Για τα… προσχήματα θα αναζητηθεί το 10% της ιδιωτικής συμμετοχής στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, καθώς μετά την επιμονή της τρόικας για να μην υπάρξει καμία αλλαγή στους όρους ή το χρονοδιάγραμμα του εγχειρήματος η όλη διαδικασία λαμβάνει διαδικαστικό χαρακτήρα. Οι παλαιοί (σημερινοί) μέτοχοι των τραπεζών δεν φαίνεται να έχουν ελπίδες να διασώσουν τις περιουσίες τους όπως αποτυπώνεται καθημερινά και στο Χ.Α.: οι μετοχές Εθνικής, Eurobank, Alpha και Πειραιώς διαπραγματεύονται κάτω του 1 ευρώ.
Με εξαίρεση την Alpha Bank η οποία, μετά την απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας, είναι η μόνη συστημική τράπεζα με θετική καθαρή θέση, οι υπόλοιπες βρίσκονται με αρνητικά κεφάλαια πολλών δισ. ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για να έχουν -σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Τράπεζας της Ελλάδος- κεφάλαια ύψους 15,7 δισ. ευρώ (ως ελάχιστα κύρια βασικά ίδια κεφάλαια) οι τέσσερις συστημικές θα πρέπει να ανακεφαλαιοποιηθούν με 27,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή τα 12 δισ. ευρώ θα πάνε… υπέρ Πατρίδος. Ή όπως το έθεσε δηκτικά ο πρώην αντιπρόεδρος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κ. Χαρ. Κύρκος «είναι σαν να ζητάμε από κάποιον επενδυτή να αγοράσει 100 ευρώ κάτι που την επόμενη στιγμή θα έχει αξία 50 ευρώ».
Από την εξέλιξη των πραγμάτων φαίνεται ότι η τρόικα ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για το αν θα διατηρηθεί ή όχι η ιδιωτική φυσιογνωμία των τραπεζών. Για την ακρίβεια κάθε πρόταση που στόχευε να καταστήσει την ανακεφαλαιοποίηση ελκυστικότερη για ιδιώτες απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες. Μάλιστα πληροφορίες αναφέρουν ότι κορυφαίο στέλεχος του ΤΧΣ σε επαφές που είχε με τις διοικήσεις των τραπεζών δεν έκρυψε την αδιαφορία του για το αν θα συγκεντρωθεί ή όχι το 10% της ιδιωτικής συμμετοχής.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών από την πρώτη στιγμή σημείωναν με έμφαση ότι καμία αύξηση κεφαλαίου δεν μπορεί να έχει τύχη όταν οι μέτοχοι καλούνται όχι να εισφέρουν νέα κεφάλαια αλλά να καλύψουν αρνητικά κεφάλαια παλαιών αμαρτιών!
Οι τράπεζες οδηγήθηκαν σε αυτή την κατάσταση χωρίς προσχήματα: Αρχικά υποχρεώθηκαν να προσφέρουν «εθελοντικά» τα ομόλογά τους στο πλαίσιο του PSI χάνοντας το 53,5% της αξίας τους. Μέσα σε μια νύχτα λόγω του «κουρέματος» των ομολόγων οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες είδαν τα κεφάλαιά τους να μειώνονται κατά 37,7 δισ. ευρώ. Κατόπιν οι αρχές υποχρέωσαν τις τράπεζες να αποτιμήσουν τα νέα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που έλαβαν σαν αντάλλαγμα στις τότε τρέχουσες τιμές (περίπου στο 25% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων) με αποτέλεσμα οι τράπεζες να λογιστικοποιήσουν νέες ζημίες δισεκατομμυρίων ευρώ. Με τις νέες ζημίες οι περισσότερες τράπεζες βρέθηκαν με αρνητικές καθαρές θέσεις, γεγονός που καθιστούσε πολύ δύσκολο την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Για να ξεπεραστεί το μεγάλο αυτό εμπόδιο οι τράπεζες αρχικά πρότειναν την ανταλλαγή των ομολόγων που είχαν στα χαρτοφυλάκιά τους με τίτλους του EFSF, πρόταση που απορρίφθηκε, και στη συνέχεια πρότειναν να εγγυηθεί κάποιος οργανισμός τα ομόλογα που είχαν οι τράπεζες ώστε να μπορέσουν να τα αποτιμήσουν στην ονομαστική αξία (και έτσι να διαγράψουν τις υποαξίες). Η πρόταση αυτή όχι μόνο απορρίφθηκε αλλά λίγους μήνες μετά οι τράπεζες υποχρεώθηκαν σε μια «εθελοντική» πώληση των ομολόγων στο ελληνικό Δημόσιο σε τιμή που αντιστοιχούσε στο 33% της ονομαστικής τους αξίας. Ετσι οι τράπεζες έχασαν κάθε ευκαιρία για να ανακτήσουν μελλοντικά μέρος των απωλειών από μια άνοδο των τιμών των ομολόγων. Με την επαναγορά δεν χάθηκαν μόνο το σύνολο των κεφαλαίων των μετόχων αλλά οι τράπεζες βρέθηκαν με αρνητικά κεφάλαια πολλών δισ. ευρώ.
Σε μια ύστατη προσπάθεια οι διοικήσεις των τραπεζών πρότειναν να γίνουν δύο αυξήσεις κεφαλαίου όπου αρχικά το ΤΧΣ να καλύψει τη συμμετοχή του και τις αρνητικές θέσεις και σε δεύτερο χρόνο οι ιδιώτες να καλύψουν τη συμμετοχή του 10%. Επίσης ζήτησαν τη χρονική μετάθεση των αυξήσεων για το φθινόπωρο ώστε να έχει αποκατασταθεί η ορατότητα για την κατάσταση και τις προοπτικές της οικονομίας. Και αυτές οι προτάσεις απορρίφθηκαν και οι τράπεζες ενημερώθηκαν ότι μέχρι τέλος Απριλίου θα πρέπει να έχουν δρομολογήσει όλες τις διαδικασίες.
