Την ώρα που τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων υποχωρούν κάτω από το 8%, στο παρασκήνιο μαίνεται ένας πόλεμος μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών, με διακύβευμα την επιστροφή στις αγορές και τη χρήση των κεφαλαίων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που θα περισσέψουν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η εκκρεμότητα αυτή έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερεί η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των στρες τεστ, η οποία είχε προγραμματιστεί για τα τέλη Δεκεμβρίου, αλλά αναβλήθηκε για περίπου ένα μήνα, ώστε να επιτευχθεί συμφωνία με την τρόικα.
Η κυβέρνηση προσδοκά ότι με τα κεφάλαια που θα περισσέψουν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα καλύψει μέρος τουλάχιστον του χρηματοδοτικού κενού του 2014-2015. Γι’ αυτό επιδιώκει να γίνουν με τέτοιους όρους τα στρες τεστ, ώστε να περιοριστούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ενα από τα βασικά αιτήματα που θέτει είναι να οριστεί στο 8% ο δείκτης εποπτικών κεφαλαίων (core tier I), όσο είναι και για τις υπόλοιπες τράπεζες της Ευρωζώνης, αντί του 9% που ισχύει για τις ελληνικές. Και μόνο από αυτό, οι κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών μειώνονται κατά 2,5 δισ. ευρώ περίπου. Επίσης, διεκδικεί να υπολογιστεί στα κεφάλαια των τραπεζών το σύνολο του αναβαλλόμενου φόρου, όπως συνέβη με τις ισπανικές και ιταλικές τράπεζες, αντί του 20% που υπολογίστηκε στις ελληνικές. Αυτό θα μείωνε κατά 3 δισ. ευρώ επιπλέον τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων. Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης είναι να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό που υπολογίζεται σε 14 – 15 δισ. ευρώ τη διετία 2014-2015 ως εξής:
1. Κατά 3 δισ. ευρώ από τη μείωση των επιτοκίων των δανείων του επίσημου τομέα.
2. Κατά 4 δισ. ευρώ από την ανακύκλωση των ομολόγων Αλογοσκούφη, των ομολόγων που δόθηκαν το 2008 για την ενίσχυση των τραπεζών και λήγουν το 2014. Αυτά αντί να πληρωθούν μπορούν να αντικατασταθούν με νέα ομόλογα.
3. Με τη χρήση των κεφαλαίων του ΤΧΣ.
4. Με έξοδο στις αγορές μέσω περιορισμένης ποσότητας μικρής διάρκειας ομολόγων.
Με αυτό τον σχεδιασμό η κυβέρνηση επιδιώκει να αποφύγει ένα τρίτο πακέτο βοήθειας, που θα συνοδευθεί αναπόφευκτα με νέο Μνημόνιο.
Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές που βρίσκονται πολύ κοντά στη διαπραγμάτευση, οι πιστωτές, με πρώτη την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, διαφωνούν με τη χρήση των κεφαλαίων του ΤΧΣ για οποιοδήποτε άλλο σκοπό πέραν της κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών. Επίσης, εμφανίζονται αρνητικοί και στη μείωση του δείκτη core tier I και στο θέμα του αναβαλλόμενου φόρου. Η ΕΚΤ, επίσης, απορρίπτει την ανανέωση των ομολόγων Αλογοσκούφη.
Τέλος, η τρόικα δεν έχει ακόμη εγκρίνει το σχέδιο νόμου για τις νέες αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών που τους έστειλε το υπουργείο Οικονομικών και το οποίο περιλαμβάνει ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη συμμετοχή ιδιωτών στην αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, αλλά και την πώληση τραπεζικών μετοχών από το ΤΧΣ (σχετικό ρεπορτάζ στη σελ. 21).
Κυβερνητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η στάση της τρόικας δεν υπαγορεύεται μόνο από την ανάγκη να υπάρχει ένα μαξιλάρι ασφαλείας για την περίπτωση που χρειαστούν κάποια στιγμή πρόσθετα κεφάλαια οι τράπεζες. Θεωρούν ότι κάποιοι στην Ευρωζώνη, μεταξύ αυτών και το Βερολίνο, προτιμούν να παραμείνει η Ελλάδα σε καθεστώς αυστηρής εποπτείας, μέσω ενός νέου πακέτου και ενός νέου Μνημονίου. Υπενθύμιζαν δε τις δηλώσεις Σόιμπλε και στελεχών των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών περί νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα.
Ενδιαφέρον funds για τους ελληνικούς τίτλους
Εντονο ήταν το ενδιαφέρον στην ελληνική αγορά ομολόγων χθες, με τη διαφορά του επιτοκίου του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έναντι του αντίστοιχου γερμανικού (spread) να υποχωρεί σε ιστορικό χαμηλό. Ενδοσυνεδριακά το spread έφθασε μέχρι και τις 575 μονάδες βάσης, που αποτελεί χαμηλό περίπου 3,5 ετών.
Παράγοντες της αγοράς ανέφεραν ότι επενδυτικά κεφάλαια (funds) έδειχναν ζωηρό ενδιαφέρον για τους ελληνικούς τίτλους χωρίς να υπάρχει κάποια συγκεκριμένη αιτία. Οπως εξηγούν, απλώς τα funds δείχνουν το ενδιαφέρον τους ως αποτέλεσμα των θετικών νέων για τον προϋπολογισμό και του road show στις ΗΠΑ που πραγματοποιήθηκε λίγο πριν κλείσει το 2013. Μάλιστα, στο θέμα αναφέρθηκε και ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, επισημαίνοντας ότι το 2013 έκλεισε καλύτερα απ’ ό,τι περιμέναμε με ηπιότερη ύφεση, ενώ «τα spreads έπεσαν κάτω από τις 600 μονάδες βάσης αντανακλώντας τις θετικές εξελίξεις» στην ελληνική οικονομία.
Την ίδια ώρα, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) άντλησε χθες από την αγορά 1,625 δισ. ευρώ μέσω εντόκων γραμματίων 6μηνης διάρκειας, με το επιτόκιό τους να διαμορφώνεται στο 4,10%, καταγράφοντας μικρή πτώση από την αμέσως προηγούμενη αντίστοιχη δημοπρασία (4,15% στις 10 Δεκεμβρίου). Εάν δεν προκύψει κάποιο απρόοπτο, αύριο, Πέμπτη, το συνολικό ποσό δανεισμού θα ανέλθει στα 2 δισ. ευρώ και θα χρησιμοποιηθεί για να αποπληρωθούν αντίστοιχου ύψους λήξεις την Παρασκευή.