Εως 500 ευρώ είναι διατεθειμένοι να καταβάλλουν οι ενδιαφερόμενοι για την ενοικίαση ενός διαμερίσματος, στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις, ο στόχος για το μηνιαίο τίμημα τίθεται ακόμα πιο χαμηλά. Σύμφωνα με έρευνα του δικτύου μεσιτικών γραφείων της RE/MAX Ελλάδος, η αγορά ενοικίων έχει επηρεαστεί και αυτή αρνητικά από την οικονομική κρίση, με αποτέλεσμα οι τιμές να καταγράφουν πτωτική τάση. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, τα ενοίκια κατέγραψαν μείωση κατά 14%-15% κατά μέσο όρο πανελλαδικά, συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2012.
Η μεγαλύτερη πτώση καταγράφεται στην αγορά της Θεσσαλονίκης με ποσοστό που κυμαίνεται από 16% έως 22%. Στον αντίποδα, η μικρότερη μείωση εντοπίζεται στην Αττική, καθώς δεν ξεπερνά το 12%-13% κατά μέσο όρο. Οπως αναφέρει η RE/MAX, η υπερπροσφορά κατοικιών, σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των ενοικιαστών, επηρέασε αρνητικά την πορεία των τιμών ενοικίασης. Στην Αττική, ο μέσος όρος ενοικίων διαμορφώνεται κατά μέσο από περίπου 5 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως έως λίγο πάνω από 7 ευρώ/τ.μ. Τα φθηνότερα ενοίκια βρίσκονται στα Καμίνια, τη Νεάπολη και τα Εξάρχεια με 3 ευρώ/τ.μ., ενώ τα πιο ακριβά είναι εκείνα της Εκάλης και του Παλαιού Ψυχικού με 11 ευρώ/τ.μ. Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη, οι μέσες τιμές των ενοικίων κινούνται από 3,5 έως 5 ευρώ/τ.μ. Τα χαμηλότερα ενοίκια με ύψος 2 ευρώ/τ.μ. εντοπίζονται στις δυτικές συνοικίες (Αμπελόκηποι, Σταυρούπολη, Εύοσμος, Κορδελιό, Ηλιούπολη και Πολίχνη), ενώ τα πιο ακριβά βρίσκονται στην Παλιά Παραλία, όπου το κόστος ενοικίασης αγγίζει τα 10 ευρώ/τ.μ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το τι χαρακτηριστικά διαθέτουν τα ακίνητα που συγκεντρώνουν τις περισσότερες προτιμήσεις, μεταξύ των ενοικιαστών. Σύμφωνα με την έρευνα της RE/MAX, πέραν του ύψους του ποσού που είναι διατεθειμένοι να δαπανήσουν οι τελευταίοι και, όπως αναφέρθηκε, δεν ξεπερνά τα 500 ευρώ μηνιαίως, τα διαμερίσματα που είναι πιο εύκολο να βρουν χρήστη είναι τα σχετικά πιο νέα σε ηλικία (νεόδμητα και έως 10-15 ετών), επομένως και σε καλή κατάσταση. Αντίστοιχα, τη μεγαλύτερη ζήτηση εμφανίζουν τα σπίτια που αποτελούνται από δύο ή τρία υπνοδωμάτια (πλην κάποιων περιοχών στα βόρεια προάστια, όπου ζητούνται ακόμα μεγαλύτερα ακίνητα) και διαθέτουν επιφάνεια 70-100 τ.μ.
Αντίστοιχα, η έρευνα εντοπίζει και μια σειρά χαρακτηριστικών που μπορούν να προσδώσουν στο ακίνητο μεγαλύτερη αξία, επιτρέποντας στον ιδιοκτήτη του να το ενοικιάσει ταχύτερα. Ετσι, σε ποσοστό 76%, το σημαντικότερο χαρακτηριστικό αφορά την αυτόνομη θέρμανση μέσω φυσικού αερίου. Δεύτερο σε σημασία χαρακτηριστικό είναι η ηλικία του ακινήτου, καθώς σε ποσοστό 59% ευνοούνται τα νεότερα ακίνητα, ενώ σε ποσοστό 53% κρίνεται ως σημαντική η περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο. Σημαντικοί παράγοντες είναι επίσης η τυχόν ύπαρξη θέσης στάθμευσης (47%), η γενική κατάσταση του ακινήτου (35%), η ύπαρξη τζακιού (29%), ενώ η προσφορά θέας και ο όροφος στον οποίο βρίσκεται είναι σημαντικά για το 24% των ενδιαφερομένων.
Για τους προσεχείς μήνες, η πορεία των ενοικίων θα κριθεί από τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας και τη βελτίωση της ψυχολογίας. Μόνο έτσι θα περιοριστεί η περαιτέρω πτώση των τιμών και θα σταθεροποιηθούν τα ενοίκια στις πιο δημοφιλείς περιοχές. Πάντως, άλλοι φορείς της μεσιτικής αγοράς εκτιμούν ότι η πτωτική πορεία των ενοικίων θα συνεχιστεί και φέτος, δεδομένων των συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί στην αγορά. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των κενών διαμερισμάτων παραμένει υψηλός, μιας και υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε περίπου 20% του συνόλου. Αυτή η παράμετρος είναι που προκαλεί ανησυχία στους ιδιοκτήτες που έχουν κάποιον ενοικιαστή, καθώς όλο και περισσότερα νοικοκυριά κινούνται στην αγορά για την εύρεση της φθηνότερης δυνατής επιλογής. Γι’ αυτό άλλωστε οι περισσότεροι ιδιοκτήτες προχώρησαν σε μειώσεις του ενοικίου, ώστε να διευκολύνουν τους φερέγγυους ενοικιαστές και να τους αποτρέψουν από τη μετεγκατάσταση σε κάποιο άλλο, φθηνότερο διαμέρισμα.
Δεδομένης πάντως της αισθητά μεγαλύτερης φορολογικής επιβάρυνσης που συνοδεύει πλέον την κατοχή ακινήτων (Φόρος Ακίνητης Περιουσίας, Ειδικό Τέλος Ακινήτων, τεκμήρια), πολλοί ιδιοκτήτες εξετάζουν πρώτα και κύρια τη φερεγγυότητα των υποψήφιων ενοικιαστών, ζητώντας, σύμφωνα με πληροφορίες από μεσιτικά γραφεία, ακόμα και εκκαθαριστικά σημειώματα. Αλλωστε, η οικονομική κρίση και η ανεργία έχουν οδηγήσει χιλιάδες μισθωτές σε αδυναμία έγκαιρης εξόφλησης των ενοικίων τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων), στην Αθήνα οι καθυστερήσεις στην πλειονότητά τους ξεπερνούν τους δύο ή ακόμα και τους τρεις μήνες.
