανησυχώ για ενδεχόμενη άνοδο της άκρας Αριστεράς και Δεξιάς και για το τι θα σημάνει.
– Η Ελλάδα χρειάζεται ανάπτυξη, αλλά τι είδους;
– Η Ελλάδα δεν χρειάζεται ανάπτυξη, αλλά να εξυγιάνει τα οικονομικά της, ν’ απαλλαγεί από την πολιτική ανικανότητα και από τη διαφθορά. Να μειώσει το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και να πάψει να ζει πάνω από τις δυνατότητές της. Επίσης, πρέπει να υπάρξει αναδιανομή του πλούτου και με αυτό τον τρόπο οι φτωχοί μπορούν να δουν «ανάπτυξη» και να ζήσουν μια καλύτερη ζωή με περισσότερη απασχόληση.
– Πώς επαναφέρεις μια οικονομία με 26% ανεργία;
– Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις, θ’ απαιτηθεί πολύς χρόνος και δεν θα συμβεί μέσω της ελεύθερης αγοράς. Δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας θα πρέπει να επιδοτηθούν για χρόνια για να υπάρξει σταθερή ανάκαμψη της οικονομίας. Επίσης, θα πρέπει να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα μέσω της μείωσης των τιμών.
– Αντιμετωπίζει η Ελλάδα μια χαμένη δεκαπενταετία;
– Ναι, η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε 15 χαμένα χρόνια, ίσως τα διπλάσια. Και η Ευρωζώνη θα περάσει μία γενιά με μικρή ή καθόλου ανάπτυξη.